Kościół Dominikanów we Lwowie

Z Wikipedii

Kościół oo. dominikanów pod wezwaniem Bożego Ciała, a obecnie greckokatolicka cerkiew świętej Eucharystii – jeden z najwspanialszych barokowych zabytków Lwowa.

Znajduje się w północno-wschodniej części starówki. Pierwszy lwowski kościół ojców dominkanów został zbudowany w XIII wieku z drewna. Na początku XV wieku wzniesiono nową, dużą świątynię w stylu gotyckim. W 1742 (według innych źródeł w 1744) jej sklepienie pękło i dlatego ją rozebrano. Z jej wyposażenia ocalało pięć nagrobków z alabastru.

Nowy, barokowo-rokokowy kościół wzniesiono w latach 1745/1749-1764 kosztem Józefa Potockiego. Dawniej sądzono, że autorem projektu był Jan de Witte. Dziś wiadomo, że zaplanował go nieznany bliżej Francuz. Prace wykończeniowe trwały do 1798, a dzwonnica powstała dopiero w połowie XIX wieku.

Świątynia, wzorowana na kościele świętego Karola Boromeusza w Wiedniu, zbudowano na planie centralnym. Pośrodku znajduje się eliptyczna nawa, zwieńczona potężną kopułą. Otacza ją wieniec kaplic. Zarówno fasady, jak i wnętrze, zostały ozdobione wielkim bogactwem rzeźb, kolumn, gzymsów i innych detali.

Wnętrze

W świątyni znajdowała się przez wiele wieków cudowna ikona Matki Bożej Zwycięskiej, która według tradycji pochodzi z Konstantynopola. Został ona uroczyście koronowana w 1751. Po zakończeniu II wojny światowej przeniesiono ją do Gdańska, gdzie znajduje się do dziś w tamtejszej bazylice Św. Mikołaja.

Innym skarbem jest figurka Matki Bożej, którą święty Jacek Odrowąż miał wywieźć z Kijowa, uciekając przed Tatarami.

W XIX wieku kościół wzbogacił się między innymi o trzy piękne nagrobki: Józefy Borkowskiej (wykonał go słynny rzeźbiarz Bertel Thorvaldsen), Artura Grottgera (autorem jest Walery Gadomski) oraz Franza von Hauera (dzieło Antoniego Schimsera).

Podczas renowacji, przeprowadzonej w latach 1905-1914, niektóre oryginalne cechy stylowe zostały zatarte. Pozłocono między innymi osiemnaście drewnianych figur, znajdujących się pod kopułą. Z kolei w czasach ZSRS w świątyni mieściło się muzeum religii i ateizmu, które obecnie działa nadal w sąsiednim klasztorze.