Ita Kozakiewicz
Z Wikipedii
Ita Kozakiewicz, łot. Ita Kozakeviča (ur. 3 lipca 1955 w Rydze, zm. 28 października 1990 w Gaecie), działaczka Polonii na Łotwie związana z łotewskim ruchem niepodległościowym, w latach 1990-91 deputowana do Rady Najwyższej Łotwy radzieckiej
Urodziła się w polskiej rodzinie Kozakiewiczów (Kazakiewiczów), która po powstaniu 1863 roku związała swoje losy z Łotwą. W latach 1962-74 uczęszczała do francuskojęzycznej szkoły średniej im. Henri Barbisa w Rydze, by kontynuować naukę na Uniwersytecie Łotewskim w Wydziale Romanistyki i Literatury Francuskiej (1974-81).
Po ukończeniu studiów podjęła pracę w roli korektora w ryskim wydawnictwie "Liesma". Pracowała również jako dziennikarka w piśmie "Twórczość Ludowa". Uzdolniona lingwistycznie, obok języków łotewskiego, rosyjskiego i polskiego, władała również hiszpańskim, niemieckim, białoruskim, ukraińskim i gruzińskim. Zajmowała się pracą tłumacza z polskiego i francuskiego na łotewski.
W 1978 roku zawarła małżeństwo z Polakiem Stanisławem Ryszardem Lipcem, które szybko jednak uległo rozwiązaniu - do końca życia pozostała wolna.
Już w czasie studiów zaangażowała się w działalność, wówczas jedynie półoficjalną, mniejszości polskiej na Łotwie. W 1989 roku została prezesem Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Polaków na Łotwie powstałego w listopadzie 1988. Była współzałożycielką jekabpilskiego oddziału Związku Polaków na Łotwie w 1990.
W 1988 roku związała się z opozycyjnym wobec władz Łotewskim Frontem Ludowym. Bez powodzenia kandydowała w wyborach do Rady Najwyższej Związku Radzieckiego w 1989 roku, a także w wyborach do łotewskiego samorządu. W wyborach 18 marca 1990 roku wybrano ją do Rady Najwyższej Łotewskiej Republiki Radzieckiej jako reprezentantkę okręgu Jekabpils. W parlamencie zajmowała się głównie sprawami mniejszości narodowych. W głosowaniu z 4 maja 1990 roku opowiedziała się za niepodległością kraju od ZSRR.
Zginęła w falach Morza Tyrreńskiego w czasie kąpieli, wracała z historycznej konferencji pod hasłem "Kraj - Emigracja", na której po raz pierwszy Polacy ze Związku Sowieckiego spotkali się ze swymi rodakami z różnych zakątków świata.
Postać otoczona szacunkiem wśród łotewskiej Polonii, a także samych Łotyszów, jest patronką polskiej szkoły średniej w Rydze.
