Autostrada A1 (Polska)
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł zawiera informacje o planowanej bądź budowanej drodze. Informacje w nim zamieszczone mogą się zmienić podczas szczegółowego projektowania i budowy drogi. |
 |
 |
 |
Autostrada A1 - projektowana polska autostrada płatna w ciągu drogi międzynarodowej E75 leżąca w VI transeuropejskim korytarzu transportowym. Zwana jest Autostradą Bursztynową[1]. Po upadku koncepcji budowy autostrady A3 wzdłuż zachodniej granicy kraju, ma być jedyną polską autostradą prowadzącą południkowo. Połączy Trójmiasto z obszarami metropolitalnymi Torunia, Łodzi oraz Górnego Śląska, a także włączy je w sieć dróg środkowej i południowej Europy. W węźle Stryków I, na północ od Łodzi, przetnie projektowaną autostradę A2, natomiast w węźle Sośnica na terenie Gliwic czynną już A4.
[edytuj] Historia budowy
Autostrada A1 była przewidywana do realizacji w latach 60. XX wieku jako fragment Transeuropejskiej Autostrady Północ-Południe (TAPP), mającej w zamyśle łączyć Skandynawię z krajami basenu Morza Śródziemnego. W latach 1978-1989 wybudowano pierwszy (17,5 km) jej odcinek: Tuszyn – Piotrków Trybunalski.
Na planowanym szlaku A1 istnieje ponadto kilka obiektów drogowych posiadających klasę drogi ekspresowej (np. wschodnia obwodnica Torunia – przeprawa mostowo-drogowa przez Wisłę i Drwęcę, jedna jezdnia o dł. 10,7 km, obecnie S10, docelowo jezdnia południowa autostrady). Droga krajowa nr 1 na odcinku Piotrków Trybunalski-Częstochowa została wybudowana w latach 70. XX wieku po nowym śladzie, omijającym miejscowości, „zapomniano” jednak o wybudowaniu skrzyżowań bezkolizyjnych (zob. Gierkówka).
29 lipca 2005 – koncesjonariusz – Gdańsk Transport Company S.A. – rozpoczął budowę północnego odcinka autostrady Rusocin – Nowe Marzy o długości 89,5 km. Odcinek ten na całej długości budowany jest w przekroju dwujezdniowym, czteropasmowym, z rezerwą na trzeci pas. Oddanie do ruchu całości budowanego odcinka nastąpić ma jesienią 2008[2].
W październiku 2005 wojewoda śląski podpisał decyzję lokalizacyjną dla całego, 167-kilometrowego, odcinka autostrady A1 w granicach województwa śląskiego.
9 czerwca 2006 GDDKiA ogłosiła przetarg przyspieszony i już 9 sierpnia udzieliła zamówienia firmie Transprojekt Gdański Sp. z o.o. na przygotowanie w ciągu 14 miesięcy dokumentacji dla odcinka Nowe Marzy – Czerniewice (o dł. 62,4 km). Ten odcinek A1 ma być zaprojektowany w docelowym przekroju dwujezdniowym, sześciopasmowym (2×3) [3]. Równolegle trwają prace projektowe prowadzone przez wyłonionego wcześniej koncesjonariusza tego odcinka, GTC SA. W styczniu 2007 minister Polaczek zadecydował o unieważnieniu koncesji GTC na budowę tego odcinka, argumentując, że tańsze będzie wybudowanie go przez GDDKiA [4]. GTC odwołało się od tej decyzji i wygrało rozprawę w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie. 22 stycznia 2007 Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że rozpocznie negocjacje z GTC [5]. Przedstawiciele GTC poinformowali, że najbardziej prawdopodobna data oddania do użytku tego odcinka to koniec 2011 roku.
9 września 2006 ukazała się wiadomość [6], że GDDKiA planuje wybudowanie 190-kilometrowego odcinka A1 Stryków – Pyrzowice w programie partnerstwa publiczno-prywatnego (tj. niekoncesyjnego). Państwo wniesie do spółek grunt, a prywatne firmy-partnerzy inwestycji (wyłonieni do listopada 2006) – pieniądze na inwestycję, którą również będą realizować. W ocenie ekspertów, prace przy budowie tego odcinka nie zaczną się jednak wcześniej niż wiosną 2009.
26 marca 2007 rozpoczęto prowadzoną na zlecenie GDDKiA budowę 15,5-kilometrowego odcinka Sośnica-Bełk. 83% kosztów projektu, sięgających prawie 250 mln €, pokrywa fundusz spójności Unii Europejskiej. Zakończenie budowy planowane jest na 2009 rok. Budowany też jest odcinek Świerklany – Gorzyczki.
22 grudnia 2007 został otwarty pierwszy, 25-kilometrowy odcinek autostrady w województwie pomorskim pomiędzy węzłem Rusocin (na skrzyżowaniu z obwodnicą Trójmiasta) a węzłem Swarożyn (skrzyżowanie z drogą krajową nr 22 w okolicach Tczewa).[7]
W lutym 2008 r. przetarg na Węzeł autostradowy Sośnica miał zostać rozstrzygnięty, ale nie doszło nawet do otwarcia ofert firm startujących w przetargu. Stało się tak, ponieważ jeden z oferentów (Polimex) zaskarżył część specyfikacji przetargowej i sprawa trafiła do trybunału arbitrażowego, gdzie Polimex poległ. Ostatecznie przetarg wygrała spółka J&P Avax z Grecji, a umowę na przebudowę węzła podpisano 30 maja 2008 roku. Oprócz tego niedawno podpisano również umowę na budowę odcinka Bełk – Świerklany.
