Huta Katowice

Z Wikipedii

Huta Katowice - największa huta żelaza w Polsce, obecnie ArcelorMittal Poland oddział Dąbrowa Górnicza (poprzednio Mittal Steel Poland, Ispat Polska Stal S.A., Polskie Huty Stali SA) - to zlokalizowany w Dąbrowie Górniczej kombinat metalurgiczny zajmujący się hutnictwem żelaza.

Spis treści 1 Historia huty 1.1 Kalendarium 2 Produkcja, wyroby 3 Ciekawostki 4 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia huty

Decyzja o wybudowaniu w Zagłębiu Dąbrowskim - na obszarze pomiędzy Gołonogiem, Ząbkowicami Będzińskimi, Łośniem i Strzemieszycami - ówcześnie największego i najnowocześniejszego w PRL kombinatu metalurgicznego, zapadła na VI Zjeździe PZPR, a podjęta została de facto przez Edwarda Gierka.

Skutkiem tej decyzji, nie licząc rozpoczęcia 15 kwietnia 1972 budowy samego zakładu, były późniejsze, ogromne zmiany struktury gospodarczej i społecznej na skalę całego kraju. Oprócz zupełnego przeobrażenia zagłębiowskiego regionu, polegającego zarówno na poważnych zmianach urbanistycznych jak i wielkiej fali migracji ludności (szczególnie z terenów wschodniej Polski), równocześnie rozpoczęto realizację innych, wielkich inwestycji centralnych, takich jak budowa Linii Hutniczej Szerokotorowej wraz z taśmociągiem transportowym rudy żelaza, czy dziesiątków zakładów pomocniczych.

Wymiernej, sumarycznej wartości pieniężnej tej decyzji nigdy nie ustalono.

Obecnie Oddział Dąbrowa Górnicza, wyposażony m.in. w trzy wielkie piece, trzy walcownie (Walcownia Półwyrobów - Zgniatacz, Walcownia Duża i Walcownia Średnia), dwie linię ciągłego odlewu stali oraz własną elektrociepłownię, znany jest przede wszystkim z produkcji szyn tramwajowych i kolejowych, na których - pomimo zmiany właściciela - nadal znajduje się rozpoznawany w całym świecie znaczek "HK". W zakładzie zatrudnionych jest 4073 osób (wg stanu koniec 2006), przy czym wciąż prowadzona jest polityka redukcji kosztów produkcji, wpływająca negatywnie na rozwój całego regionu Zagłębia Dąbrowskiego. Ponadto w wielu spółkach zależnych zatrudnienie znajdują kolejne tysiące osób.

