Masyw Śnieżnika
Z Wikipedii
Masyw Śnieżnika | |
Masyw Śnieżnika – widok z Trójmorskiego Wierchu |
|
Zasięg regionu w obrębie Polski |
|
Megaregion | Pozaalpejska Europa Środkowa |
Prowincja | Masyw Czeski |
Podprowincja | Sudety z Przedgórzem Sudeckim |
Makroregion | Sudety Wschodnie |
Mezoregion | Masyw Śnieżnika |
Zajmowane jednostki administracyjne |
Polska: powiat kłodzki. Czechy: okres Ústí nad Orlicí, okres Šumperk. |
Masyw Śnieżnika (332.62), (czes. Králický Sněžník, niem. Glatzer Schneegebirge) – najwyższe pasmo górskie w polskiej części Sudetów Wschodnich, położone po obu stronach polsko-czeskiej granicy, na południowy wschód od Kłodzka.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Od zachodu Masyw ograniczony jest rowem Górnej Nysy i Przełęczą Międzyleską od Gór Bystrzyckich, a tym samym od całych Sudetów Środkowych. Na północy granicę stanowi dolina Pogonnej, na południu zaś przechodzi w przedgórze Wysokiego Jesionika.
Na wschodzie, poprzez Przełęcz Płoszczynę, graniczy z Górami Bialskimi (czes. Rychlebské hory). Obszar Masywu w większości należy do Polski (powiat kłodzki, województwo dolnośląskie) – w granicach kraju znajduje się ok. 200 km² – pozostała jego część leży w Czechach.
Niektórzy geografowie do Masywu Śnieżnika włączają Krowiarki, wtedy północną granicę stanowi dolina Białej Lądeckiej od Stronia Śląskiego, przez Lądek-Zdrój, Radochów, Trzebieszowice, Ołdrzychowice Kłodzkie, Żelazno po Krosnowice.
[edytuj] Rzeźba terenu
Masyw ma postać rozległego rozrogu o rozpiętości południkowej ok. 20, a równoleżnikowej ok. 30 km. Jego punktem zwornikowym jest centralnie usytuowany Śnieżnik (1425 m n.p.m.), od którego odchodzi sześć obszernych, spłaszczonych ramion, oddzielonych wyraźnie zarysowanymi, głębokimi dolinami erozyjnymi:
- najdłuższy grzbiet północno-zachodni Czarnej Góry, przechodzący w sięgające aż do przedmieść Kłodzka Krowiarki,
- grzbiet północny ze Żmijowcem, Rudką, Janowcem i Krzyżnikiem,
- najwyższy, południowo-zachodni grzbiet graniczny z Małym Śnieżnikiem i Trójmorskim Wierchem,
- wschodni grzbiet graniczny, schodzący do Przełęczy Płoszczyna,
- południowy grzbiet Sušiny i Podbělki, położony w całości w Czechach,
- najkrótsze ramię zachodnie Średniaka (1210 m n.p.m.),
- północne ramię góry Stromej (808 m n.p.m.) oraz Młyńska.
[edytuj] Budowa geologiczna
Obejmuje południowo-zachodnią część metamorfiku Lądka i Śnieżnika. Zbudowany jest w większości z gnejsów i łupków łyszczykowych. W Krowiarkach i okolicach Kletna występują zmetamorfizowane skały węglanowe - soczewy marmurów kalcytowych i dolomitowych. W położonym w jednej z nich kamieniołomie Kletno III, w 1966 odkryto największą jaskinię Sudetów – Jaskinię Niedźwiedzią, będącą rezerwatem ścisłym (zob. Jaskinia Niedźwiedzia). Wśród łupków łyszczykowych występują ponadto wkładki łupków łyszczykowych z granatami, łupków grafitowych, kwarcytów, amfibolitów i in., natomiast wśród gnejsów - eklogitów.
[edytuj] Miejscowości
Leżące u podnóża Masywu wsie posiadają dobrze rozbudowaną bazę turystyczną. Są to między innymi:
- Międzygórze, Goworów, Międzylesie, Wilkanów, Domaszków, Sienna, Stronie Wieś, Kletno, Stara Morawa, Bolesławów, Nowa Morawa, Jodłów, Idzików, Velka Morava.
[edytuj] Ochrona przyrody
Na terenie Masywu w 1981 roku utworzono Śnieżnicki Park Krajobrazowy. Istnieją tu także obszary objęte ochroną rezerwatową:
Góry Złote • Masyw Śnieżnika • Góry Opawskie • Hanušovická vrchovina • Wysoki Jesionik • Niski Jesionik • Mohelnicka brázda • Zábřežská vrchovina
Grzbiet ku E | Śnieżnik • Czarny Grzbiet • Sadzonki • Stříbrnická • Dziczy Grzbiet • Rykowisko • Zawada |
Grzbiet ku NE | Śnieżnik • Stroma • Płaczka • Porębek • Młyńsko |
Grzbiet ku N | Żmijowiec • Rudka • Janowiec • Krzyżnik |
Grzbiet ku NW | Śnieżnik • Żmijowiec • Jaworowa Kopa • Czarna Góra • Przednia • Trzy Kopki |
Grzbiet ku WNW | Żmijowiec • Smrekowiec • Góra Parkowa • Toczek • Lesieniec • Igliczna |
Grzbiet ku WbN | Śnieżnik • Średniak |
Grzbiet ku W | Goworek • Wysoczka • Czarna Kopa • Szeroka Kopa • Jawor • Zagrodnik • Gołota • Jeszkówka • Modrzewiowa |
Grzbiet ku WSW | Goworek • Owcza Góra • Gawlik • Dłużka • Sośnik • Nowak • Pątnik |
Grzbiet ku SWbW | Puchacz • Kamienny Garb • Niedźwiedź • Urwista • Białek |
Grzbiet ku SW | Śnieżnik • Mały Śnieżnik • Goworek • Puchacz • Trójmorski Wierch • Jasień • Opacz • Kopalniana Góra |
Grzbiet ku SSW | Jasień • Větrný vrch • Na Vyhlidce • Roudný |
Grzbiet ku SbW | Podbělka • Sviní Hora • Chlum • Selské Vrchy |
Grzbiet ku S | Stříbrnická • Koňský hřbet |
Grzbiet ku SSE | Stříbrnická • Černá kupa • Sušina • Uhlisko • Podbělka • Souš • Srázná • Kámen |
Grzbiet ku SE | Sušina • Tetřeví hora • Šindelná |
Grzbiet ku ESE | Tetřeví hora • Štvanice • Mlýnský vrch |