Bystra (szczyt)

Z Wikipedii

Współrzędne: 49° N 19° EBłąd w wyrażeniu: Nierozpoznany znak interpunkcyjny „,” Błąd w wyrażeniu: Nierozpoznany znak interpunkcyjny „,” (Bystra (szczyt))

Bystra
Bystra, Błyszcz i Liliowe Turnie. W głębi Pyszniańska Przełęcz i Kamienista
Państwo	Słowacja, Europa
Pasmo	Tatry, Karpaty
Wysokość	2248 m n.p.m.
Wybitność	562 m
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Bystra (słow. Bystrá) – szczyt w słowackich Tatrach Zachodnich, leżący w odległości 600 m na południe od grani głównej Tatr Zachodnich, po której biegnie granica polsko-słowacka.

Jest to najwyższy szczyt Zachodnich, wznoszący się na wysokość 2248 m n.p.m. ponad trzema dolinami: Gaborową, Kamienistą i Bystrą. Jest zwornikiem dla trzech grani:

• krótka grań w północnym kierunku ze znajdującym się w grani głównej szczytem Błyszcz (2158 m). Grań ta stromo opada do Doliny Pyszniańskiej (górne piętro Doliny Kościeliskiej)
• grań południowo-wschodnia z szczytem Kotłowa (1985 m)
• południowo-zachodnia grań Bystrej z kilkoma wierzchołkami

Pod południowymi ścianami Bystrej znajduje się kilka Bystrych Stawów.

Bystra zbudowana jest z łupków krystalicznych i przewarstwień z białego granitu. W przeszłości jej strome zbocza były wypasane i to aż pod wierzchołek. Rudziejący już w połowie lata sit skucina przebarwia je na czerwonawo. Ze zboczy tych, o bardzo dużej wysokości względnej i niemal w całości trawiastych zsuwają się ogromne lawiny, jedne z największych w Tatrach.

Bystra od dawna była zwiedzana przez turystów od polskiej strony. Nie sposób podać pierwszego jej zdobywcę. Pierwsze znane wejście zimowe – A. Świderska z przewodnikiem Klimkiem Bachledą. Przed II wojną światową była bardzo popularnym celem wycieczek, wspinano się na nią również nocą, by podziwiać wschód Słońca. Turyści nocowali w nieistniejącym już schronisku na Dolinie Pyszniańskiej (spalone przez Niemców w czasie wojny), a w jeszcze dawniejszych czasach w leśniczówce i gospodzie na Starych Kościeliskach. Była malowana przez znanych malarzy, m.in. J. N. Głowackiego, W. Gersona. Bystra była też jednym z ważniejszych punktów triangulacyjnych podczas sporządzania kartograficznych pomiarów Tatr. Dawniej nazywana była przez górali Pyszną, gdyż wznosiła się nad halą o tej nazwie. Na mapie B. Hacqueta z 1796 r. opisana jest jako Pysna Mons. R. Zannoni w 1772 r. nazywał ją Bistro, tak samo M. Bela w 1736 r.

Widok z Bystrej należy do wybitnych. W 1928 r. Jerzy Młodziejowski pisał o Bystrej: "Wszystko chciałoby się zapamiętać... Bo też widok z Bystrej jest tak wspaniały, że nie tylko geografa, ale i zwykłego turystę zdoła poruszyć." W całej plejadzie szczytów Tatr Wysokich, jakie stąd widać wyróżniają się swoją strzelistą sylwetką Świnica i Krywań. W zachodnim kierunku widać podłużne, ułożone harmonijkowo grzbiety Tatr Zachodnich, po północnej stronie wyróżniają się masywne wapienne ściany Czerwonych Wierchów i Kominiarskiego Wierchu.

[edytuj] Szlaki turystyczne

– od słowackiej Drogi Wolności przez Bystrą Dolinę na szczyt Bystrej. 4 godz. (↓ 3 godz.)

– od autokempingu Raczkowa przez doliny: Wąską, Raczkową, Gaborową i Błyszcz. 5 godz. (↓ 4 godz.)

– z Podbańskiej przez Kamienistą Dolinę, Pyszniańską Przełęcz i Błyszcz. 4 godz. (↓ 3 godz.)

[edytuj] Bibliografia