[edytuj] Kalendarium

• 1971
  • wrzesień - podjęcie przez Prezydium Rządu PZPR decyzji o rozpoczęciu prac przygotowawczych do budowy głównego surowcowego zakładu hutniczego Polski Ludowej, jako elementu wielkiego, częściowo propagandowego planu, którego zamierzeniem było uporządkowanie całego sektora hutnictwa stali
  • 22 października - nadanie powołanemu na stanowisko dyrektora zakładu Kazimierzowi Budzyńskiemu pierwszego pracowniczego numeru ewidencyjnego (tytuł honorowy Pierwszego Pracownika przyznano Leonidowi Breżniewowi)
• 1972, 15 kwietnia - rozpoczęcie - we współpracy z ZSRR i przy zaangażowaniu ok. 50 tysięcy pracowników - prac ziemnych i budowlano-montażowych na obejmującym około 2500 ha terenie (w większości zalesionym lasami Puszczy Łosieńskiej, przeciętym jedynie drogą do Łośnia) placu budowy zakładu o roboczej nazwie Huta Centrum; umiejscowienie pierwszej siedziby w budynku użyczonym od Huty im. F. Dzierżyńskiego (przy ul. Przybylaka w Dąbrowie Górniczej)
• 1974 - odznaczenie Budowy Huty Katowice Orderem Sztandaru Pracy I klasy
• 1975 - rozpoczęcie pracy pierwszego wydziału zakładu (mechaniczno-konstrukcyjnego)
• 1976
  • maj - utworzenie Kombinatu Metalurgicznego Huta Katowice P.P., włączenie w jego skład - oprócz Huty Katowice w Budowie - również Huty im. F. Dzierżyńskiego w Dąbrowie Górniczej oraz Zakładów Koksowniczych im. Powstańców Śląskich w Zdzieszowicach
  • 30 września - rozruch walcowni półwyrobów
  • 2 grudnia, godz. 7:00 - rozpalenie wielkiego pieca nr 1
  • 3 grudnia, godz. 4:20 - pierwszy spust 30 ton surówki z wielkiego pieca nr 1; dwadzieścia minut później - złożenie oficjalnego meldunku Edwardowi Gierkowi
  • 10 grudnia, godz. 21:00 - rozruch stalowni, rozpoczęcie wygrzewania konwertora tlenowego nr 1
  • 11 grudnia, godz. 9:10 - pierwszy wytop 300 ton stali z konwertora tlenowego nr 1
• 1977
  • 4 lutego - otwarcie linii tramwajowej prowadzącej z zagłębiowskich miast pod bramę główną zakładu
  • 6 kwietnia - rozruch walcowni ciągłej kęsów
  • 26 września - rozruch gorący walcowni średniej, oznaczający rozpoczęcie właściwej produkcji; jednoczesne pojawienie się pierwszych problemów z zaopatrzeniem zakładu w surowce
  • 30 grudnia - pierwszy spust surówki z wielkiego pieca nr 2
  • uruchomienie konwertora tlenowego nr 2
• 1978
  • 24 czerwca - rozruch walcowni dużej, oznaczający zakończenie pierwszego etapu budowy
  • 27 czerwca - start Sojuza 30 ze sztandarem Huty Katowice na pokładzie
• 1979, listopad - otwarcie Linii Hutniczo-Siarkowej, stanowiącej odtąd podstawową drogę zaopatrzenia zakładu w surowce oraz - wybudowanych z uwagi na militarną lokalizację zakończenia tej linii pośród lasów - bazy przeładunkowej i naziemnego taśmociągu transportowego do huty
• lata 70./80. (na przełomie) - wsparcie przez zakład wielkich, budowlanych inwestycji mieszkaniowych w miastach Zagłębia oraz Katowicach, Olkuszu; sukcesywne przekazywanie kolejno oddawanych lokali mieszkalnych pracownikom zakładu (większość imigrantów zamieszkiwała do tego czasu w prowizorycznych budynkach, zlokalizowanych w największej ilości na terenie Gołonoga)
• 1981
  • 12 grudnia/13 grudnia (nocą) - internowanie 41 członków Solidarności, odzew załogi na wprowadzenie stanu wojennego w postaci ogłoszenia głośnego, trwającego 11 dni strajku okupacyjnego, początek stanu oblężenia zakładu a zarazem wielu ludzkich tragedii hutników i ich najbliższych (w szczególności: późniejsze internowanie kolejnych 51 pracowników, skazanie kilkunastu na kary pozbawienia wolności, masowe zwolnienia)
  • 23 grudnia - pacyfikacja zakładu
• 1984 - włączenie w struktury kombinatu Koksowni Przyjaźń w Dąbrowie Górniczej - Strzemieszycach Małych
• 1986
  • włączenie w struktury kombinatu Zakładu Przerobu Złomu w Dąbrowie Górniczej - Piekle
  • 23 grudnia - pierwszy spust surówki z wielkiego pieca nr 3
• 1987 - rozpoczęcie działalności zakładowego Biura Handlu Zagranicznego
• 1988 - włączenie w struktury kombinatu Zakładu Przerobu Złomu w Swarzędzu
• lata 90. (z początkiem) - sukcesywne zarzucanie wykorzystywania Linii Hutniczo-Siarkowej do zaopatrzenia zakładu w surowce
• 1991
  • 24 lipca - przekształcenie Kombinatu Metalurgicznego Huta Katowice w Hutę Katowice S.A. J.S.S.P.
  • uruchomienie urządzenia do głębokiego odsiarczania stali
• 1993 - wybudowanie stanowiska do argonowania i podawania drutu do kadzi
• 1994
  • zainstalowanie palników poziomego wygrzewania kadzi
  • rozpoczęcie przez załogę jednego z najdłuższych w polskim hutnictwie strajku na tle płacowym
• 1995
  • 2 lipca - rozruch pierwszej linii ciągłego odlewu stali (COS)
  • przekształcenie stalowni w Zakład Stali i Półwyrobów
  • 16 sierpnia - uzyskanie certyfikatu systemu zapewnienia jakości ISO 9002
  • wybudowanie stanowiska do próżniowego odgazowania stali
  • modernizacja instalacji palników pionowego wygrzewania kadzi
• 1995 - 1999 - inwestycje proekologiczne:
  • modernizacja elektrofiltrów odpylających taśmy spiekalnicze w aglomerowni
  • modyfikacja technologii procesu spiekania
  • uruchomienie instalacji odzysku ciepła z taśmy spiekalniczej
  • zmodernizowanie młynów węglowych oraz obrotowych podgrzewaczy powietrza w elektrociepłowni
• 1996 - 2001 - wielkoskalowa restrukturyzacja zakładu (redukcja kosztów): wyodrębnianie zakładów uprzednio włączonych w struktury kombinatu oraz przekształcanie dotychczasowych wydziałów huty w podmioty niezależne, z których w późniejszym okresie nie wszystkie sprostały wymaganiom rynku (brak otwarcia na rynki zewnętrzne, niekonkurencyjność), w konsekwencji czego postawione zostały w stan upadłości
• 1996 - wybudowanie instalacji naprowadzania żużlu do kadzi
• 1997 - uruchomienie konwertora tlenowego nr 3
• 1998
  • 6 lutego - rozruch drugiej linii ciągłego odlewu stali (COS)
  • wykonanie instalacji argonowania
• 1999
• 12 kwietnia - otrzymanie nagrody Najwybitniejszego Polskiego Eksportera w konkursie Rynków Zagranicznych; gratulacje Prezydenta Rzeczypospolitej Polski, Aleksandra Kwaśniewskiego
• 1 lipca - wyłączenie ze struktury kombinatu Zakładów Koksowniczych im. Powstańców Śląskich w Zdzieszowicach
• 14 października - rozruch instalacji odzysku gazu konwertorowego na konwertorze tlenowym nr 2 (po 25 latach prac)
• lata 90. - pięciokrotne zmniejszenie emisji pyłów przemysłowych, zredukowanie o połowę emisji dwutlenku węgla oraz zużycia wody
• 2000
  • 27 stycznia - uruchomienie nowej tlenowni
  • nastanie kryzysu finansowego grożącego zamknięciem zakładu generującego coraz większe straty
  • 14 listopada - nadzwyczajna sesja Rady Miejskiej w Dąbrowie Górniczej poświęcona dramatycznej sytuacji ekonomicznej Huty Katowice oraz konsekwencjom jakie mogą wyniknąć dla miasta i całego Zagłębia z powodu potencjalnego bankructwa zakładu
• 2001
  • 2 kwietnia - rozruch instalacji odzysku gazu konwertorowego na konwertorze tlenowym nr 1
  • 11 czerwca - zablokowanie rachunków bankowych
  • 15 października - uzyskanie certyfikatu zarządzania środowiskowego ISO 14001
  • 28 września - uzyskanie certyfikatu zgodności z wymogami normy PN-N-18001
  • 14 października - 5 grudnia - unieruchomienie jednej z linii ciągłego odlewu stali (COS)
  • 20 października - podpisanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polski, Aleksandra Kwaśniewskiego, rozporządzenia o odznaczeniu 35 pracowników Krzyżami Zasługi
  • 19 listopada - zamieszczenie zakładu w wykazie hut podlegających restrukturyzacji
  • 18 grudnia - jubileuszowe obchody 25-lecia Huty Katowice (jako kombinatu metalurgicznego)
  • rozruch instalacji odzysku gazu konwertorowego na konwertorach tlenowych nr 1 i 3
• 2003
  • 1 stycznia - wejście zakładu w skład koncernu - Spółki Polskie Huty Stali S.A. pod nową nazwą Oddział Dąbrowa Górnicza
  • 27 października - sprzedaż udziałów Skarbu Państwa w Polskich Hutach Stali S.A. kontrolowanej przez hinduskiego biznesmena Lakshmi Mittala Spółce LNM Holdings NV
• 2004
  • 20 maja - zarejestrowanie Spółki Ispat Polska Stal S.A. - następcy prawnego Polskich Hutach Stali S.A.
  • lipiec - rozruch prasy filtracyjnej szlamu
• 2005
  • 14 stycznia - zmiana nazwy Ispat Polska Stal S.A. na Mittal Steel Poland S.A. oznaczająca dla Huty Katowice wejście w struktury największego koncernu stalowego świata
  • planowane rozpoczęcie budowy trzeciej linii ciągłego odlewu stali (COS), której rozruch przewidziany jest na październik 2006
  • planowany remont wielkiego pieca nr 2

