Diapsydy
Z Wikipedii
| Diapsydy | |
 Czaszka diapsydalna |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | zauropsydy |
| Podgromada | diapsydy |
| Nazwa systematyczna | |
| Diapsida | |
 Systematyka w Wikispecies |
|
Diapsydy (Diapsida, z gr. di - dwa + apsis - łuk) – grupa owodniowców z gromady zauropsydów (Sauropsida), w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa - górny i dolny - za każdym okiem), przez które przewleczone są silne mięśnie szczęk. Dzięki temu czaszka stała się lżejsza a szczęki bardziej ruchliwe. Choć część diapsydów wtórnie straciła jedną lub obie pary otworów skroniowych (m.in. węże), są nadal zaliczane do tej grupy, gdyż ich przodkowie mieli diapsydalną budowę czaszki. Diapsydy to najbardziej zróżnicowana i najliczniej reprezentowana grupa "gadów". Pierwsi jej przedstawiciele (z grupy Araeoscelida, m.in. rodzaj Petrolacosaurus) pojawili się pod koniec karbonu a największy rozkwit osiągnęła w erze mezozoicznej.
Jeśli diapsydy mają być grupą monofiletyczną, należy do nich zaliczyć także wywodzące się z drapieżnych dinozaurów ptaki. Choć żółwie przez większość naukowców zaliczane są do anapsydów, niektórzy uważają, że i one są diapsydami, które wtórnie straciły otwory skroniowe.[1][2][3]
Systematyka
- Podgromada Diapsida
- Rząd Araeoscelidia
- Rząd Avicephala
- Rząd Thalattosauria
- Rząd Younginiformes
- Nadrząd Ichthyopterygia
- Infragromada Lepidosauromorpha
- Rząd Eolacertilia
- Nadrząd Lepidosauria
- Nadrząd Sauropterygia
- Infragromada Archosauromorpha
- Rząd Aetosauria
- Rząd Choristodera
- Rząd Phytosauria
- Rząd Prolacertiformes
- Rząd Pterosauria
- Rząd Rauisuchia
- Rząd Rhynchosauria
- Rząd Trilophosauria
- Nadrząd Crocodylomorpha
- Nadrząd Dinosauria
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Przypisy
- ↑ Rieppel, O. and M. deBraga. (1996). "Turtles as diapsid reptiles." Nature 384:453–455.
- ↑ Zardoya, R., and Meyer, A. (1998). "Complete mitochondrial genome suggests diapsid affinities of turtles." Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 95: 14226-14231.
- ↑ Rieppel, O. (2000). "Turtles as diapsid reptiles." Zoologica Scripta Volume 29, Number 3, pp. 199-212.