[edytuj] Plany budowy
Rządowe plany budowy A1 zakładają budowę poszczególnych odcinków w latach:
- Odcinek Gdańsk Rusocin – Nowe Marzy pod Grudziądzem. Długość odcinka: 91 km.
- W realizacji do końca listopada 2008 roku (22 grudnia 2007 został otwarty odcinek z Rusocina do Swarożyna - około 25 km)
- Odcinek Nowe Marzy pod Grudziądzem – Toruń-Czerniewice. Długość odcinka: 62 km.
- Odcinek Toruń – Stryków. Długość odcinka: 144 km.
- W opracowaniu jest projekt budowlany. Trwa końcowa faza wykupu gruntów. Realizacja do końca 2010r.
- Odcinek Stryków – Pyrzowice. Długość odcinka: 180 km.
- Przetarg w toku. Realizacja – do 2010r.
- Odcinek Pyrzowice – Sośnica. Długość odcinka: 43 km.
- Projekt budowlany jest w realizacji. Realizacja planowana obecnie jest do końca 2010
- Węzeł autostradowy Sośnica obejmująca stworzenie skrzyżowania autostrady A1 z autostradą A4 i drogą krajową nr 44. Umowa została podpisana 30 maja 2008, oddanie węzła do użytku ma nastąpić w 2010 roku.
- Odcinek Sośnica – Bełk. Długość odcinka 15,5 km.
- obecnie w budowie do lata 2009 r.
- Odcinek Bełk - Świerklany. Długość odcinka 14,1 km.
- obecnie prowadzone jest postępowanie przetargowe
- Odcinek Świerklany – Gorzyczki. Długość odcinka 18,4 km:
Według ministra Transportu i Budownictwa Jerzego Polaczka z rządu K. Marcinkiewicza i J. Kaczyńskiego, jest możliwe, że zakończenie budowy autostrady A1 nastąpi już w 2010 roku.
[edytuj] Inwestycje w latach 2007-2013 w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
| Odcinek | Lata realizacji | Koszt (w mln zł) |
|---|---|---|
| Oś priorytetowa VI Transeuropejskie sieci transportowe TEN-T | ||
| Nowe Marzy - Toruń | 2008 - 2010 | 1 345,26 |
| Toruń - Stryków | 2008 - 2010 | 3 184,39 |
| Pyrzowice - Maciejów - Sośnica | 2008 - 2010 | 906,67 |
Źródło: Indykatywny wykaz kluczowych i dużych projektów dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
[edytuj] Opłaty
Opłaty za przejazd odcinkiem Rusocin – Nowe Marzy pobierane będą w systemie "biletowym". Na drogach dojazdowych do i z każdego węzła, poza głównymi jezdniami autostrady, wybudowane zostaną stacje poboru opłat (SPO) oraz dodatkowo na północnym krańcu odcinka, na jezdniach głównych – punkt poboru opłat (PPO). W miejscach tych kierowcy wjeżdżający otrzymają "bilet", za który zapłacą opuszczając autostradę we właściwym SPO lub PPO. Opłata będzie zróżnicowana w zależności od rodzaju pojazdu oraz dystansu pokonanego autostradą.
Z opłat zostaną wyłączone odcinki obok Częstochowy i Piotrkowa Trybunalskiego. Nie wykluczone, że za przejazd autostradą na odcinku wschodniej obwodnicy Łodzi będą pobierane opłaty. Dodatkowo mieszkańcy aglomeracji rybnickiej i GOPu domagają się, by odcinek Gorzyczki - Sośnica był darmowym odcinkiem.
[edytuj] Zobacz też
- droga krajowa nr 1
- droga krajowa nr 91
- droga ekspresowa S1
- trasa europejska E75
- Gierkówka
- Węzeł autostradowy Sośnica
[edytuj] Linki zewnętrzne
Pieczę nad A1 sprawują lokalne oddziały GDDKiA w:
Inne linki:
- Strona budowanego odcinka autostrady A1 Gdańsk-Nowe Marzy
- Strona budowanego odcinka autostrady A1 Sośnica-Bełk
- Strona budowanego odcinka autostrady A1 Świerklany-Gorzyczki
- Przebieg A1 w województwie łódzkim
- Przebieg A1 w województwie śląskim
- Informacja NIK o wykonywaniu zadań przez administrację publiczną w zakresie budowy autostrady A1 północ – południe (2006)
- Przebieg A1 Świerklany-Gorzyczki
Przypisy
- ↑ vide Stowarzyszenie Miast Autostrady Bursztynowej. Wzięło się to stąd, że przebieg autostrady jest analogiczny do przebiegu bursztynowego szlaku.
- ↑ Autostrada gotowa przed terminem?, "Gazeta Wyborcza", 24 lutego 2007
- ↑ GDDKiA
- ↑ Minister Polaczek wygasił koncesję na autostradę A1, „Gazeta Wyborcza”, 16 stycznia 2007
- ↑ Gazeta Wyborcza Trójmiasto informuje o powrocie do negocjacji z GTC
- ↑ „Rzeczpospolita”, cytat w onet.pl
- ↑ Mikołaj Chrzan. "Mamy autostradę na Pomorzu!", Gazeta.pl, 21 grudnia 2007 [dostęp 22 grudnia 2007].
- ↑ Informacja o A1 ze strony GDDKiA
