Podbiał pospolity

Z Wikipedii

Podbiał pospolity
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Rodzaj	podbiał
Gatunek	podbiał pospolity
Nazwa systematyczna
Tussilago farfara
L., Sp. Pl. 1753
Galeria zdjęć i grafik

Podbiał pospolity (białkuch, ośla stopa, końskie kopyto, boże liczko, kniat, kaczyniec, grzybień, białodrzew) (Tussilago farfara L.) - bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae Dum.).

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga

Łodyga kwiatostanowa wysokości do 30 cm. Bladożółta lub bladozielona, pokryta łuskowatymi, czerwonawymi liśćmi. Kłącze czołgające się, długości do 1 m.

Liście

Odziomkowe, długoogonkowe, duże, okrągławo-sercowate, z ząbkowanym brzegiem i płytkimi zatokami, pokryte od spodu srebrzystym meszkiem. Pojawiają się pod koniec kwitnienia.

Kwiaty

Mały, złocistożółty koszyczek na każdej łodydze kwiatonośnej. Na brzegu liczne języczkowate kwiaty żeńskie, w środku obupłciowe, lecz płonne kwiaty rurkowate. Pokazuje się, zanim rozwiną się liście. Kwitnie od marca do maja.

Owoce

Niełupki, duże i nagie, z białym puchem kielichowym.

Biotop

Gleby gliniaste, miejsca kamieniste, piarżyska, żwirowiska nadrzeczne, osuwiska, skarpy przydrożne, urwiste brzegi rzek i potoków, hałdy węglowe i pogorzeliska. W uprawach rolnych jako chwast. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Senecioni-Tussilaginetum ?^[1].

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina lecznicza - naparem z podbiału leczyli już starożytni medycy - Hipokrates, Galen i Pliniusz. Bł. Hildegarda stosowała go przy wszystkich chorobach piersiowych i jako środek wykrztuśny. Przy astmie i przewlekłym kaszlu, a także podczas zapalenia oskrzeli wdychano przez rurkę dym z korzeni tej rośliny spalanych na węglu z drzew cytrusowych. Palono też - tak jak papierosy - jej specjalnie wysuszone i zwinięte liście. Wykorzystywano podbiał do leczenia schorzeń skórnych: ran, czyraków, wrzodów, ropni, odcisków, oparzeń, pękających brodawek u kobiet karmiących oraz przy tzw. róży i uporczywych bólach głowy.
  • Surowiec zielarski: zarówno kwiaty, jak i liście są cennym surowcem lekarskim - zawierają dużo śluzów, związki flawonowe (m.in. rutynę, cholinę, gorycze, sporo cynku, potasu i manganu, cukry, karotenoidy, trójterpeny).
  • Zbiór i suszenie: kwiaty zbiera się w marcu i kwietniu i suszy w cieniu, tak by zachowały naturalny kolor i nie rozpadały się. Liście zbiera się dopiero w maju i czerwcu, suszy w słońcu.
  • Działanie: współczesna medycyna potwierdziła dobroczynne działanie ziela, zwłaszcza jako środka wykrztuśnego i łagodzącego wszelkie dolegliwości układu oddechowego, przeciwzapalnego, chroniącego śluzówkę gardła i krtani. Zaleca się go w początkowych stadiach gruźlicy, rozedmie płuc, przy kłopotach z prostatą, w schorzeniach nerek i pęcherza. W takich przypadkach stosuje się sok z kwiatów i liści podbiału.
    • Dla dzieci sok miesza się pół na pół z miodem, a potem przelewa do ciemnej butelki. Dorosłym można do soku dodać wódkę w proporcji 1:1 i podawać po 20-30 kropli na kieliszek wody 3-4 razy dziennie po jedzeniu.
    • Nalewką rozpuszczoną w wodzie w proporcji 1:20 płucze się gardło i jamę ustną, natomiast miksturą w czystej postaci przemywa wrzody i wypryski.
    • Odwar z liści, kwiatów i korzeni dodawany do kąpieli łagodzi świąd skóry i rozmaite stany zapalne. Działa też odmładzająco na cały organizm, zapobiega przetłuszczaniu się cery, usuwa wypryski i trądzik. Kompresy oraz okłady ze świeżych liści pomagają przy zwichnięciach i stłuczeniach.
    • Herbatki z kwiatów i liści podbiału zmieszanych w równych częściach z siemieniem lnianym, prawoślazem i kwiatami krwawnika stosuje się pomocniczo w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
    • Odwar z samych kwiatów pomaga w leczeniu schorzeń kobiecych - przy stanach zapalnych pochwy, nadżerce szyjki macicy i upławach. Odwar ten może również służyć do przemywania twarzy i przygotowywania okładów - dobrze działa w przypadku plam i wrzodów. Systematycznie stosowany likwiduje przebarwienia skóry - plamy wątrobowe czy starcze.
  • Przepis na odwar kwiatowy:

  Łyżkę kwiatów zalać szklanką zimnej wody, gotować na małym ogniu przez około 20 minut do zawrzenia, przecedzić, uzupełnić przegotowaną wodą tak, by była pełna szklanka płynu. Pić 1/4 szklanki 3-4 razy dziennie między posiłkami lub używać do irygacji czy nasiadówek.

Przypisy