Zygmunt Horyd

Z Wikipedii

Zygmunt Horyd
komandor podporucznik
Urodzony	30 kwietnia 1896 Warszawa
Zmarł	12 września 1939 Mosty
Kariera wojskowa
W służbie od	1914
Stanowiska	szef Budownictwa Wybrzeża Morskiego
Najważniejsze bitwy i wojny	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Zygmunt Horyd (ur. 30 kwietnia 1896, zm. 12 września 1939) - polski wojskowy i inżynier budownictwa wodnego, komandor podporucznik. Był oficerem piechoty i morskim oficerem technicznym. Brał udział w I wojnie światowej i wojnie polsko-bolszewickiej. Poległ podczas kampanii wrześniowej, będąc dowódcą batalionu marynarzy. Kawaler Orderu Virtuti Militari oraz Orderu Krzyża Grunwaldu.

[edytuj] Służba wojskowa

Zygmunt Marian Horyd urodził się 30 kwietnia 1896 roku w Warszawie. Jego starszy brat Władysław (ur. w 1892 roku w Warszawie) był także oficerem, komendantem Okręgu III POW w Siedlcach, walczył w Legionach, a następnie w 22 Pułku Piechoty. Zygmunt Horyd od listopada 1914 roku do marca 1916 roku służył w Polskiej Organizacji Wojskowej. W tym okresie ukończył Szkołę Podchorążych. Następnie wstąpił do Legionów Polskich i w szeregach 5 Pułku Piechoty Legionów brał udział w bitwie pod Kostiuchnówką w lipcu 1916 roku. Podczas starć został ranny i wzięty do niewoli rosyjskiej, z której uciekł i przez Szwecję przedostał się do Polski. 1 lipca 1917 roku wcielono go do 1 Pułku Artylerii Legionów. Awansował na porucznika piechoty ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 roku oraz odbył przeszkolenie w Szkole Podchorążych Piechoty. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej walczył podobnie jak brat w 22 Pułku Piechoty.

1 października 1921 roku rozpoczął studia z dziedziny hydrotechniki na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył 9 lutego 1926 roku. W 1924 roku przeniesiono go od Korpusu Morskich Oficerów Technicznych w Marynarce Wojennej i skierowano do Komendy Portu Wojennego Modlin, gdzie został oficerem w Warsztatach Portowych. 1 lipca 1925 roku otrzymał stopień kapitana marynarki. Od 1927 roku służył na różnych stanowiskach w Dowództwie Floty oraz Komendzie Portu Wojennego Gdynia, był m.in. kierownikiem Rejonu Inżynieryjnego Wybrzeża Morskiego. 1 września 1931 roku wyznaczono go szefem Budownictwa Wybrzeża Morskiego we Flocie i Obszarze Nadmorskim. Na tym stanowisku kierował budową Warsztatów Portowych Marynarki Wojennej, a także uczestniczył w pracach nad budową portu w Gdyni. Z dniem 1 stycznia 1934 roku awansował na komandora podporucznika.

W momencie rozpoczęcia II wojny światowej podporządkowany był komendantowi Portu Wojennego Gdynia. 4 września 1939 roku sformował batalion marynarzy^[1] na bazie Kadry Floty. Jednostka weszła w skład Lądowej Obrony Wybrzeża i walczyła na linii Rumia-Pierwoszyno. Kmdr ppor. inż. Zygmunt Horyd poległ 12 września w natarciu pod Mostami. Po wojnie jego ciało ekshumowano i pochowano na Cmentarzu Witomińskim.

W latach 1995-2002 imieniem "Komandora Podporucznika Inżyniera Zygmunta Horyda" wyróżniony był stacjonujący w Gdyni - Babich Dołach 3 batalion zabezpieczenia Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej. Po rozwiązaniu batalionu imię przejęła utworzona w jego miejsce 43 Baza Lotnicza. Nosi je również ulica w Gdyni - Pogórzu.

[edytuj] Odznaczenia

Pomnik pamięci żołnierzy 2 Morskiego Pułku Strzelców oraz batalionu marynarzy w Mostach.

Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari^[2] (pośmiertnie)
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
Order Krzyża Grunwaldu III klasy (pośmiertnie)
Krzyż Walecznych
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal Niepodległości

[edytuj] Bibliografia

Kmdr Julian Czerwiński, Małgorzata Czerwińska, st. kust. dypl. dr Maria Babnis, inż. Alfons Jankowski, dr Jan Sawicki. "Kadry Morskie Rzeczypospolitej. Tom II. Polska Marynarka Wojenna. Część I. Korpus oficerów 1918-1947." Wyższa Szkoła Morska. Gdynia 1996. ISBN 83-86703-50-4

[edytuj] Przypisy

↑ W niektórych źródłach występuje jako 1 batalion marynarzy.
↑ Był jednym z 4 oficerów Marynarki Wojennej odznaczonych Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari za zasługi w trakcie II wojny światowej. Oprócz niego w ten sposób odznaczeni zostali: kontradm. Józef Unrug, kontradm. Stefan Frankowski i kmdr ppor. Jan Grudziński.