Powiat choszczeński
Z Wikipedii
Powiat choszczeński | |||||||||||
|
|||||||||||
Położenie na mapie województwa |
|||||||||||
Województwo | zachodniopomorskie | ||||||||||
Siedziba władz powiatu | Choszczno | ||||||||||
Starosta | Roman Lubiniecki (2006) | ||||||||||
Powierzchnia | 1327,95 km² | ||||||||||
Populacja (2007) - liczba ludności - gęstość |
50 327 37,59 osób/km² |
||||||||||
Urbanizacja | 47,8% | ||||||||||
Tablica rejestracyjna | ZCH | ||||||||||
|
|||||||||||
Starostwo
ul. Nadbrzeżna 273-200 Choszczno tel. 95 765-70-11; faks 95 765-20-93 |
|||||||||||
Strona internetowa powiatu |
Powiat choszczeński - powiat w Polsce (województwo zachodniopomorskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Choszczno. Położony jest w następujących regionach fizycznogeograficznych: Pojezierze Choszczeńskie, Pojezierze Myśliborskie i Pojezierze Ińskie oraz Równina Drawska. Powierzchnia powiatu to: 1327.95 km2, ludności ponad 50 000. Prawie 50% powierzchni zajmują użytki rolne, 39% lasy i grunty leśne, 4% tereny zabudowane, 4% nieużytki, a 3% wody. Połowa ludności zamieszkuje tereny wiejskie. Na terenie powiatu leżą liczne jeziora, przepływa przez niego także Drawa, mająca na niektórych odcinkach górski charakter. Zarówno Drawa jak i Korytnica są miejscem uprawiania spływów kajakowych. W powiecie choszczeńskim leży Drawieński Park Narodowy.
Ostatnie lata przyniosły rozwój gospodarstw agroturystycznych.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Choszczno, Drawno, Pełczyce, Recz
- gminy wiejskie: Bierzwnik, Krzęcin
- miasta: Choszczno, Drawno, Pełczyce, Recz
Spis treści |
[edytuj] Zabytki
- klasztor cysterski, kościół i gotycki spichlerz w Bierzwniku,
- kościół gotycki NMP z drzewem Jessego oraz rondel przedbramia i fragmenty murów obronnych w Choszcznie,
- kościół gotycki i ruiny zamku w Drawnie,
- barokowy kościół Chłopowie,
- XVII-wieczny kościół Krzęcinie,
- XIII-wieczny kościół i klasztor cysterski w Pełczycach,
- bramy i baszty oraz gotycki kościół w Reczu.
[edytuj] Zarys dziejów powiatu
Najstarsze ślady osadnictwa na terenie dzisiejszego powiatu choszczeńskiego, pochodzą z V tys. p.n.ne. (epoka kamienia gładzonego). Ówczesnymi mieszkańcami tego obszaru była ludność zajmująca się rolnictwem i hodowlą.
- W I tys. n.e. tereny te zasiedliły ludy germańskie. Ludność słowiańska zasiedliła się tu nie później niż w VII w.
- W latach 963-967 Mieszko I przyłączył ziemię choszczeńską do Polski.
- W pierwszej połowie XI w. związek z Polską ulega rozluźnieniu.
- Około 1122 r. Bolesław Krzywousty ponownie wcielił te tereny do Polski.
- Od 1138 r. ziemia choszczeńska wchodziła w skład Księstwa Wielkopolskiego.
- W XIII w. ziemia choszczeńska stała się strefą ścierania i oddziaływań różnych ośrodków politycznych.
- W 1289 r. termin ziemia choszczeńska (łac. Terra Arnswaldesis) zaistniał w dokumentach historycznych.
- W XIV i XV w. Polska podejmowała próby odzyskania Ziemi Choszczeńskiej.
- W XV w. ziemia choszczeńska kilkakrotnie przechodziła z rąk do rąk:
- - w latach 1402 – 1454 przejął ją w swoje posiadanie Zakon Krzyżacki;
- 1454 r. – najazd wojsk husycko-polskich doprowadził na krótko do podporządkowania Polsce, ziemi choszczeńskiej;
- w marcu 1437 r. teren ten wrócił do państwa zakonnego na mocy pokoju polsko-krzyżackiego;
- w 1454 r. ziemia choszczeńska trafiła pod panowanie Hohenzollernów.
