Skawina

Z Wikipedii

Współrzędne: 49°59' N 19°50' E49.9833333 19.8333333 (Skawina)

Skawina
Herb Skawiny
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina  - rodzaj	Skawina miejsko-wiejska
Burmistrz	Adam Najder
Powierzchnia	20,5 km²
Położenie	49° 59' N 19° 50' E
Liczba mieszkańców (2005)  - liczba ludności  - gęstość	26 328 1186,7 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	12
Kod pocztowy	32-050
Położenie na mapie Polski Skawina
TERC10 (TERYT)	2121506114
Miasta partnerskie	Thetford  Anglia Roztoky  Czechy Hürth  Niemcy Turčianske Teplice  Słowacja Civitanova Marche  Włochy
Urząd miejski3 Rynek 1 32-050 Skawina tel. 12 276-31-26; faks 12 276-33-39 (e-mail)
Strona internetowa miasta

Skawina - miasto w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. Jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Skawina. Miasto jest położone nad rzeką Skawinką kilkanaście kilometrów na południowy zachód od centrum Krakowa.

Wschodnia część Skawiny obejmuje dawną wieś Korabniki. Była to niegdyś wieś służebna dworu krakowskiego. Pozostałością tamtych czasów jest renesansowy, piętrowy dwór-pałac zbudowany w latach 1540-1580 przez Pawła Korytkę.

Spis treści 1 Etymologia nazwy miasta 2 Kalendarium 2.1 Największe skawińskie osiedla 2.2 Handel 2.3 Największe zakłady przemysłowe 3 Sławni Skawinianie 4 Folklor 5 Kultura 6 Kościoły skawińskie 7 Religia 8 Zobacz też 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Etymologia nazwy miasta

Zanim Skawina otrzymała swoją nazwę, istniała już nazwa przepływającej tędy rzeki. Pierwotnie – w latach 1253–1258 – mówiono o niej „Skauina", po lokacji miasta utrwaliła się nazwa Skawinka. W języku staropolskim słowo „skać" oznaczało „kręcić się", „toczyć się", „skartia" zaś - „kręcenie się", „toczenie się". Podobne znaczenie miało prasłowiańskie słowo „szkoti". Natomiast germańskie „skaulon" oznaczało „poruszać się naprzód" lub „pędzić". Nazwa w pełni odpowiada charakterowi rzeki, która wije się licznymi meandrami i ma niezwykle wartki nurt wzdłuż całego biegu.

[edytuj] Kalendarium

• 5000 p.n.e. – Na tę datę szacuje się pierwsze ślady osadnictwa odkryte w okolicach Skawiny.

• 1229 – Pierwsza drukowana wzmianka o Babicach i Pisarach.

• 1364 – Decyzją Króla Kazimierza Wielkiego na terenie miejscowości: Pisary, Babice Nowe i Babice Stare zostaje założone miasto Skawina (akt erekcyjny z dnia 22 maja), W listopadzie tego samego roku wydano akt prawny dotyczący budowy w Skawinie kościoła parafialnego (z przylegającą do niego pierwszą w mieście szkołą) – parcelę pod jego budowę podarował król.

• 1471 – Opat tyniecki Maciej Skawinka zakłada w Skawinie szpital (przytułek dla chorych i ubogich), który funkcjonował (z przerwami) do końca XIX w.

• 1493 – Najstarszy widok Skawiny (w dziele Hartmanna Schedla Liber cronicarum (Kronika świata) wydanym w Norymberdze w widoku Krakowa znajduje się fragment, który wg prof. J. Mitkowskiego przedstawia Skawinę).

• 1500–1600 – Powstają pierwsze cechy skawińskie.

• 1651–52 – Wielka zaraza w Skawinie (w ciągu dwóch lat liczba mieszkańców zmniejszyła się o ponad połowę).

• 1655 – Spalenie Skawiny przez Szwedów (podczas oblężenia Krakowa), zniszczenie m.in. zamku kazimierzowskiego.

• 1683 – Miasto Skawina punktem zbornym husarii polskiej, udającej się pod Wiedeń. Przegląd wojsk na rynku skawińskim przez króla Jana III Sobieskiego.

• 1772 – Skawina znalazła się w granicach zaboru austriackiego.

• 1802 – Powstanie cmentarza parafialnego w Skawinie.

