Grabówka (dzielnica Częstochowy)
Z Wikipedii
|
||||
Położenie dzielnicy względem granic miasta i innych dzielnic | ||||
Status | Dzielnica miasta Częstochowa | |||
Założono | XIV wiek | |||
W granicach miasta | od 1970/1975 | |||
Powierzchnia | 10,62 km² | |||
Wysokość | od 240 do 260 m n.p.m. | |||
Populacja - liczba ludności - gęstość |
4000 380 os./km² |
|||
Strefa numeracyjna | 034 | |||
Kod pocztowy | 42-221 | |||
Tablice rejestracyjne | SC |
Grabówka – dzielnica Częstochowy położona w jej północno-zachodniej części przy drodze krajowej nr 43 do Wielunia. Graniczy z dzielnicami Lisiniec, Kiedrzyn, Częstochówka-Parkitka oraz gminami Kłobuck i Wręczyca Wielka. Zajmuje powierzchnię 10,62 km2 (6,6% ogólnej powierzchni Częstochowy) i liczy ok. 4 tys. mieszkańców (1,6% populacji Częstochowy); występuje zabudowa jednorodzinna. Gęstość zaludnienia wynosi ok. 380 osób na 1 km2. Przez zachodnie peryferie dzielnicy przepływa rzeka Białka. Nazwa dzielnicy pochodzi od niegdyś rosnącego tutaj lasu Grabowego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Jako wieś istniała już w XIV wieku. Od 1385 stanowiła uposażenie klasztoru jasnogórskiego. W 1470 spisana jako Grabowa, w 1660 w postaci Grabow a od 1787 notowana w obecnej formie. Po rozbiorach w 1793 przejęta na własność rządu przez władze pruskie weszła w skład Ekonomii Częstochowskiej i była dzierżawiona prywatnym użytkownikom (ostatni kontrakt w 1858). Od 1815 pod zaborem rosyjskim. W 1864 stała się siedzibą gminy ale budynek Urzędu w którym obecnie mieści się przychodnia, zbudowano dopiero w 1904. Gmina Grabówka swoim zasięgiem obejmowała cały obszar dzisiejszej, zachodniej Częstochowy wraz z okolicznymi miejscowościami (m.in. Lisiniec, Kawodrze, Gnaszyn). W 1868 folwark Grabówka wszedł w skład donacji Władimira Aleksandrowicza ks.Czerkaskiego członka Komitetu Urządzającego i dyrektora Komisji Spraw Wewnętrznych i Duchownych Królestwa Polskiego. W 1900 wieś liczyła 56 budynków mieszkalnych i 650 mieszkańców. Folwark donacyjny w Grabówce liczył 19 mieszkańców i 417 morgów ziemi uprawnej. Podczas I wojny światowej cała gmina znajdowała się pod niemiecką okupacją aż do czasu wyzwolenia w listopadzie 1918 gdy weszła w skład odrodzonego państwa Polskiego.
W dwudziestoleciu międzywojennym na Grabówce zaprojektowano tzw. Kolonię Urzędniczą mającą stanowić zaplecze mieszkaniowe dla Częstochowy. W 1933 Grabówka liczyła 78 domów i 558 mieszkańców którzy posiadali 520 ha ziemi w tym 445 ha ziemi ornej. W tym czasie Kolonia Grabówka stanowiąca część składową wsi liczyła 25 domów i 103 mieszkańców posiadających 204 ha ziemi w tym ornej- 171 ha. Ziemie byłego folwarku zostały rozparcelowane. W sierpniu 1939, w ramach szerokiego planu budowy umocnień obronnych do spodziewanej wojny z Niemcami, wybudowano na potrzeby 7 Dywizji Piechoty bunkry, z których kilka zachowało się do dziś na Grabówce (jeden na Żabińcu oraz dwa w okolicach cmentarza komunalnego). W czasie okupacji hitlerowskiej Grabówka została administracyjnie zespolona z Częstochową i znalazła się w granicach Generalnego Gubernatorstwa, tuż przy biegnącej na rzece Białce granicy z Rzeszą.
Po wojnie w 1970 Grabówka liczyła 308 budynków i 1542 mieszkańców, z których 71% utrzymywało się ze źródeł pozarolniczych. Mieszkańcy prowadzili 240 gospodarstw rolnych, z których jedynie 116 posiadało powierzchnię większą niż 2 ha. Przeciętna wielkość gospodarstwa rolnego wynosiła 2,6 ha. W tym samym roku do Częstochowy przyłączono część Grabówki- Kolonię (granica biegła na ulicy Krzemiennej), a w 1977 po powstaniu województwa częstochowskiego, pozostałe tereny co przyśpieszyło rozwój nowopowstałej dzielnicy. W 1972 biskup Stanisław Bareła ustanowił tu parfię, a w 1987 oddano do użytku parafianom kościół pw. św. Franciszka z Asyżu.
Obecnie w obrębie dzielnicy istnieją trzy osiedla: Grabówka właściwa, stanowiąca centrum dzielnicy na której znajduje się urząd pocztowy, przychodnia i XIX-wieczna kaplica św. Anny; Kolonia Grabówka oraz Żabiniec z barokową kaplicą św. Marii Magdaleny z XVII wieku.
W przyszłości wzdłuż okolic zachodniej granicy dzielnicy będzie przebiegać jeden z odcinków autostrady A1 łączącej północną część kraju ze Śląskiem.
[edytuj] Ciekawe obiekty i miejsca
- Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu
- Ośrodek Ojców Paulistów z własnym wydawnictwem Święty Paweł oraz studiem nagrań, gdzie swoje utwory nagrywali między innymi Pospieszalscy
- Sanktuarium Zgromadzenia Misjonarzy Krwi Chrystusa
- trzy bunkry oraz pozostałości okopów z czasów wojny obronnej 1939
- najnowocześniejszy w Częstochowie obiekt oświatowy, w skład którego wchodzi szkoła podstawowa nr 29 oraz gimnazjum nr 14; obu szkołom patronuje Święta Królowa Jadwiga
- pochodzący z początku XX wieku budynek przy ulicy św.Rocha w którym znajduje się obecnie przychodnia i urząd pocztowy
- dolina rzeki Białki która posiada naturalny kompleks terenów zielonych z występującymi tam rzadkimi gatunkami ptaków i chronionymi roślinami
- trzeci pod względem wielkości las na obszarze miasta
[edytuj] Komunikacja
Dzielnica ma dobre połączenie komunikacyjne z centrum miasta. Na obszarze Grabówki biorą swój początek 4 linie autobusowe:
- nr 19 Żabiniec- Kucelin
- nr 26 Grabówka- Błeszno
- nr 29 Grabówka- osiedle Północ
- nr 31 Grabówka- Kręciwilk
Ponadto przez Grabówkę przejeżdząją linie PKS w kierunku Wielunia, Olesna, Pajęczna i obszarów powiatu Kłobuckiego.
[edytuj] Mapa
[edytuj] Linki zewnętrzne
Oficjalna strona SP nr 29 na Grabówce
Błeszno • Częstochówka-Parkitka • Dźbów • Gnaszyn-Kawodrza • Grabówka • Kiedrzyn • Kucelin • Kuźnica • Lisiniec • Mirów • Ostatni Grosz • Podjasnogórska • Północ • Raków • Stare Miasto • Stradom • Śródmieście • Trzech Wieszczów • Tysiąclecie • Wrzosowiak • Wyczerpy-Aniołów • Zawodzie-Dąbie