- W latach 1618-1648 przemarsz wojsk protestanckich i cesarskich grabiących i pustoszących wszystko na swojej drodze, spowodował ogromne zniszczenia;
- W 1632 r. doszczętnie zniszczono Barnim, Krzęcin, Grobowiec i Sulibórz;
- W 1636 r. armia szwedzka spaliła Stradzewo i Raduń; - w 1637 r. wojska cesarskie zmieniły Choszczno i Recz w pogorzeliska.
- W 1657 r. hetman Stefan Czarniecki w pogoni za Szwedami wdarł się na teren Brandenburgii zdobywając Recz, Pomień, Stradzewo i Raduń oraz podchodząc pod Choszczno.
- W XVII w. Powiat Choszczno (niem. Kreis Arnswalde) zajmował rozległe terytorium. Obejmował swoim zasięgiem 5 miast: Choszczno, Recz, Drawno, Pełczyce i Ińsko oraz 3 domeny państwowe utworzone z posiadłości zakonnych: Bierzwnik, Recz, Pełczyce.
- Od XVIII w. odnotowujemy znaczny rozwój gospodarczy.
- W XVIII i XIX w. Nowa Marchia znalazła się w obrębie Królestwa Pruskiego. Przed wybuchem II wojny światowej w skład powiatu wchodziło 66 gmin wiejskich i 3 miejskie: Choszczno, Recz, Drawno.
- W 1937 r. w mieście działały zakłady takie jak : mleczarnia, fabryka cukierków, fabryka traktorów, zakłady produkujące beton. W czasie II wojny światowej na terenie Choszczna działał obóz jeniecki Oflag IIB.
- W 1945 r. ziemia choszczeńska powtórnie znalazła się w granicach państwa polskiego. Po zakończeniu wojny utworzono na tym obszarze Starostwo Powiatowe Choszczeńskie.
- Od 1975 r. po zniesieniu powiatów, obszar ten podzielono na sześć gmin: Choszczno, Recz, Drawno, Krzęcin, Bierzwnik i Dobiegnie. Należały one wówczas do województwa gorzowskiego.
- Od 1999 r. Choszczno po raz kolejny stało się miastem powiatowym i weszło w skład województwa zachodniopomorskiego. Obecnie w skład powiatu choszczeńskiego wchodzi 6 gmin: Choszczno, Recz, Drawno, Krzęcin, Bierzwnik i Pełczyce.
[edytuj] Kultura i rozrywka
- Festiwal Twórczości Dziecięcej Pomorskiego Okręgu Wojskowego,
- Przegląd form estradowych estradowych teatralnych dla osób niepełnosprawnych „Scena bez barier”
- Międzynarodowy Festiwal Fortepianowy „Gramy na 4 ręce”
Latem cyklicznie odbywają się „Dni Choszczna” oraz „Piknik nad Drawą” w ramach którego tradycyjnie już organizowana jest Noc Hip-Hopowa. Lipiec jest w powiecie miesiącem hołdującym historii. Gmina Bierzwnik organizuje festyn historyczny oraz warsztaty archeologiczne „Dni na cysterskim szlaku”, a w Reczu można obejrzeć doskonale przygotowane przez mieszkańców widowisko historyczne „Na kupieckim szlaku”.