• 1815 – Wielki pożar miasta (zniszczeniu uległ kazimierzowski kościół parafialny – odbudowano go dopiero w 1826 r.)

• 1816 – Kasata klasztoru tynieckiego – Skawina wchodzi w skład dóbr cesarskich.

• 1831 – Epidemia cholery w Skawinie.

• 1873 – Kolejna epidemia cholery (w ciągu pięciu dni umarło 300 mieszkańców)

• 1878 – W Skawinie powstaje Ochotnicza Straż Pożarna (w Krzęcinie – 1906 r., w Radziszowie – 1907 r., w Jaśkowicach – 1908 r.).

• 1884-86 – Budowa linii kolejowej

• 1886 – Początki skawińskiego urzędu pocztowego (dotychczas korespondencja przesyłana była przez stację poczty konnej w Mogilanach)

• 1895 – Budowa Browaru Parowego w Skawinie (prowadził on działalność do 1915 r.)

• 1896 – Założenie gniazda Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Skawinie (1904–1906 budowa siedziby „Sokoła" na terenie ruin zamku kazimierzowskiego)

• 1900 – Budowa rafinerii nafty w Skawinie (zakład ten prowadził produkcję od 1922 r. do 1932 r.)

• 1909 – Powstanie skawińskiej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej "ROLA"

• 1910 – Powstaje w Skawinie Fabryka Środków Kawowych Henryka Francka i Synów SA

• 1914 – Wymarsz drużyny (ponad 25 osób) skawińskich Sokołów do Legionów (21 sierpnia).

• 1918 – Oswobodzenie spod panowania austriackiego.

• 1922 – Powstaje Klub Sportowy „Skawinka".

• 1934-37 – Budowa powiatowego dziecięcego sanatorium w Radziszowie.

• 1939 – Początek budowy w Skawinie huty aluminium (otwartej w 1954 r.).

• 1942 – Wywiezienie skawińskich Żydów do obozu zagłady w Bełżcu (29 sierpnia).

• 1945 – Skawina wolna od okupacji niemieckiej. Zdobycie Skawiny przez Armię Czerwoną (23 stycznia).

• 1947 – Założenie w Skawinie Powszechnej Spółdzielni Spożywców

• 1951-62 – Powstanie nowych zakładów przemysłowych w Skawinie, m.in. elektrowni. Skawina staje się drugim co do wielkości miastem w województwie krakowskim

• 1980 – Oddanie do użytku Hali Widowiskowo-Sportowej w Skawinie

• 1981 – Zamknięcie skawińskiej Huty Aluminium

• 2000 – Honorowe Obywatelstwo Miasta Skawina dla księdza biskupa Kazimierza Nycza

• 2002 – Papież Jan Paweł II podczas kolejnej pielgrzymki po Ojczyźnie zatrzymuje się w Skawinie i błogosławi miasto, jak również parafie pw. Św. Szymona i Judy Tadeusza oraz Miłosierdzia Bożego w Skawinie

[edytuj] Największe skawińskie osiedla

• Bukowska - 17 bloków

• Stare Osiedle 12 bloków
• Awaryjne 15 bloków
• Tyniecka 6 Bloki

Nowe osiedle (41)

• Słoneczna 14 bloków
• Ogrody 15 bloków
• Wesoła 8 bloków
• Kopernika 10 Bloki

[edytuj] Handel

• Sklepy
  • TESCO
  • AJKA
  • LEWIATAN
  • ROLA
  • AVITA
  • Żabka

[edytuj] Największe zakłady przemysłowe

• Elektrownia Skawina
• H+H - Firma produkująca pustaki
• Biogran - producent rozpuszczalnej kawy zbożowej
• Snack - Firma cukiernicza produkująca skawińskie między innymi paluszki Lajkonik
• Huta aluminium - (około 50 zakładów)
• Valeo
• Bahlsen
• Vesuvius - Materiały ogniotrwałe
• Frezwid - Jeden z najnowocześniejszych zakładów w europie produkujących frezy i piły

[edytuj] Sławni Skawinianie

Rafał ze Skawiny (1400-1469) – syn Michała Pusznika. Był księdzem wikarym w Krakowie. Rozbudował zamek Kazimierza Wielkiego. Przyczynił się do rozwoju szkolnictwa w Skawinie. Był znany na dworze królewskim, wspomniał o nim Jan Długosz mówiąc, iż był to nieprzeciętny umysł, uczony i sprawiedliwy.

