Torfowisko pod Zieleńcem
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°20'30" N 16°25'30" E
| Rezerwat przyrody "Torfowisko pod Zieleńcem" | |
 Tragment torfowiska |
|
| Rodzaj rezerwatu | florystyczny |
| Charakter | śródleśny |
| Mezoregion | Góry Bystrzyckie |
| Data utworzenia | 1954 |
| Powierzchnia | 156,8 ha |
| Położenie | 50° 20' 30'' N 16° 25' 30'' E |
|
Położenie na mapie Polski
  Rezerwat przyrody "Torfowisko pod Zieleńcem"
|
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
| Rezerwaty przyrody w Polsce | |
Rezerwat przyrody "Torfowisko pod Zieleńcem" -florystyczny rezerwat przyrody, w południowo-zachodniej Polsce w Górach Bystrzyckich, w Sudetach Środkowych, województwo dolnośląskie
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Rezerwat położony jest w zachodnio-północnej części Gór Bystrzyckich, we wschodniej części Sudetów Środkowych, w gminie Szczytna, około 2,1 km., na wschód od dzielnicy Dusznik-Zdr. Zielńca.
[edytuj] Charakterystyka
Rezerwat został utworzony w 1954 roku, Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Monitor Polski z 1954 r, Nr 22, Poz. 358. Jest to rezerwat o powierzchni 156,8 ha., utworzony dla ochrony ciekawych i rzadkich gatunków roślin chronionych oraz naturalnych zbiorowisk roślinych. Rezerwat utworzono głównie dla zachowania i ochrony naturalnego torfowiska wysokiego z brzozą karłowatą Betula nana.
Torfowisko położone jest na zachodnim zboczu Bieśca na wysokości 760 m n.p.m.. Miąższość torfu przekracza miejscami 8 m. Podłoże torfowiska tworzą nieprzepuszczalne skały: margle i piaskowce usadowione na gnejsach, ukształtowanie terenu jest niemal poziome, a obszar torfowiska leży dokładnie na wododziale pomiędzy zlewiskiem Morza Bałtyckiego i Północnego, obszar jest częściowo bezodpływowy. Z okolic torfowiska wypływają źródliskowe potoki Dzikiej Orlicy. Przepływające przez rezerwat strumienie mają wodę zabarwioną na ciemnoczerwony kolor. Związane jest to z wypłukiwaniem z torfowiska kwasów humusowych. Mimo to woda nadaje się do picia. Woda w potokach rezerwatu ma kwaśny odczyn, jej pH wynosi 3,8-4,0.
Torfowisko o pow. 270 ha tworzą dwie misy: "Topielisko" i "Czarne Bagno", przy czym rezerwat przyrody obejmuje Topielisko i tylko fragment Czarnego Bagna, częściowo zamarłego wskutek drenowania. Na kępach poprzedzielanych oczkami wodnymi rośnie bogata roślinność torfowiskowa. Ze względu na urokliwość krajobrazu miejsce to ma charakter uroczyska. Urokliwość tego miejsca doceniono już w 1919 r., gdy utworzono tu, jeden z pierwszych w Niemczech, rezerwat przyrody o obszarze 85 ha. W okresie międzywojennym poszerzono go do 218 ha, budując przy okazji drewniane pomosty i wieże widokowe a w 1954 r. rezerwat zmniejszono do 156,8 ha. Krajobraz torfowiska bywa porównywany do tundry arktycznej, tajgi syberyjskiej, a nawet do wyglądu Europy z czasów panowania lodowca. Istnieją przypuszczenia, że torfowisko jest reliktem epoki lodowcowej, a jego wiek oszacowano na 7600 lat. Obiekt stanowi dużą atrakcją turystyczną i przyrodniczą.
[edytuj] Flora
Flora rezerwatu w obrębie torfowiska, liczy kilkadziesiąt taksonów roślin naczyniowych, charakteryzuje się ciekawą listą florystyczną. Najciekawsze gatunki, które występują to wiele gatunków mchów i torfowców (Sphagnum), brzoza karłowata (Betula nana) mająca jedno z trzech stanowisk w Polsce, sosna błotna (Pinus uliginosus) - jedno z ośmiu stanowisk w Polsce, żurawina błotna (Oxycoccus palustris), borówka bagienna (Vaccinium uliginosum), bagno zwyczajne (Ledum palustre), turzyce (Carex spp.) - wiele gatunków, bagnica torfowa (Scheuzeria palustris), bażyna czarna (Empetrum nigrum), wełnianka pochwowata (Eriophorum vaginatum), borówka brusznica (Vaccinium vitis-idaea). Z roślin owadożernych ma stanowiska rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia) i rosiczka długolistna (Drosera anglica).
[edytuj] Świat zwierząt
Z entomofauny na terenie rezerwatu maja swoje stanowiska główniemotyle i ważki.
- Z ważniejszych motyli występują:(Stigmella lediella) i (Lyonetia ledi) - minujące liście bagna zwyczajnego, (Syngrapha interrogationis) i (Anarta cordigera) - minujące liście borówki bagiennej, , monofag borówki bagienneej, modraszek bagniczek (Vaciniina optilete)i szlaczkoń torfowiec (Colias palaeno) - okazały motyl dzienny zagrożony wymarciem, umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze.
Wszystkie gatunki motyli są ściśle związane z torfowiskami, podobnie jak ich rośliny żywicielskie.
- Z ważek występuje:żagnica torfowiskowa Aeshna subarctica elisabetae, miedziopierś górska Somatochlora alpestris, miedziopierś północna Somatochlora arctica
Wszystkie powyższe gatunki są ściśle związane z wodami torfowiskowymi i umieszczone na krajowej czerwonej liście zwierząt
- Z ptaków na terenie rezerwatu gnieździ się: cietrzew (Lyrurus tetrix), głuszec (Tetrao urogallus), świergotek łąkowy (Anthus pratensis), bocian czarny (Ciconia nigra)
Cietrzew i głuszec, jako zagrożone wymarciem na terenie kraju, umieszczone są w Polskiej Czerwonej Księdze.
[edytuj] Turystyka
Przez środek rezerwatu prowadzi szlak turystyczny
zielony - prowadzacy z Zieleńca do Polanicy-Zdroju- Na terenie rezerwatu (wzdłuż zielonego szlaku turystycznego) znajduje się ścieżka przyrodnicza prezentująca na tablicach przyrodę torfowiska, proces powstawania torfu itp.
- Na terenie rezerwatu przy głównej grobli znajduje się drewniana wieża widokowa, z której rozciągają się ograniczone widoki, głównie na północną część kompleksu ("Topieliska"). Obecnie uszkodzona wieża grozi zawaleniem i wstęp na nią jest wzbroniony.