[edytuj] Produkcja, wyroby

Potencjał produkcyjny zakładu (w mln ton stali rocznie):

• planowany 9,5
• rzeczywisty 5,5

Wydajność COS - 3 mln ton stali rocznie

Produkcja (w mln ton stali rocznie):

• 1978 - 4,2
• 1980 - 4,5
• 1997 - 4,87 (maksymalna)

Zatrudnienie:

• w hucie:
  • 1992 - 23 240
  • 1993 - 22 306
  • 1994 - 22 748
  • 1995 - 22 690
  • 1996 - 20 332
  • 1997 - 15 971
  • 1998 - 14 294
  • 1999 - 7 268
  • 2000 - 6 416; spadek absencji chorobowej o 25%
  • 2001 - 5 170
• w spółkach wydzielonych:
  • 1997 - 3 519
  • 1998 - 4 157
  • 1999 - 6 233
  • 2000 - 6 328
  • 2001 - 7 035

Upadłości spółek wydzielonych:

• 2002 - HK-Inwesthut (ok. 100 pracowników)
• 2002 - HK-Zakład Mieszkaniowo-Remontowy (ok. 600 pracowników)

[edytuj] Ciekawostki

Termin Huta Katowice użyty został również do nazwania:

• audycji radiowej Huta Katowice ma głos nadawanej na falach I Programu Polskiego Radia w czasie budowy zakładu
• statku pływającego pod banderą PŻM w latach 1976 - 2002 (m/s Huta Katowice)
• klub żeglarskiego w Chełmie Śląskim

W okresie budowy huty zmieniono nazwę jednej z pobliskich wsi z Tuczna Baba na Tucznawa.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Huta Katowice
• Zdjęcie satelitarne na Google Maps
• ArcelorMittal Poland