ks. Walenty Troska – był absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego, później jego profesorem i rektorem. Był kanonikiem i członkiem kapituły krakowskiej. Pochodził z zamożnej rodziny mieszczańskiej, wywodzącej się ze Skawiny. Ksiądz Walenty Troska zmarł w 1623 roku i został pochowany na cmentarzu koło kościoła parafialnego (dziś jest tam plac przykościelny, jednak grób pozostał). W testamencie spisanym w 1619 roku przekazał miastu swoją bibliotekę, która po jego śmierci została umieszczona przy szkole parafialnej.

ks. Sebastian Piskorski – urodził się w 1636 roku, jego ojciec Marcin osiedlił się w Skawinie z początkiem XVII w. Sebastian Piskorski ukończył studia w 1660 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim i uzyskał stopień bakałarza. Studia kontynuował w Padwie i Rzymie. Przetłumaczył książkę pt. Żywoty Pustelników. W 1676 roku przyjął święcenia kapłańskie. Patronował budowie kościoła św. Anny w Krakowie. Zmarł w 1707 roku.

Stanisław Pyzik – urodzony w Skawinie, brał udział w manifestach i strajkach. W 1912 roku wyemigrował do Argentyny gdzie pisał polskie pisma pod pseudonimem „Skawiniak” dając tym samym wyraz pamięci o Skawinie i Polsce.

Marian Łoziński - weteran walk pod Monte Cassino, działacz społeczny i harcerski, wielki miłośnik młodzieży, współzałożyciel i opiekun Harcerskiej Izby Pamięci Narodowej Polskich Sił Zbrojnych Na Zachodzie im. gen. Władysława Andersa przy harcówce Kręgu Instruktorskiego "Czerwony Mak" im. Bohaterów Monte Cassino. Autor wspomnień "Przechodniu, powiedz Polsce..."

[edytuj] Folklor

Na wyjątkowość skawińskiego folkloru poza skrzętnie kultywowanymi obrzędami, składa się również oryginalny strój ludowy. Dziś zachowało się stosunkowo niewiele zdjęć i eksponatów pozwalających na jego całkowitą identyfikację. W miarę dokładny opis tego stroju można odnaleźć w dziele Oskara Kolberga z 1871 r. pt. „Lud". Podaje on tam, że Skawinianki okręcały głowę długim płótnem, które puszczało się na ramiona, gorset miały jasnoniebieski, spódnicę zieloną obszytą na dole taśmami, fartuch w różnych kolorach, a szal (tzw. rantuch) uzupełniał całość stroju. Mężczyźni natomiast sposobem ubierania byli najbardziej zbliżeni do włościan. Nosili granatowe kapoty, haftowane kaftany zwykle zielonego koloru, czapki obszyte wąskim barankiem (czarnym lub popielatym) i nie opasywali się pasami. Co ciekawe i warte podkreślenia, po klęsce powstania styczniowego rozpowszechnił się wśród tutejszych kobiet specjalny strój żałobny mający odzwierciedlać smutek i żałobę. Warto wspomnieć, iż Skawina była kiedyś ośrodkiem hafciarskim – zachowały się jeszcze gdzieniegdzie elementy strojów ludowych wykonane właśnie tutaj. W Muzeum Etnograficznym w Krakowie można z kolei podziwiać słynne niegdyś skawińskie meble, a zwłaszcza pięknie malowane skrzynie.

Zwyczaje i obrzędy skawińskie

Dzięki długoletniej działalności archiwistycznej Towarzystwa Przyjaciół Skawiny zachowało się wiele przekazów dotyczących nieznanych już być może skawińskich zwyczajów i obrzędów. Gdy kończył się np. karnawał i nadchodziły dni zapustne, mający poczucie humoru Skawinianie przebierali się za Żydów, Cyganów, kramarzy, kominiarzy, mężczyźni za kobiety, a kobiety za mężczyzn. Przebierańcy chodzili po domach, gdzie śpiewali żartobliwe piosenki i recytowali zabawne wierszyki, a gospodarze częstowali przybyłych żywnością (czasami nawet i wódką...). W czasie zapustów „chodził" też po Skawinie tzw. „Kantek". Była to kukła ze słomy, okryta płaszczem, pod którym chował się parobek. Z „Kantkiem" chodzono po domach, gdzie żartowano i śpiewano każąc „Kantkowi" wyczyniać rozmaite sztuczki. Podobno od postaci owego „kantka" wzięło się przezwisko nadane Skawinianom przez mieszkańców okolicznych wiosek. Chcąc im dokuczyć mówili: „Ty skawiński kojtku!..." Zapustne obrzędy były bardzo popularne jeszcze pod koniec XIX wieku.

