Konsubstancjacja
Z Wikipedii
| Część serii dotyczącej Luteranizmu |
|
 |
|
| Godło: Róża Lutra Hymn: Warownym grodem |
|
| Geneza | |
|---|---|
| Ludzie | |
|
Marcin Luter |
|
| Księgi zgody | |
|
Konfesja Augsburska |
|
| Teologia i sakramenty | |
|
Konsubstancjacja |
|
| Luteranizm w Polsce | |
|
Kościół Ewangelicko- |
|
| Organizacje | |
Konsubstancjacja - nauka teologiczna o obecności Ciała i Krwi Jezusa Chrystusa w chlebie i winie podczas Sakramentu Wieczerzy Pańskiej, uznawana obecnie przez część kościołów protestanckich, przede wszystkim przez Kościoły luterańskie.
Z pisarzy starokościelnych do zwolenników teorii konsubstancjacji zaliczał się m.in. Święty Augustyn. Obok transsubstancjacji i anihilacji, nauka o konsubstancjacji obowiązywała w Kościele Zachodnim do Soboru Laterańskiego IV w 1215 roku, który jako obowiązującą przyjął naukę o transsubstancjacji.
Podobnie jak rzymskokatolicka nauka o transsubstancjacji, konsubstancjacja uznaje realną obecność Ciała i Krwi Pańskiej w chlebie i winie. Są jednak istotne różnice, które dzielą obie doktryny:
- transsubstancjacja uznaje, że po słowach konsekracji hostia i wino stają się Ciałem i Krwią Pańską na trwałe i pozostają pod postacią pozorną chleba i wina. Według luterańskiej nauki o konsubstancjacji chleb pozostaje chlebem, wino pozostaje winem, a Jezus jest współobecny w chlebie i winie - i to tylko podczas sprawowania sakramentu, zgodnie ze słowami Chrystusa wypowiedzianymi do apostołów podczas Ostatniej Wieczerzy: "bierzcie i jedzcie", "bierzcie i pijcie"
- w katolicyzmie pozostające po konsekracji hostie są przedmiotem czci i adoracji i używa się ich przy następnym rozdawaniu komunii. Natomiast w luteranizmie komunikanty po zakończeniu nabożeństwa są znów zwykłym chlebem i zwykłym winem i aby użyć ich podczas Komunii na następnym nabożeństwie trzeba je na nowo konsekrować.
W katolicyzmie dla Komunii (Eucharystii) stosuje się również nazwę Najświętszy Sakrament, która w terminologii luterańskiej nie występuje. U luteran jest to zwykle Sakrament Ołtarza lub Sakrament Wieczerzy Pańskiej.
Te różnice są jednym z powodów nieporozumień między Kościołami luterańskimi a Rzymem. Do tej pory Kościół katolicki nie uznaje Sakramentu Ołtarza odprawianego na sposób luterański. Natomiast Kościół Ewangelicko-Augsburski (luterański) propaguje tzw. gościnność eucharystyczną, tzn. nie zabrania przyjmować komunii ani swoim wiernym w kościołach innego wyznania, ani nie zabrania przystępować do Sakramentu osobom innych wyznań podczas nabożeństw luterańskich.
Duża zbieżność występuje pomiędzy luterańskim i prawosławnym poglądem na obecność Chrystusa w Komunii. Wspólna deklaracja o Eucharystii mówi: "prawosławni i luteranie wyznają, że ciało i krew Chrystusa jednoczą się z chlebem i winem, aby były przyjmowane przez komunikantów, co łączy ich z Chrystusem i z sobą nawzajem". Zgodność poglądów istnieje pomiędzy luteranizmem a Kościołem ormiańskim. Ormiański patriarcha Konstantynopola stwierdził: "Wiara w rzeczywistą obecność Jezusa Chrystusa w Eucharystii to czynnik, który znacząco zbliża do siebie Ormiański Apostolski Kościół Prawosławny i Ewangelicko-Luterański Kościół w Ameryce." oraz: "Utrzymujemy, że chleb i wino nie zmieniają się substancjonalnie, jednak nasz Pan jest w nich obecny. Kwestię komunii rozumiemy tak samo"[1]. Zbliżoną do luterańskiej koncepcje eucharystii uznają także kościoły anglikańskie i episkopalne.
Należy zaznaczyć, że głoszona przez Lutra nauka o konsubstancjacji nie jest ogólnoprotestancką zasadą - np. Jan Kalwin uznawał tylko duchową obecność Chrystusa w Komunii a Ulrich Zwingli uznawał Komunię wyłącznie za symboliczną pamiątkę Ostatniej Wieczerzy.
Metodyści wierzą w rzeczywistą obecność ("społeczność") Ciała i Krwi Chrystusa w momencie spożywania konsekrowanego Chleba i Wina, lecz odżegnują sie od prób ścisłej definicji tej obecności.
Przypisy
transsubstancjacja • konsubstancjacja • impanacja • duchowa obecność • memorializm
