Konfesja św. Stanisława na Wawelu

Z Wikipedii

lokalizacja na planie Katedry Wawelskiej

Konfesja św. Stanisława – kaplica w katedrze wawelskiej, stanowiąca mauzoleum św. Stanisława ze Szczepanowa, bpa krakowskiego i męczennika. Zajmuje centralną część bazyliki. Pod nią znajduje się krypta biskupów krakowskich.

Spis treści 1 Historia 2 Legenda 3 Wygląd 4 Nagrobki 5 Bibliografia 6 Zobacz też

[edytuj] Historia

W 1184 r. spoczęły tu szczątki św. Floriana, sprowadzone do Polski przez księcia Kazimierza Sprawiedliwego, a w 1254 r. złożono tutaj relikwie św. Stanisława, dając początki ideowemu centrum katedry. Przez wieki konfesja była miejscem składania trofeów wojennych, np. przez króla Władysława Jagiełłę, który po zwycięstwie Grunwaldzkim zawiesił przy grobie świętego chorągiew krzyżacką. Obecne mauzoleum zostało wzniesione z fundacji bpa Marcina Szyszkowskiego w latach 1626-1629 wg projektu Jana Trevano. Wtedy szczątki świętego umieszczono w trumnie-relikwiarzu, ufundowanego przez Zygmunta III Waze, a oddanego po śmierci króla do katedry przez jego synów -Władysława IV, który ufundował również srebrny, pozłacany posąg Św. Stanisława z Piotrowinem, oraz królewicza Jana Kazimierza. Jednakże ani posąg, ani trumna nie przetrwała potopu szwedzkiego. Stacjonujące na Wawelu wrogie wojska obrabowały całe wzgórze. Nie szczędząc i owych dzieł, przetopili je i wywieźli. Zniszczeniu uległ także srebrny tryptyk, ufundowany przez Zygmunta Starego.

W 1669 r. kapituła zamówiła nowy relikwiarz u gdańskiego złotnika Piotra von der Rennen, który wykonał również trumnę na relikwie św. Wojciecha. Tymczasem relikwie złożono chwilowo w starej trumnie, pochodzącej z fundacji księżnej Kingi. Relikwiarz był już gotowy w 1670 r., jednak kapituła nie miała czym zapłacić. Postanowiła więc przetopić i oddać starą trumnę złotnikowi, a szczątki spoczęły w nowej.

[edytuj] Legenda

Według pewnej legendy, przyczyną fundacji konfesji była pomoc aniołów, które budząc bpa Marcina Szyszkowskiego (przebywającego w pałacu biskupów krakowskich w Kielcach), uratowały go i jego świtę od pożaru, jaki wybuchł w pałacu.

[edytuj] Wygląd

Pod kopułą, wspartą na czterech kolumnach, znajduje się barokowy ołtarz ze srebrną trumną-relikwiarzem, ozdobioną dwunastoma płaskorzeźbami, przedstawiającymi sceny z życia i śmierci oraz cudów sw. Stanisława. Kopułę z zewnątrz pokrywa złota łuska, a wewnątrz ozdobiona jest polichromią, przedstawiającą cztery cnoty kardynalne, przeplatane motywami rogów obfitości, zwierząt itp. Na kolumnach umieszczone są złocone posągi z brązu, przedstawiające czterech Apostołów. Ponadto konfesje zdobią figury patronów Polski. Złocenia wykonał Antoni Lagostini.

[edytuj] Nagrobki

Z konfesją związane są ideowo i artystycznie cztery marmurowe nagrobki biskupów krakowskich przy narożnych filarach transeptu:

• Marcina Szyszkowskiego (zm. 1630) – projektu Jana Trevano,
• Piotra Gembickiego (zm. 1657) – dłuta Jana Franciszka Rossiego,
• Jana Małachowskiego (zm. 1699)
• Kazimierza Łubieńskiego (zm. 1719) – ten i wcześniejszy projektu Bażanki.

[edytuj] Bibliografia

• Kazimierz Kuczman, Wzgórze Wawelskie: Przewodnik, [Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków], Kraków 1988, wyd. drugie
• Michał Rożek, Krakowska Katedra na Wawelu, wyd. Św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 1989, wydanie trzecie
• Michał Rożek, Katedra Wawelska w XVII wieku, wyd. Literackie, Kraków 1980, ISBN 83-08-00198-X

[edytuj] Zobacz też

• Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie
• Stanisław ze Szczepanowa
• Święty Florian