Jakub ze Żnina
Z Wikipedii
Jakub ze Żnina | |
Data wyboru | 1124 |
Zmarł | 1148 |
Jakub ze Żnina herbu Poraj[1](ur. II poł. XI w., zm. ok. 1148) – arcybiskup gnieźnieński od 1124.
Przyjmuje się, że kształcił się we Francji, w Laon, gdzie nabył wiedzę teologiczną i prawniczą[2]. Był proboszczem w Gnieźnie i w 1124 gościł u siebie udającego się na misje biskupa Ottona z Bambergu. W tym też roku został metropolitą gnieźnieńskim.
Przyczynił się do zniesienia zależności metropolitalnej archidiecezji gnieźnieńskiej od arcybiskupstwa magdeburskiego mocą wydanej 7 lipca 1136 przez papieża Innocentego II bulli gnieźnieńskiej.
Po podziale państwa przez Krzywoustego między synów, Jakub ze Żnina nadzorował wykonanie jego decyzji. W czasie wojny domowej trzymał stronę młodszych książąt. W 1141 wziął udział w zjeździe juniorów w Łęczycy. W 1145 zorganizował zjazd przeciwsenioralny w Gnieźnie. W 1146 rzucił klątwę na najstarszego syna Bolesława – Władysława (zwanego Wygnańcem), przyczyniając się do rozdrobnienia dzielnicowego Polski.
Za czasu jego posługi arcybiskupiej powstały nowe biskupstwa: lubuskie (1124), włocławskie (1124), wolińskie (1140, przeniesione później do Kamienia). Powstały pierwsze na ziemiach polskich klasztory cystersów w Łeknie (1143) i Jędrzejowie (1146). W 1140 rozpoczął budowę romańskiej kolegiaty w Tumie pod Łęczycą, gdzie sprowadził kanoników regularnych.
Prawdopodobnie to on był autorem pierwszego polskiego chorału Magna voce laus sonora, a także rymowanej legendy Tempore illo – o nawróceniu księcia Pomorza przez św. Wojciecha.
Przypisy
- ↑ O jego pochodzeniu nie wiadomo właściwie nic. Jan Długosz sugerował, że Jakub ze Żnina na Pałukach był człowiekiem niskiego stanu, były też inne koncepcje, wywodzące jego rodowód od Porajów-Różyców lub Pałuków.
- ↑ Przypisuje mu się autorstwo najstarszego Rocznika kapituły gnieźnieńskiej, który wykazuje wpływy szkoły laońskiej
Poprzednik Marcin |
Arcybiskup gnieźnieński 1124-1148 |
Następca Janik |