[edytuj] Sport i rekreacja
Jesień i zima w powiecie to czas turniejów siatkówki halowej, tenisa stołowego oraz rozgrywek szachowych i warcab 100-polowych. Niepełnosprawni mieszkańcy powiatu oraz wychowankowie Specjalnych Ośrodków Szkolno-Wychowawczych biorą udział w specjalnego rodzaju turniejach, zawodach i imprezach sportowych. W okresie letnim odbywa się ogólnopolski turniej koszykówki ulicznej i towarzyszące mu liczne konkursy. Lato to okres do uprawiania sportów wodnych takich jak: kajakarstwo, żeglarstwo i pływanie. Coroczne maratony pływackie odbywają się w Pełczycach i Choszcznie. Cykliczną imprezą są również Powiatowe Zawody w Strzelaniu Mysliwskim Śrutowym oraz Powiatowe Mistrzostwa Drwali w Kruczaju. Teren powiatu choszczeńskiego to malownicze szlaki turystyczne umożliwiające uprawianie turystyki rowerowej m.in: Choszczeński Szosowy Maraton Kolarski "Pętla Drawska". Atrakcyjną propozycją jest: Wojewódzki Turystyczny Rajd po Ziemi Drawieńskiej, odbywający się w trzech kategoriach: pieszej, rowerowej i samochodowej. Organizowany jest spływ kajakowy Drawą, a w Choszcznie organizowany jest Ogólnopolskie Kryterium Kolarskie o memoriał red. Z.Weissa. Dużym zainteresowaniem i uznaniem cieszą się rozgrywane w Choszcznie Turnieje kajak polo, a choszczeńscy kajak-poliści zdobywają tytuły mistrza Polski i są członkami kadry narodowej w tej dyscyplinie. We wrześniu odbywają się: Ogólnopolski Bieg Uliczny "Choszczeńska 10" w Choszcznie oraz "Bieg Bursztynowy" w Pełczycach. Duże zainteresowanie wzbudza wyjątkowo atrakcyjnie usytuowane i urządzone pole golfowe "Modry Las", gdzie trwają obecnie prace końcowe nad oddaniem do użytku całego 18-dołkowego pola.
[edytuj] Szlaki turystyczne
- Recz
- Drawno
- Szlak im. Stefana Czarneckiego) : Zatom - Barnimie - Drawno; długość:14,3km.
- Szlak czerwony: Głusko - Moczele - Zatom; długość:16,1km.
- Szlak czerwony: Głusko - Podszkle - Stare Osieczno; długość:6,3km.
- Szlak niebieski: Nowa Korytnica - Dominikowo - Drawno; długość:18,8km.
- Szlak niebieski: Drawno - Rościn - Prostynia; długość: 14,4km
- Szlak żółty (dookoła jezior drawieńskich); długość:13,8km.
- Kajakowy szlak im. Jana Pawłą II ("Śladami Papieża")
- Bierzwnik
[edytuj] Demografia
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
ogółem | 52 244 | 100 | 26 316 | 50,4 | 25 928 | 49,6 |
miasto | 25 878 | 100 | 12 229 | 51,2 | 11 649 | 48,8 |
wieś | 26 366 | 100 | 13 087 | 49,6 | 13 279 | 50,4 |
[edytuj] Komunikacja
- Linie kolejowe:
- czynne: Szczecin Gł.- Poznań Gł. (przez Choszczno i Bierzwnik).
- nieczynne, istniejące: Stargard Szczeciński- Piła Główna (przez Recz Pomorski) oraz Barlinek- Kalisz Pomorski (przez Pełczyce, Lubianę Pyrzycką, Choszczno i Drawno).
- nieczynne, nieistniejące: Lubiana Pyrzycka- Strzelce Krajeńskie.
- Drogi:
- 10 Lubieszyn - Płońsk (przez Recz).
- 151 Świdwin - Barlinek - Gorzów Wielkopolski (przez Recz, Choszczno i Pełczyce), 160 Suchań - Miedzichowo (przez Choszczno i Bierzwnik), 175 Choszczno - Kalisz Pomorski (przez Drawno), oraz 122 Piasecznik - Pyrzyce.
[edytuj] Bibliografia
- Powiat Choszczeński wczoraj i dziś - praca zbiorowa pod redakcją J.Skrzypińskiego i Ż.Czamarczana
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Miasta: Choszczno • Drawno • Pełczyce • Recz
Gminy miejsko-wiejskie: Choszczno • Drawno • Pełczyce • Recz
Gminy wiejskie: Bierzwnik • Krzęcin
Miasta na prawach powiatu: Koszalin • Szczecin • Świnoujście
Powiaty: białogardzki • choszczeński • drawski • goleniowski • gryficki • gryfiński • kamieński • kołobrzeski • koszaliński • łobeski • myśliborski • policki • pyrzycki • sławieński • stargardzki • szczecinecki • świdwiński • wałecki