Historia Wilamowic

Z Wikipedii

Około 1250 roku przywódca grupy osadników - William (czy też Wilhelm) - założył Starą Wieś, a pozostałych osadników osadził na terenie Wilamowic. Nową osadę nazwano Wilhelmsau czyli "błonie Wilhelma". Osadnicy przybyli prawdopodobnie z okolic ówczesnej Fryzji i Flandrii. Prawdopodobnie opuścili swoje ziemie w obawie przed powodziami, które nawiedzały ówczesną Europę Zachodnią. Wskazywać na to może fakt ich osiedlenia się z dala od dużych rzek.

Mieszkańcy Starej Wsi ulegli później asymilacji, za to Wilamowianie pozostali w izolacji kulturowej aż do II wojny światowej. Zachowali swój archaiczny język wymysiöeryś, obyczaje, stroje, poczucie odrębności. Osada szybko się rozbudowywała. W 50 lat od założenia wsi wybudowano pierwszy kościół parafialny. W 1300 Wilamowice miały swojego plebana - Jana z Wilamowic.

W XVII wieku utworzono urząd gromadzki z wójtem i 11 przysiężnymi. W 1808 roku chłopi wykupili ziemie - zostali zwolnieni z pańszczyzny. Po uzyskaniu wolności nastąpił rozwój tkactwa i handlu - chłopi sprzedawali swoje wyroby w Wiedniu, Warszawie, Trieście, Rydze, Stambule, Kijowie czy Hamburgu. Stanowili tym samym konkurencję dla kolegacji chłopskich z Andrychowa.

W 1818 roku Wilamowice stały się miastem. Uzyskały prawo do cotygodniowych targów, własną pocztę, lekarza, aptekę, posterunek policji i szkołę. W 1887 powstała szkoła tkacka, a na początku XX wieku fabryka włókiennicza.

Po II wojnie światowej władze komunistyczne próbowały zatrzeć ślady odrębności kulturowej Wilamowian, zakazując m.in. używania języka wilamowskiego.