Jak wszyscy wiemy z Niedzielą Palmową związany jest zwyczaj noszenia do kościoła specjalnie w tym celu przygotowanych palm. W Skawinie były one robione z gałązek kwiatowych trzcinnika lancetowatego oraz z leszczynowych grubych prętów. Po niedzielnej mszy chłopcy z poszczególnych wiosek spod Skawiny dzielili się, a następnie rozpoczynały się... bójki przy pomocy palm pomiędzy poszczególnymi grupami. Ponieważ palmy miały do jednego metra długości, szczególnie unikano tych z dużą ilością leszczynowych kijów... W następującą po Niedzieli Palmowej środę z poświęconych już palm robiono krzyżyki, które gospodarze wbijali na polach w każdy obsiany kawałek ziemi. Miało to chronić zbiory przed gradobiciem oraz innymi klęskami. Ostatni krzyżyk przybijano do drzwi domu. Kije z palemek były również wykorzystywane w lany poniedziałek, kiedy to chłopcy chodzili z tzw. „buckami", czyli właśnie tymi kijami. Chodzili do poszczególnych domów i rzucali kije na ziemię. W zamian za to gospodarz ofiarowywał im drobny poczęstunek.

Wielkim wydarzeniem w życiu Skawiny oraz okolicznych wsi był odpust w Tyńcu (święto Piotra i Pawła)– dniu 29 czerwca. Liczne były kramy z zabawkami, piernikami „całuskami", młodzież bawiła się na karuzelach. Po mszy świętej hucznie bawiono się, było picie piwa, jedzenie lisieckiej kiełbasy i golkowickich kukiełek. Zwyczaj ten, powstały w XIX w., przetrwał aż do lat trzydziestych wieku XX. Jesienią, w czasie kopania ziemniaków i „brania" lnu, odbywały się tzw. "tłuki", które polegały na tym, że zamożniejsi gospodarze zapraszali ze wsi kilkanaście albo i więcej osób i wspólnymi siłami wykonywano zaplanowane prace. Być może len był uprawiany przez mieszczan w XIX w. nie tylko dla korzyści, a właśnie jako pretekst do wspólnego spędzania długich i chłodnych jesiennych wieczorów... Dzisiaj kontynuacją dawnych obrzędów pozostają jedynie dożynki, organizowane co roku w innej wsi wspólnie z poszczególnymi radami sołeckimi. W ich trakcie przeprowadzane są np. wybory miss Krakowianki przedszkolaków czy też występy zespołów folklorystycznych.

[edytuj] Kultura

Kapela ludowa z Radziszowa

Istnieje od 20 lat. Reprezentuje typowy folklor krakowski (nie stylizowany). Zdobywcy w 1999 roku głównych nagród:

• „Wstążki Krakowskiej" na Wojewódzkim Przeglądzie Kapel, Instrumentalistów i Śpiewaków Ludowych, który odbył się w Radziszowie;
• „Baszty" na Ogólnopolskim Przeglądzie w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą.

Kapela działa pod opieką Centrum Kultury i Sportu w Skawinie, Rady Sołeckiej w Radziszowie, opiekę merytoryczną sprawuje Małopolski Ośrodek Kultury w Krakowie. Ma za sobą liczne wyjazdy m.in. do Niemiec, Bułgarii, Danii, Słowacji, Francji. Na swoim koncie ma płytę Hej, od Krakowa jadę.

Chór żeński „Cantica"

W październiku 1999 roku powstał w Woli Radziszowskiej żeński chór „Cantica". Działa pod opieką nauczyciela i organisty – pana Bogusława Ciapy. Chór wykonuje repertuar klasyczny, utwory trzy- lub czterogłosowe; chórzystki mają od 14 do 21 lat.

