Orla Perć

Z Wikipedii

Orla Perć

Dane szlaku
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Początek	Zawrat
Przez	Kozia Przełęcz, Kozi Wierch, Granaty, Buczynowe Turnie
Koniec	Krzyżne
Kolor	czerwony
Długość	6-8 godzin, ok. 4 km
Typ	Szlak górski

Schemat Orlej Perci wraz ze szlakami dojściowymi

Jeden z bardzo emocjonujących odcinków szlaku

Drabinka nad Kozią Przełęczą, jeden z trudniejszych odcinków na Orlej Perci – widok z drogi na Kozie Czuby

Ścieżka Orlej Perci pnąca się szczytami Małego Koziego Wierchu

Orla Perć – szlak w Tatrach Wysokich, poprowadzony grzbietem szczytów między Zawratem i przełęczą Krzyżne. Orla Perć prowadzi właściwie granią, ale miejscami, z powodu ukształtowania terenu, oddala się od niej, omijając szczyty i turnie. Oznakowana kolorem czerwonym. Między Zawratem i Granatami rozliczne ułatwienia (klamry, łańcuchy i żelazne drabinki), mimo to jednak szlak ten nie jest odpowiedni dla początkujących turystów górskich, wymaga pewnego obycia z górami, sposobem korzystania z łańcuchów, wreszcie umiejętności wyszukiwania właściwych chwytów i stopni. Szczególnie istotne jest to przy złej pogodzie. Liczne ekspozycje na szlaku są stosunkowo silne. Powoduje to, że niewprawni i nieobyci ze skałą turyści notorycznie blokują węższe fragmenty trasy, opóźniając innych i narażając siebie samych na dodatkowe niebezpieczeństwo. Orla Perć należy do najniebezpieczniejszych szlaków w Tatrach. Od czasu otwarcia szlaku w 1906 zginęło na nim ponad 100 turystów.

[edytuj] Szlaki dojściowe

W rejon Orlej Perci prowadzi wiele popularnych szlaków dojściowych, część z nich jest też często samodzielnym celem wycieczek. Orla Perć jest osiągalna od strony:

Kasprowego Wierchu i Świnicy
- szlakiem czerwonym wzdłuż grani – trasa dość trudna
Doliny Gąsienicowej ze schroniska "Murowaniec"
- szlakiem niebieskim na Zawrat – trasa trudna, ubezpieczana łańcuchami
- szlakiem żółtym na Kozią Przełęcz – trasa trudna
- szlakiem czarnym, prowadzącym Żlebem Kulczyńskiego – trasa trudna
- szlakiem zielonym w okolicę Zadniego Granatu – trasa średnio trudna
- szlakiem żółtym na Skrajny Granat – trasa średnio trudna
- szlakiem żółtym na Krzyżne – trasa o niewielkich trudnościach technicznych, ale dość długa
Doliny Pięciu Stawów Polskich ze schroniska
- szlakiem niebieskim na Zawrat – trasa o niewielkich trudnościach technicznych
- szlakiem żółtym na Kozią Przełęcz – trasa trudna
- szlakiem czarnym na Kozi Wierch – trasa średnio trudna
- szlakiem żółtym na Krzyżne – trasa o niewielkich trudnościach technicznych

[edytuj] Trasa

Najlepszymi punktami wypadowymi na Orlą Perć są schronisko na Hali Gąsienicowej i schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Przejście Orlą Percią można podzielić na dwie części:

od Zawratu po Granaty (na tym odcinku znajdują się szczyty: Mały Kozi Wierch, Zamarła Turnia, Kozie Czuby i Kozi Wierch, Czarne Ściany) Od lipca 2007 r. ruch turystyczny na odcinku Zawrat – Kozi Wierch odbywa się wyłącznie w kierunku wschodnim od Zawratu do Koziego Wierchu.
od Granatów na Krzyżne (szczyty: Orla Baszta, Buczynowe Turnie, Turnia Ptak)

Odcinek między Świnicą i Zawratem, również oznakowany na czerwono, nie jest częścią Orlej Perci.

[edytuj] Historia

Odcinek Orlej Perci prowadzący na Kozi Wierch – w żlebie widoczni turyści

Pomysłodawcą budowy Orlej Perci był Franciszek Henryk Nowicki, proponując w 1901 r. wytyczenie drogi od Wodogrzmotów Mickiewicza przez przełęcz Krzyżne, Świnicę, Kasprowy Wierch i przez Czerwone Wierchy aż do Doliny Kościeliskiej. Na Świnicy projektowany szlak miał się rozgałęziać w stronę Morskiego Oka, granią przez Szpiglasowy Wierch i Miedziane.

Szlak został wytrasowany w latach 1903-1906 (począwszy od Wołoszyna, objętego obecnie rezerwatem; odcinek wołoszyński: od Wodogrzmotów Mickiewicza do Krzyżnego zamknięto w 1932) nakładami Towarzystwa Tarzańskiego i wielkiego miłośnika Tatr, księdza Walentego Gadowskiego. W latach 1904 i 1911 wytrasowano szlaki łącznikowe, które pozwalają na pokonywanie trasy w krótszych odcinkach, przy czym szlak Zmarzły Staw Gąsienicowy-Kozia Przełęcz-Pusta Dolinka wytrasowano w 1912, zamknięto w 1925 i ponownie wyznakowano w 1953. Od lipca 2007 szlak jest jednokierunkowy. Ruch turystyczny odbywa się tylko od Zawratu w kierunku wschodnim. Ma to poprawić bezpieczeństwo na tym szlaku.

[edytuj] Ciekawostki

Skalę trudności szlaku wykorzystał Roman Kołakowski opisując życie w utworze Orla Perć poświęconym filozofii księdza Józefa Tischnera.

Pod koniec 2006 z apelem "Orla Perć – następne stulecie" do władz Tatrzańskiego Parku Narodowego o polepszenie zabezpieczeń na szlaku wystąpiły dwie osoby: przewodnik tatrzański Irena Rubinowska oraz reżyser filmowy Piotr Mikucki. Władze Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego proponują natomiast demontaż wszystkich sztucznych ułatwień i pozostawienie jedynie taternickich punktów asekuracyjnych. Argumentują, że tak trudny szlak powinien być dostępny tylko dla ludzi z doświadczeniem taternickim, którzy dysponują i potrafią posługiwać się sprzętem asekuracyjnym.

Dyrekcja TPN od lipca 2007 wprowadziła ruch jednokierunkowy na Orlej Perci na odcinku od Zawratu do Koziego Wierchu.

Na Orlej Perci w niedzielę Wielkanocy 2007 życie stracił prawnik i publicysta młodego pokolenia Paweł Grabowski.