Andrzej Bobola
Z Wikipedii
Andrzej Bobola | |
---|---|
Urodzony | 30 listopada 1591 Strachocina |
Zmarł | 16 maja 1657 Janów (Białoruś) |
Kościół / wyznanie | kościół rzymskokatolicki |
Beatyfikowany | 30 października 1853 |
Kanonizowany | 17 kwietnia 1938 Rzym przez papieża Piusa XI |
Wspomnienie obchodzone dnia | 16 maja |
Atrybuty | |
Patron | Polski, a także: archidiecezji warszawskiej,archidiecezji białostockiej i warmińskiej, diecezji: płockiej, drohiczyńskiej, łomżyńskiej, pińskiej, oraz kolejarzy. |
Szczególne miejsca kultu | Sanktuarium św. Andrzeja Boboli w Warszawie, Strachocina |
Portal Święci |
św. Andrzej Bobola SJ herbu Leliwa (ur. 30 listopada 1591 w Strachocinie k. Sanoka, zm. 16 maja 1657 r. w Janowie Poleskim) - święty Kościoła katolickiego, jezuita, misjonarz, autor tekstu ślubów lwowskich Króla Jana Kazimierza, męczennik za wiarę, patron Polski.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Andrzej Bobola urodził się w uboższej gałęzi rodu. Jego ojciec Krzysztof był dzierżawcą sołectwa strachockiego wchodzącego w skład dóbr królewskich. W 1606 r., gdy rozpoczynał studia, zginął jego kuzyn Wojciech Bobola w bitwie pod Moskwą. W latach 1606-1611 studiował w szkole jezuickiej w Braniewie, następnie (31 lipca 1611 roku) wstąpił do tego zakonu i nowicjat odprawił w Wilnie. Śluby zakonne złożył 31 lipca 1613. W latach 1613-1616 studiował filozofię na Uniwersytecie Wileńskim; w latach 1618-1622 studiował tam również teologię, nie zdał jednak ostatniego, najważniejszego egzaminu. 12 marca 1623 otrzymał święcenia kapłańskie.
Przez rok był rektorem kościoła w Nieświeżu (1623-1624), gdzie wspólnie z krajczym wielkim koronnym księciem Albrychtem Władysławem Radziwiłłem dążył do uroczystego uznania w ślubowaniach przez Króla Polski, Matki Bożej Królową Polski, co zostało spełnione we Lwowie 1 kwietnia 1656 r. W latach 1624-1630 był kaznodzieją i spowiednikiem w kościele św. Kazimierza w Wilnie. Sprawował też funkcje rektora i doradcy prepozyta w tym kościele. 2 czerwca 1630 złożył profesję (ślubowanie) czterech ślubów zakonnych w kościele św. Kazimierza w Wilnie, po czym został superiorem (przełożonym) domu zakonnego w Bobrujsku w latach 1630-1633. Następnie pracował w Płocku (1633-1636), w Warszawie jako kaznodzieja (1636-1637) i ponownie w Płocku (1637-1638) jako prefekt kolegium i kaznodzieja. Kolejne cztery lata (1638-1642) spędził w Łomży, będąc doradcą rektora, kaznodzieją i dyrektorem szkoły humanistycznej. W okresie od 1642-1646 przebywał w Pińsku i okolicach prowadząc rozwiniętą działalność ewangelizacyjną, a lata 1646-1652 ze względów zdrowotnych spędził w Wilnie przy kościele św. Kazimierza głosząc kazania i prowadząc wykłady oraz misje. Wrócił ponownie na ziemię pińską, podejmując szeroko zakrojoną ewangelizację – znany jest jako apostoł Pińszczyzny.
16 maja 1657 podczas powstania Chmielnickiego dostał się we wsi Mohilnie w ręce Kozaków. Zamęczono go na śmierć w Janowie Poleskim.
[edytuj] Kult
O kanonizację Andrzeja Boboli zabiegał o. Marcin Godebski, rektor kolegium jezuickiego w Pińsku i Aleksander Wyhowski, biskup łucki. 30 października 1853 został beatyfikowany, a 17 kwietnia 1938 kanonizowany przez papieża Piusa XI. 16 maja 1957 roku papież Pius XII promulgował encyklikę Invictus Athletae Christi w trzechsetną rocznicę męczeństwa św. Andrzeja Boboli.
Zmumifikowane naturalnie zwłoki Boboli przez długie lata otaczane były czcią w kościele parafialnym w Połocku. W 1922 bolszewicy zabrali je jako osobliwość (z racji dobrego stanu mumifikacji) do Gmachu Higienicznego Wystawy Ludowego Komisariatu Zdrowia. W maju 1924 relikwie – jako rodzaj "zapłaty" za pomoc w czasie głodu – przekazano Stolicy Apostolskiej. Od 17 czerwca 1938 znajdują się w Warszawie. 17 kwietnia 1988 złożono je w nowo wybudowanym Sanktuarium św. Andrzeja Boboli przy ul. Rakowieckiej.
