PZL.19
Z Wikipedii
PZL.19 (PZL-19) to polski samolot sportowy projektu inżynierów Jerzego Dąbrowskiego i Franciszka Misztala opracowany i oblatany w 1932 roku w Państwowych Zakładach Lotniczych.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Samolot PZL.19 został opracowany na zamówienie Ministerstwa Komunikacji dla potrzeb zawodów Challenge 1932 mających się odbyć w roku 1932.
[edytuj] Służba w lotnictwie
Samolot ten był wykorzystywany w lotnictwie sportowym, biorąc udział w licznych rajdach i zawodach.
W roku 1932 wszystkie trzy samoloty PZL.19 wzięły udział w międzynarodowych zawodach samolotów sportowych Challenge. W ocenie technicznej zostały pokonane jedynie przez polskie RWD-6, lecz rajd nie był tak udany. Jerzy Bajan ukończył zawody na 11. miejscu, Ignacy Giedgowd na 18., a Bolesław Orliński musiał wycofać się z powodu choroby. 11 września 1932 wszystkie samoloty wzięły udział w mityngu lotniczym w Pradze.
W polskich aeroklubach był używany do zawodów i rajdów takich jak wykonany w maju 1933 roku przez kapitanów Bajana i Dudzińskiego rajd dwóch samolotów na trasie Warszawa - Charków - Leningrad - Lwów - Wiedeń długości 4063 km (zajęły one 1. i 2. miejsce w rajdzie gwiaździstym do Wiednia). Wzięły następnie udział w 1. Locie Alpejskim, podczas którego jednak SP-AHI został rzucony przez wiatr na drzewa po starcie z Baltant koło Treibach i spłonął (załoga Jerzy Bajan i Gustaw Pokrzywka uratowała się).
11 września 1933 SP-AHH rozbił się koło Kazania podczas próby bicia rekordu odległości lotu na trasie Warszawa-Krasnojarsk. Samolot wpadł w korkociąg na skutek zawirowania powietrza, został wyprowadzony tuż nad ziemią, lecz uderzył o nią skrzydłem. W wypadku zginął pilot Józef Lewoniewski, drugi członek załogi został lekko ranny. Ostatni PZL.19 był używany w Aeroklubie Poznańskim do 1935, kiedy został spisany.
[edytuj] Właściwości
Samolot był budowany pod kątem uzyskania możliwie dużej prędkości lotu i konstruktorzy odnieśli tu duży sukces. Był to najszybszy samolot sportowy polskiej konstrukcji do końca 1933 roku. Jednakże samolot miał konstrukcyjnie mały zapasy stateczności, szczególnie bocznej (w ślizgu). Cecha ta była przyczyną utraty w wypadkach 2 maszyn. Rozwinięciem tej konstrukcji był samolot PZL.26
[edytuj] Opis techniczny
Metalowy duralowy dolnopłat ze stałym podwoziem. Wyposażony w klapy i sloty. Samolot był wyposażony w silnik rzędowy de Havilland Gipsy III o mocy 130 KM. W wersji rajdowej (SP-AHH) zamontowano następnie większy (657 litrów) zbiornik paliwa i przesuniętą kabinę drugiego członka załogi.
[edytuj] Dane
[edytuj] Ogólne charakterystyki
- Masa własna: 478 kg
- Masa całkowita: 792 kg
- Wymiary:
- Rozpiętość: 10,42m
- Długość: 7,15 m
- Wysokość: 2,00 m
- Napęd: 1x130 KM
[edytuj] Osiągi
- Prędkość maksymalna: 216 km/h
- Prędkość przelotowa: 190 km/h
- Pułap: 4000 m
- Wznoszenie: 4 m/s
- Zasięg:
- Normalny: 1000 km
- Maksymalny: 5000 km (wersja dalekodystansowa)
PZL (przed 1939): PZL-SPAD S.61 • PZL Wibault 7 • PZL P.1 • PZL Ł.2 • PZL.3 • PZL.4 • PZL.5 • PZL P.6 • PZL P.7 • PZL.8 • PZL P.8 • PZL.9 • PZL P.9 • PZL P.10 • PZL P.11 • PZL.12 • PZL.13 • PZL.15 • PZL.16 • PZL.17 • PZL.18 • PZL.19 • PZL.22 • PZL.23 Karaś • PZL P.24 • PZL.26 • PZL.27 • PZL.30 Żubr • PZL.37 Łoś • PZL.38 Wilk • PZL.42 • PZL.43 • PZL.44 Wicher • PZL.45 Sokół • PZL.46 Sum • PZL.48 Lampart • PZL.49 Miś • PZL.50 Jastrząb • PZL.53 Jastrząb II • PZL.54 Ryś • PZL.56 Kania • PZL.62
PZL "Warszawa-Okęcie": CSS-13 • LWD Junak • Jak-12 • PZL-101 Gawron • PZL-102 Kos • PZL-104 Wilga • PZL-105 Flaming • PZL-106 Kruk • PZL-110 Koliber • PZL-130 Orlik • PZL-230 Skorpion • PZL MD-12
WSK-Mielec: CSS-10 • LWD Szpak • TS-8 Bies • An-2 • Lim-1 • Lim-2 • Lim-5 • Lim-6 • TS-11 Iskra • TS-16 Grot • PZL M-15 (Belphegor) • PZL M18 Dromader • PZL M28 Skytruck • PZL M28B Bryza • PZL M-20 Mewa • PZL M-21 Dromader Mini • PZL M-24 Dromader Super • PZL M-25 Dromader Mikro • PZL M26 Iskierka • PZL I-22 Iryda
PZL-Świdnik: PZL SM-1 • PZL SM-2 • PZL Mi-2 • PZL W-3 Sokół • PZL Kania • PZL SW-4