Gierkówka
Z Wikipedii
Gierkówka — popularna nazwa zbudowanej w latach 70. XX wieku drogi szybkiego ruchu łączącej Warszawę z Katowicami.
Spis treści |
[edytuj] Historia
W 1972 Prezydium Rządu zdecydowało o budowie "autostrady" na trasie łączącej Warszawę z Katowicami. W następnych latach:
- przebudowano drogę łączącą Warszawę z Piotrkowem Trybunalskim,
- zbudowano północno-zachodnią obwodnicę Piotrkowa Trybunalskiego,
- zbudowano po nowym śladzie drogę łączącą Piotrków Trybunalski z Częstochową,
- przebudowano drogę łączącą Częstochowę z Będzinem.
Całość tych prac zakończono w 1976. Uroczyste otwarcie Gierkówki odbyło się 8 października.
Początkowo trasa ta nie dochodziła do samych Katowic, jak się powszechnie uważa. Dopiero w latach 1978-1984 zbudowano trasę S86 łączącą Będzin z Katowicami.
[edytuj] Kontynuacja Gierkówki
W następnych latach rozpoczęto/kontynuowano budowę kolejnych dróg, które często są traktowane jako część Gierkówki:
- Wschodnia obwodnica GOP (budowa 1978-1983),
- droga Katowice — Tychy — Pszczyna - Bielsko-Biała — Skoczów — Cieszyn (budowę przerwano 6 km przed Skoczowem),
- droga Katowice — Skoczów — Ustroń.
Drogi te łączy kilka faktów:
- ich budowę rozpoczęto w podobnym okresie (druga połowa lat 70. XX wieku),
- łączyły się w pewien sposób z osobą Edwarda Gierka,
- stanowiły w naturalny sposób kontynuację Gierkówki.
Czasami do Gierkówki dołączane są:
- wybudowany w 1978-1989 fragment autostrady A1 z Tuszyna do Piotrkowa Trybunalskiego
- dwujezdniowa droga Tuszyn - Łódź.
[edytuj] Parametry drogi
Droga miała na całej długości dwie jezdnie, na modernizowanych fragmentach zbudowano obwodnice większości miast. Nowowytyczony fragment między Piotrkowem Trybunalskim a Częstochową zaprojektowano tak jak autostradę (łagodne łuki, omijanie miejscowości), ale wszystkie skrzyżowania były kolizyjne.
Poszkodowanym miastem przy budowie Gierkówki została Częstochowa. Jest jedynym tak dużym miastem, przez które droga przechodzi. Przy wielu znacznie mniejszych miastach powstały obwodnice.
Kontynuacje drogi wykonano podobnie. Jedynie na większym odcinku wschodnia obwodnicy GOP (od Dąbrowy Górniczej do Tychów) zbudowano wszystkie potrzebne wiadukty i skrzyżowania bezkolizyjne.
[edytuj] Geneza nazwy
Nazwa drogi (i jej kontynuacji) wzięła się od osoby Edwarda Gierka, I sekretarza KC PZPR, który:
- urodził się we wsi Porąbce w 1913r., dziś dzielnicy Sosnowca,
- mieszkał w Katowicach,
- miał willę w Ustroniu.
[edytuj] Stan obecny
Fragmenty Gierkówki stanowią obecnie części następujących dróg:
- Warszawa - Piotrków Trybunalski-Północ — DK8, planowana S8
- Piotrków Trybunalski-Północ - Częstochowa — DK1, istniejąca/projektowana A1
- Częstochowa - Podwarpie — DK1
- Podwarpie - Katowice — DK86
- Sosnowiec - Katowice (ostatni fragment) — S86
Drogi będące kontynuacją Gierkówki:
- Wschodnia obwodnica GOP
- Podwarpie - Dąbrowa Górnicza — DK1, planowana S1
- Dąbrowa Górnicza - Tychy — S1
- Podwarpie - Port lotniczy Katowice-Pyrzowice - bocznica drogi S1 nosząca ten sam numer
- droga Katowice — Tychy — Bielsko-Biała — Skoczów — Cieszyn
- droga Katowice — Skoczów — Ustroń
- połączenie Gierkówki z Łodzią
[edytuj] Inne Gierkówki:
Niektórzy jako Gierkówkę określają każdą drogę:
- modernizowaną w latach 70. XX wieku,
- o szerokości 11 m (pobocze 2 m + 2 pasy ruchu 3,5 m + pobocze 2 m) (lub szerszą),
- z obwodnicami wokół większości miast.
Nieco węższa definicja obejmuje kilkunasto- kilkudziesięciokilometrowe dwujezdniowe odcinki dróg wylotowych z większych miast, wybudowane w latach 70. XX w. (większość wyjazdów z Warszawy, DK92 na odcinku Tarnowo Podgórne — Września, DK11 na odcinku Poznań — Kórnik itp.).
Kolejną Gierkówką jest droga w okolicach Tomaszowa Mazowieckiego odchodząca od właściwej Gierkówki w stronę byłego ośrodka rządowego (partyjnego ??) w Spale.