Teatr Tańca „IKA" (Zespół Tańca Nowoczesnego)

Istnieje od 1992 roku prowadzony przez instruktorkę tańca Monikę Fliszewską. W ciągu 8 lat istnienia IKA zaprezentowała dwadzieścia układów tanecznych występując podczas imprez wojewódzkich, ogólnopolskich, a także za granicą (Hurth w Kolonii). Zespół był trzykrotnie wyróżniany do udziału w Konińskim Festiwalu Piosenki i Tańca. Za układ „Amadeusz" prezentowany podczas Ogólnopolskiego Konkursu „Odkrywamy talenty" w ramach Festiwalu „Tęczowy Musie Box" zespołowi przyznano „Brązową Półnutkę". W roku 2000 zespół otrzymał aż trzy pierwsze nagrody na:

• Małopolskim Festiwalu Dziecięcych Form Tanecznych i Muzycznych Skawina 2000,
• Międzywojewódzkich Spotkaniach Tanecznych Olkusz 2000
• oraz VI Ogólnopolskich Konfrontacjach Zespołów Tanecznych Małopolskich 2000.

Orkiestra dęta „Sygnał" z Radziszowa

Powstała w 1950 roku. W 1969 zdobyła pierwsze miejsce na Festiwalu Amatorskich Orkiestr Dętych Polski Południowej w Kozienicach, a w 1987 roku trzecie miejsce na pierwszym Wojewódzkim Przeglądzie Orkiestr Dętych w Dobczycach. Od 24 lat bierze udział w przeglądach i festiwalach orkiestr dętych zdobywając czołowe miejsca, wyróżnienia i nagrody.

Orkiestra dęta z Krzęcina

Istnieje od 1986 roku. Założycielem orkiestry i jej obecnym dyrygentem jest Marian Bylica. W 1990 roku orkiestra zdobyta pierwsze miejsce w Wojewódzkim Przeglądzie Orkiestr Dętych, który to sukces powtórzyła w 1996 roku.

Prócz tego na terenie gminy działają jeszcze:

• dziecięcy zespół regionalny z Jurczyc;
• zespół wokalno-instrumentalny Amazing z Jaśkowie;
• zespół wokalno-instrumentalny Spiders z Jaśkowie;
• dziecięcy zespół tańca nowoczesnego z Rzozowa
• oraz zespoły rockowe w Skawinie.

Centrum Kultury i Sportu

Istnieje od 1992 roku jako samorządowa instytucja kultury; jest specyficzną placówką tego typu w kraju i jedyną w województwie małopolskim. Celem działalności Centrum jest wspieranie amatorskiego ruchu artystycznego i działalności sportowej, ale w sposób profesjonalny, za pomocą odpowiednio przygotowanej do tego kadry. Centrum było gospodarzem min.: ogólnopolskiej inauguracji Dni Olimpijczyka w 1993 roku; co roku aktywnie przyczynia się do organizowania w Skawinie Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, organizuje Mistrzostwa Polski Zawodowych Par Tanecznych oraz Mistrzostwa Okręgu Małopolskiego w Tańcu Towarzyskim; było gospodarzem Mistrzostw Polski Samochodów Zdalnie Sterowanych; współorganizowało Konkurs Kapel, Śpiewaków i Gawędziarzy Ludowych „Wstążka Krakowska" organizuje doroczne Dni Skawiny.

Przy Centrum działają sekcje i grupy artystyczne: tańca towarzyskiego, tańca nowoczesnego, rytmiki, kółko teatralne, kółko plastyczne, studio piosenki oraz nauka gry na gitarze. Centrum prowadzi też amatorskie sekcje sportowe oraz gimnastykę korekcyjną dla dzieci. Na wysokim poziomie znajduje się też tenis stołowy (Druga Liga Państwowa Kobiet) oraz brydż sportowy (mają na swoim koncie medale na Mistrzostwach Europy Juniorów Młodszych oraz Mistrzostwach Świata Młodzieży Szkolnej). W ramach Centrum działa również pracownia modelarska. Od chwili powstania w 1958 roku opiekuje się nią pan Józef Małysa. Pracownia organizuje corocznie szereg imprez gromadzących miłośników i pasjonatów modelarstwa z całej Polski: Wiosenne Zawody Latawców, Okręgowe Zawody Modeli Pływających, Mistrzostwa LOK, Wojewódzkie Zawody Latawców i w końcu Mistrzostwa Polski Modeli Kartonowych. Modelarstwo to zajęcie wymagające wiele cierpliwości, gromadzące wielbicieli w różnym wieku. Zawody modelarskie są niezwykle barwne i widowiskowe.

