Kaplica Mariacka na Wawelu

Z Wikipedii

lokalizacja na planie Katedry Wawelskiej

Kaplica Mariacka na Wawelu zwana także Kaplicą Mansjonarzy, Kaplicą Cyborialną lub Kaplicą Batorego – kaplica pw. Narodzenia NP Marii, znajdująca się w katedrze na Wawelu w Krakowie.

Zbudowana została w II poł. XIV w., a w latach 1594-1595 przekształcona z polecenia Anny Jagiellonki na kaplicę grobową jej męża, króla Stefana Batorego. Powtórnie przebudowana została w połowie w. XVII przez kanonika Wojciecha Serebryskiego, sekretarza królewskiego, o czym informuje napis na drzwiach wejściowych. Po zniszczeniach w czasie II wojny światowej odnowiona w latach 1946-1951.

Wnętrze kaplicy nakryte jest podobnym jak we wschodniej części prezbiterium sklepieniem trójpodporowym, ozdobionym zapewne w r. 1594 późnorenesansową polichromią przez malarza Kaspra Kurcza (odnowiony w latach 1947-1950 przez R. Kozłowskiego). Na framugach okiennych zachowały się resztki starszych, gotyckich malowideł z przełomu w. XIV i XV, fundacji Władysława Jagiełły. Gucci, przerabiając kaplicę na królewskie mauzoleum umieścił na przeciwko ołtarza ławę królewską, włączywszy do niej przedpiersie stalli królewskiej z Kaplicy Zygmuntowskiej, zaś przy ścianie północnej z piaskowca, marmuru i alabastru okazały nagrobek Batorego (zm. 1586). Na cokole nagrobka widnieje napis upamiętniający miejsce pochowania Elżbiety z Pilicy Granowskiej (zm. 1420), trzeciej żony Władysława Jagiełły. W w. XVII ustawiono w kaplicy wczesnobarokową emporę, z którą łączy się przejście do zamku królewskiego. W barokowym ołtarzu tabernakulum w kształcie kopułowej świątyńki z lat 1647-1650. Wśród przyściennych płyt nagrobnych marmurowa tablica Wojciecha Serebryskiego (zm. 1649).