Gudniki (powiat kętrzyński)
Z Wikipedii
| Gudniki | |
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | kętrzyński |
| Gmina | Korsze |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
89 |
| Tablice rejestracyjne | NKE |
Gudniki (niem. Gudnick) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Wieś lokowana była w 1340 roku na pięciu włókach. Zasiedlona została przez Prusów. Po wojnie trzynastoletniej wieś znajdowała się na terenie Prus Zakonnych, później Prus Książęcych na pograniczu z Warmią.
W 1913 roku Gudniki wraz Łankiejmami (siedziba majoratu) i nieistniejącym folwarkiem od przedstawiciela rodu von der Groeben dzierżawił Walter Hering, a ostatnim dzierżawcą był Albert Krieger. Dzierżawione majątki miały powierzchnię 920,5 ha. W tym czasie w Gudnikach był nieduży dwór i cegielnia.
Przed II wojną światową w Gudnikach funkcjonowała szkoła jednoklasowa (budynek szkoły z 1870 r.). Po roku 1945 była tu szkoła czteroklasowa.
Po 1945 dawny majątek ziemski włączony był do PGR, we wsi równolegle funkcjonowały też gospodarstwa chłopskie. W roku 1973 Gudniki należały do sołectwa Babieniec, a obecnie są wsią sołecką.
[edytuj] Dawna parafia
Pod koniec XVw. była tu samodzielna parafia, która należała do archiprezbiteraratu reszelskigo. Po reformacji, gdy na terenie Prus Książęcych od 1525 wprowadzono wyznanie luterańskie jako obowiązujące kościół w Gudnikach do roku 1528 był filią katolickiej parafii w Reszlu. Później był kościołem filialnym parafii luterańskiej w Łankiejmach do 1945r. Pierwszym znanym pastorem dla tych kościołów był Johann Wagner w latach 1554-1557, a ostatnim Curt Schlösser w latach 1939-1945. W okresie od XVI do XVIIIw. nabożeństwa odprawiane były tu w języku niemieckim i polskim. Po I wojnie światowej katolicy z Gudnik należeli do parafii w Korszach. W grupie tej prowadzili działalnść duszpasterską pallotyni z placówki misyjnej w Klewnie.
Współcześnie jest to kościół filialny pod wezwaniem św.Andrzeja Boboli parafii katolickiej w Reszlu.
[edytuj] Zabytki
- Kościół z drugiej połowy XIVw. murowany z cegły i kamienia polnego, przebudowany w roku 1731, z dobudowaną wówczas niską drewnianą wieżą. Wyposażenie wnętrza kościoła pochodzi z XVII i XVIIIw. Na uwagę zasługuje płyta nagrobna szwedzkiego lekarza Johana Bernarda Varnbagena z datą 1647. Płyta wykonana jest z czerwonego marmuru.
- Obelisk przy kościele upamietniający siedemnastu mieszkańców wsi poległych w czasie I wojny światowej.
- Ruiny kaplicy grobowej przedstawicieli rodu von der Groeben z Łankiejm. Kaplica znajduje się nieco dalej od kościoła, na wzniesieniu przy drodze w stronę Reszla.
- Pozostałości nieczynnego wiejskiego cmentarza.
[edytuj] Demografia
Wieś w roku 1785 miała 23 domy mieszkalne, a w roku 1817 było ich 26.
Liczba mieszkańców: w roku 1817 - 226 osób, w 1925 - 274 osoby, w 1939 - 223 osoby, w 1970 - 100 osób.
[edytuj] Bibliogafia
- "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Pojezierze, Olsztyn, 1978. (str. 188 - opis wsi)
- Rudolf Grenz, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976. (str. 227 - parafia Łankiejmy-Gudniki, str. 308 - majątek, dzierżawcy)
- Wulf/Tiesler, Das war unser Rastenburg, Gesamtherstellung Gerhard Rautenberg, Leer, 1983. ISBN 3-7921-0290-0 (str. 137 - rok 1340 zał. wsi)
Zobacz też: Gudniki
