Orogeneza kaledońska
Z Wikipedii
Orogeneza kaledońska - ruchy górotwórcze trwające od kambru po wczesny dewon. Największe nasilenie w Ameryce Północnej osiągnęły u schyłku ordowiku i na poczatku syluru (faza takońska), a w Europie na przełomie kambru i ordowiku oraz pod koniec syluru. W wyniku fałdowania kaledońskiego powstały góry zwane kaledonidami. Zaliczamy do nich:
- Góry Kaledońskie, Grampian i góry Skandynawskie
- północno-wschodnią część Appalachów
- góry zachodniego Kazachstanu
- północny Tien-Szan
- Sajany
- Ałtaj
- Alpy Australijskie
Wg teorii tektoniki płyt orogen kaledoński powstał w wyniku zamknięcia hipotetycznego oceanu Japetus. W sylurze doszło do kolizji kontynentu Bałtyki z Laurencją w wyniku czego powstał superkontynent Laurosja (Euroameryka}, wchodzący obecnie w skład Ameryki Północnej, Europy i Grenlandii.
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa Caledonia, oznaczającego po łacinie Szkocję.
Orogeneza kaledońska w Polsce:
- dość intensywne ruchy działają na terenie dzisiejszych Gór Świetokrzyskich, kiedy to dochodzi do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych Sudetów, choć również tu obserwuje się zmiany facjalne, bardzo ograniczony przestrzennie metamorfizm i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania orogenezy hercyńskiej.