Krypta św. Leonarda na Wawelu

Z Wikipedii

Krypta św. Leonarda – po lewej stronie widoczny jest grobowiec Jana III Sobieskiego

Krypta św. Leonarda – pozostałość drugiej, romańskiej katedry wawelskiej tzw. hermanowskiej.

Jest to jej krypta zachodnia, powstała przed 1118, kiedy to pochowano w niej biskupa krakowskiego Maurusa. Wnętrze krypty podzielone jest ośmioma kolumnami na trzy nawy zakończone jedną absydą. Kolumny o kostkowych głowicach podpierają sklepienie krzyżowe.

Zwiedzanie grobów królewskich rozpoczyna się w tej krypcie. Została ona wzniesiona w latach 1090-1117. Jej wnętrze wspiera się na 8 międzynawowych kolumnach z charakterystycznymi kostkowymi kapitelami. Jest to jedno z najlepiej zachowanych i najładniejszych wnętrz romańskich w Polsce. Na środku znajduje się odnaleziony w 1938 w czasie prac archeologicznych grób biskupa Maurusa zmarłego w 1118. W krypcie tej spoczywają:

• Jan III Sobieski zm. 17 czerwca 1696 pochowany na Wawelu 15 stycznia 1734. Obecny sarkofag królewski jest fundacją ostatniego monarchy Stanisława Augusta Poniatowskiego z okazji 100 rocznicy zwycięstwa pod Wiedniem z roku 1783.
• Królowa Maria Kazimiera zm. 1716 w sarkofagu ufundowanym w 1840 przez cesarza Austrii Ferdynanda I.
• Król Michał Korybut Wiśniowiecki zm. 10 listopada 1673, pochowany na Wawelu 31 stycznia 1676 w sarkofagu ufundowanym przez cesarza Austrii Franciszka Józefa I z 1858.
• Książę Józef Poniatowski, który zginął w nurtach Elstery pod Lipskiem 19 października 1813. Uroczystości pogrzebowe w Krakowie i na Wawelu odbyły się 22-23 lipca 1817. Sarkofag księcia ufundowała siostra Maria Tyszkiewiczowa w 1830.
• Tadeusz Kościuszko zmarł w Solurze w Szwajcarii 15 października 1817. W lutym 1818 uzyskano zgodę cara Aleksandra I na pogrzeb Kościuszki na Wawelu. Odbył się on w dniach 22-23 czerwca 1818. Umieszczenie trumny w marmurowym sarkofagu odbyło się już w całkowitej tajemnicy 21 grudnia 1832. Zdecydowano o zachowaniu tajemnicy ze względu na sytuację na ziemiach polskich po upadku powstania listopadowego. Obok sarkofagu w 1977 zawieszono brązową tablicę pamiątkową, dar Kongresu USA w 200-lecie bitwy pod Saratogą.
• Gen. Władysław Sikorski zginął w katastrofie samolotu w Gibraltarze 4 lipca 1943, sarkofag był gotowy już w 1981, do sprowadzenia prochów generała doszło jednak dopiero 17 września 1993.

Józef Piłsudski spoczywał w tej krypcie tymczasowo, przez 2 lata po swojej śmierci (zob. konflikt wawelski).

W krypcie św. Leonarda przed ołtarzem projektu francuskiego architekta Viollet-le-Duca ufundowanym w 1876 przez hrabinę Katarzynę Potocką mszę prymicyjną 2 listopada 1946 odprawił ks. Karol Wojtyła; 9 czerwca 1997 jako papież Jan Paweł II odprawił mszę raz jeszcze w 50. rocznicę święceń kapłańskich.

[edytuj] Zobacz też

• Groby Królewskie na Wawelu