Sanktuarium św. Andrzeja znajduje się również w Strachocinie.
Od 16 maja 2002 r. św. Andrzej Bobola jest patronem Polski, jest również patronem m.in. archidiecezji warszawskiej i warmińskiej.
[edytuj] Kontrowersje
Działalność Andrzeja Boboli zawsze była odbierana bardzo negatywnie przez Kościół prawosławny, dla którego jest on symbolem prześladowań i represji wobec tych wyznawców prawosławia, którzy po wprowadzaniu w życie postanowień unii brzeskiej odmawiali przejścia na katolicyzm. Postać Andrzeja Boboli do dzisiaj jest kością niezgody w dialogu pomiędzy oboma kościołami. Jednak w wielu uroczystościach związanych ze św. Andrzejem Bobolą biorą udział zwierzchnicy obu Kościołów, uważając go za patrona pojednania. Jest to Patron Polski i Rusinów.
Jak uważają prawosławni, jego praca apostolska miała znamiona prozelityzmu i sprowadzała się do "przeciągania" prawosławnych na katolicyzm. Z tego względu środowiska prawosławne ze zdumieniem odniosły się do decyzji polskiego Kościoła katolickiego, uznającego Andrzeja Bobolę patronem Polski, twierdząc że próby skatolicyzowania prawosławnej ludności Rzeczypospolitej, które podejmował usilnie Andrzej Bobola, zrodziły tendencje odśrodkowe w postaci m.in. powstań kozackich, przyczyniając się w rezultacie do upadku państwa.Jednak większość prawosławnych, uważa że powstania kozackie wybuchły nie ze względu na działalność św.Andrzeja Boboli, ale jego ofiara odegrała wpływ na pojednanie zwaśnionych stron. Wielu grekokatolików i prawosławnych uważa św. Andrzeja Bobolę za swojego wielkiego patrona. Świadczy o tym udział w święcie tego wielkiego męczennika za wiarę.
[edytuj] Bibliografia
- Jan Cyrankowski, Henryk Antoni Szuman, Św. Andrzej Bobola TJ : misjonarz i męczennik, prorok i patron Polski, Starogard 1938
- Jan Poplatek S.J.: "Błogosławiony Andrzej Bobola Towarzystwa Jezusowego. Życie-męczeństwo-kult.", Wyd. Apostolstwa Modlitwy, Kraków, 1936
- Invicti Athletae - encyklika Ojca Św. Piusa XII z 16 maja 1957 [1]
- Antoni Gorzandt S.J.: "Mój święty patron ", Wyd. Kurii Biskupiej w Lublinie, Lublin, 1988
- Mirosław Paciuszkiewicz S.J.: "Pod patronatem Św. Andrzeja Boboli", Oficyna Przeglądu Powszechnego, Warszawa, 1989
- Praca zbiorowa pod redakcją M. Paciuszkiewicza S.J.: "Będę jej głównym patronem. O św. Andrzeju Boboli.", Warszawa, 1992
- Mirosław Paciuszkiewicz S.J.: "Znów o sobie przypomniał. Św. Andrzej w Strachocinie", Oficyna Przeglądu Powszechnego, Warszawa, 1996
- Jacek Bolewski S.J., Wacław Oszajca S.J.: "Rok u boku Św. Andrzeja Boboli. Nabożeństwa - Nowenna - Modlitwy.", Wydawnictwo WAM Księża Jezuici, Kraków, 1999
- Tomasz Adamiak: "Strachocina. Zarys dziejów parafii. ", Strachocina, 2001
- "The incorrupted body of St. Andreas Bobola" - część eseju "The Juxtamortal Dream" na temat tzw. "Near-Death Experiences" (NDEs) [2]
- K. Borowski "Słownik polskich świętych.", Oficyna wydawnicza "Impuls", Kraków, 1995
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Biogram na witrynie jezuitów
- List Episkopatu w związku z uznaniem św. Andrzeja Boboli za Patrona Polski
- Strona internetowa parafi pw. św. Andrzeja Boboli w Gdyni
NMP Królowa Polski • św. Wojciech • św. Stanisław BM • św. Jadwiga Królowa • św. Kazimierz • św. Jadwiga Śląska • św. Kinga • św. Stanisław Kostka • św. Andrzej Bobola • bł. Władysław z Gielniowa • św. Jan z Dukli