Jan Sienieński (kasztelan małogoski)
Z Wikipedii
Jan Sienieński (Oleski), Jan z Sienna i Oleska | |
![]() Dębno |
|
Data śmierci | między 1510 – 1513 |
Rodzina | Oleśniccy |
Rodzice | Jan z Sienna i Oleska, kasztelan lwowski Barbara, córka Klemensa ze Strzelec zwanego Wątróbką herbu Oksza |
Małżeństwo | Barbara z Chodcza |
Jan Sienieński (Oleski), Jan z Sienna i Oleska herbu Dębno (? – zm. między 1510 - 1513) – szlachcic polski, kasztelan małogoski, podkomorzy sandomierski
Spis treści |
[edytuj] Rodzina
Był jednym z pięciu synów kasztelana lwowskiego Jana z Sienna i Oleska herbu Dębno i Barbary Wątróbki, córki Klemensa ze Strzelec zwanego Wątróbką herbu Oksza, wdowy po Janie Kmicie z Wiśnicza zw. Tępym. Wraz ze swoimi braćmi używał nazwiska Oleski (od dóbr Olesko [1] w woj. ruskim), odróżniając się w ten sposób od stryjecznych braci Sienieńskich z Gołogór w ziemi lwowskiej. Był bratankiem Jakuba z Sienna, arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski. Z czterech braci Jana Sienieńskiego dwóch zostało duchownymi; Dobiesław (zm. po 1477) był kanonikiem gnieźnieńskim oraz dziekanem kieleckim i radomskim, a Zygmunt (zm. ok.1500) był kanonikiem krakowskim i archidiakonem zawichojskim. Trzeci brat Paweł z Oleska, Sienna i Złoczowa (zm. przed 1498 był podkomorzym lwowskim, czwarty brat Piotr z Oleska (zm. między 1506 – 1510) nie sprawował żadnych urzędów.
[edytuj] Wywód genealogiczny
4. Dobiesław z Oleśnicy | ||||||
2. Jan z Sienna i Oleska | ||||||
5. Katarzyna, córka Dymitra z Goraja | ||||||
1. Jan Sienieński | ||||||
6. Klemens ze Strzelec zw. Wątróbka | ||||||
3. Barbara Wątróbka | ||||||
7. Elżbieta z Marchocic | ||||||
![Zamek w Olesku na starej grafice](../../../../images/local/thumb/a/a3/Olesko-grafika1.jpg/350px-Olesko-grafika1.jpg)
[edytuj] Kariera
- 1464 - wraz z bratem Dobiesławem i stryjem Andrzejem Sienieńskim podpisał akt konfederacji lwowsko-żydaczowskiej, wymierzonej przeciwko staroście ruskiemu Andrzejowi Odrowążowi ze Sprowy,
- często zasiada jako asesor w sądzie ziemskim, jest arbitrem zwaśnionych stron, wraz z matką Barbarą i braćmi porządkuje sprawy majątkowe w dobrach oleskich, w sporach z sąsiadami nie cofa się przed użyciem siły (np. w 1464 r. najechał Żuków Elżbiety Gołogórskiej, a w 1471 r. Podkamień Piotra Czajkowskiego),
- 1472 występuje kilkakrotnie z tytułem strenuus, był zatem rycerzem pasowanym,
- 1475 - otrzymał od stryja, arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba z Sienna urząd starosty arcybiskupiego klucza łowickiego (urząd ten pełnił jeszcze w roku 1478),
- po przejściu Andrzeja Tęczyńskiego z kasztelanii małogoskiej do sądeckiej zostaje kasztelanem małogoskim,
- 2 stycznia 1476 - pierwszy raz wymieniony jako kasztelan małogoski,
- 1493 – był na sejmie w Piotrkowie, towarzyszył królowi w Poznaniu, był poborcą czopowego w powiecie lwowskim,
- 1494 – po śmierci stryja Andrzeja Sienieńskiego objął podkomorstwo sandomierskie, uczestniczył w sejmie radomskim
- 1494 – 1506 – piastuje jednocześnie urzędy kasztelana małogoskiego i podkomorzego sandomierskiego,
- 1497 – otrzymuje od króla Jana Olbrachta wieś Świrz, jest też współwłaścicielem Złoczowa,
- 1498 – zostaje wyznaczony przez króla Jana Olbrachta na asesora sądu ziemskiego lwowskiego (obok Zbigniewa Tęczyńskiego i Pawła Koli),
- 1498 - 1499 – jest w ostrym konflikcie o dobra pomorzańskie ze swoimi stryjecznymi braćmi Janem i Wiktorynem,
- 1501 – zostaje wymieniony podczas sejmu elekcyjnego w Piotrkowie na dokumencie potwierdzającym unię wileńsko-grodzieńską,
- jako komisarz króla bierze udział w rozgraniczeniach dóbr (m.in. w 1507 r. rozgraniczał dobra królewny Elżbiety od dóbr klasztoru tynieckiego),
![kartusz herbowy na Zamku w Olesku](../../../../images/shared/thumb/3/3d/Olesko_-_Zamek_-_Kartusz_herbowy.jpg/350px-Olesko_-_Zamek_-_Kartusz_herbowy.jpg)
- w marcu 1506 – rezygnuje z kasztelanii małogoskiej[2], zatrzymując sobie podkomorstwo sandomierskie,
- 1508 – podejmuje się odbudowy zniszczonych przez Tatarów dóbr oleskich[3]
- zmarł między rokiem 1510 a 1513 .
Żoną Jana Sienieńskiego była Barbara z Chodcza (zm. po 1525). Nie mieli prawdopodobnie potomstwa gdyż dobra oleskie przeszły drogą wiana jego bratanic Anny i Jagwigi, w połowie do Herburtów, a w połowie do Kamienieckich.
[edytuj] Zobacz też
Przypisy
- ↑ Zamek w Olesku Jan z Sienna otrzymał w 1432 roku od króla Władysława Jagiełły za udział w wojnie ze Świdrygiełłą
- ↑ od 18 marca 1506 r. na urzędzie tym poświadczony jest jego krewniak z innej linii Oleśnickich, Jan z Bochotnicy
- ↑ w Olesku (72 km od Lwowa) 17 sierpnia 1629 urodził się zwycięzca spod Wiednia Jan III Sobieski herbu Janina
[edytuj] Źródła
- Cz. Hadamik, D. Kalina, E. Traczyński, Miasto i Gmina Małogoszcz, Kielce 2006
- Polski Słownik Biograficzny, t. 37, s. 179 - 181
- M. Rawita-Witanowski, Dawny powiat chęciński, Kielce 2002