Szydłowieccy

Z Wikipedii

Chorągiew rodowa Szydłowieckich

Szydłowieccy – polski ród możnowładczy, boczna linia rodu Odrowążów, której nazwisko pochodzi od miasta Szydłowiec. Legitymowali się herbem Odrowąż.

Na ziemi radomskiej, w jej lesistej części nad rzeką Korzeniówką, w grodzie Szydłowiec rozłożyło się stare gniazdo Szydłowieckich. Od wieków w posiadaniu rodu Odrowążów.

Przodkowie obu Szydłowieckich zaliczali się już na początku XII wieku do najpotężniejszych rodów małopolskich, uposażonych w duże dobra na ziemi sandomierskiej. Nazwiska tego użyli po raz pierwszy bracia Jakub i Sławko, wymienieni w dokumencie erekcyjnym kościoła farnego w Szydłowcu z 1401 roku. Jako pierwsi starali się o to, aby podnieść rangę swej historycznej siedziby i uczynić z niej miasto.

O dalsze okrzepnięcie u uświetnienie rodowego gniazda zadbał najstarszy syn Jakuba, Stanisław, ojciec Mikołaja i Krzysztofa Szydłowieckich. Powiększył dobra rodowe, przebudował gród na gotycki zamek, godny senatora Rzeczypospolitej i marszałka dworu królewskiego, oraz wzmocnił znakomicie familię Szydłowieckich. Kilku z nich sięgnęło po najwyższe w państwie godności.

Był marszałkiem dworu Kazimierza Jagiellończyka, ochmistrzem synów królewskich, a także starostą krakowskim. Zmarł w 1494 roku. Najbardziej znanymi synami Stanisława byli: Jakub (podskarbi wielki koronny, burgrabia krakowski, zmarły w 1509 r.), Mikołaj (również podskarbi wielki koronny, kasztelan sandomierski, zmarły w 1532 r.) oraz Krzysztof Szydłowiecki (kanclerz wielki koronny, kasztelan krakowski, wojewoda małopolski, przyjaciel Zygmunta Starego, zmarły w 1532 r.), na którym ród Szydłowieckich wygasł (jego córka Elżbieta poślubiła Mikołaja Radziwiłła Czarnego).

Ród Szydłowieckich szczycił się najwyższymi godnościami w państwie i na dworze królewskim, wielkie położył zasługi w polskiej kulturze. Żywot rodu Szydłowieckich trwał ponad sto trzydzieści lat w rzędzie zasłużonych w kraju i wygasł na wielkim kanclerzu koronnym Krzysztofie.

Ich główną siedzibą był Szydłowiec. W całej swej historii posiadali także nierozłączną z miastem okolicę nazywaną ziemią szydłowiecką. Krzysztof posiadał ponadto Opatów, Ćmielów i inne znaczne posiadłości.