Oprócz siedziby na ul. Mickiewicza 26 oraz pałacyku „Sokół" przy ul. Mickiewicza 7 dysponują ofiarowanym miastu w darowiźnie ośrodkiem kulturalno-rekreacyjnym "Gubałówka" (ul. Dębca) oraz halą widowiskowo-sportową (ul. Konstytucji 3 Maja 4). Również Biblioteka Miejska w Skawinie (ul. Mickiewicza 26) oraz sześć jej filii na terenie gminy są pod opieką Centrum. Przy Centrum działa kino „Piast”.

W pałacyku „Sokół" mieści się również siedziba galerii „Pałacyk" wystawiającej prace z różnych dziedzin twórczości plastycznej: prace olejne, grafikę, fotografię, rzemiosło artystyczne twórców profesjonalnych oraz amatorów, zarówno gości, jak i mieszkańców gminy Skawina. Galeria jest też otwarta dla młodzieży z Liceum Ogólnokształcącego w Skawinie i przyszłych adeptów sztuk plastycznych z liceów w Krakowie i Nowym Wiśniczu.

[edytuj] Kościoły skawińskie

Kościół św. app Szymona i Judy Tadeusza

Akt fundacyjny kościółka w Skawinie pochodzi z dnia 19 listopada 1364 roku. Nowo powstały kościół został obdarzony trzema wezwaniami: Ducha Świętego, Maryi Dziewicy oraz świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza.

Fundacja parafii i kościoła miała miejsce sześć miesięcy po nadaniu prawa magdeburskiego miastu. Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy wcześniej na tym terenie istniał już jakiś kościół bądź kaplica dla kultu religijnego, jak próbują sugerować niektórzy badacze. Nie można z pewnością tego wykluczyć, mając na uwadze, ze tereny te były już wcześniej zaludnione, na co wskazują liczne źródła. Istniało tu również zorganizowane lokalne życie społeczne i gospodarcze. Nie bez znaczenia było zapewne i to, ze te tereny – jako własność klasztoru – były pod jurysdykcją (opieka) opactwa tynieckiego.

Przez wieki swego istnienia kościół nosił aż trzy wezwania: Ducha Świętego, Maryi Dziewicy oraz ś.ś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza, z których do dziś przetrwało tylko to ostatnie. W 1960 roku natomiast przybyto nowe, tj. Matki Bożej Częstochowskiej. Z najdawniejszych czasów pozostały jedynie dwa gotyckie czternastowieczne ostrołukowe portale. Jeden z nich prowadzi z prezbiterium do zakrystii, drugi zaś został przeniesiony i wmurowany w południową ścianę. Zdobią go równie stare, kute w żelazie drzwi oraz barokowa chrzcielnica.

W południowej części nawy głównej znajduje się pochodząca z I połowy XVIII w. podziemna krypta grobowa wybudowana dla miejscowych proboszczów oraz dobrodziejów kościoła parafialnego. W 1968 roku podczas wykonywania nowej polichromii świątyni odkryto w łuku tęczy pomiędzy nawą główna a prezbiterium zabytkową polichromię.

Można powiedzieć, ze to niewiele, należy jednak pamiętać, że kościół, podobnie jak i całe miasto, podlegał nader zmiennym kolejom losu. Pierwszy pożar, który mocno go uszkodził, miał miejsce w 1704 roku. Drugi dotknął kościół w roku 1815. Odbudowana świątynia została konsekrowana w roku 1826.

Obecnie kościół to trzynawowa budowla, z oszkarpowanym prezbiterium, nakrytym pięknym, zwierciadlanym sklepieniem. Ołtarz główny i dwa ołtarze boczne w nawie głównej datowane są na I połowę XIX wieku, zaś pozostałe trzy ołtarze boczne to lata 60. XX w.

Kościół pw. Ofiarowania NMP (dawny poszpitalny pw. św. Walentego), zwany "małym kościółkiem"

Niewielki kościół pw. św. Walentego powstał jako kościół przyszpitalny. Szpital — przytułek dla ubogich - ufundował 26 stycznia 1471 roku opat klasztoru tynieckiego, pochodzący ze Skawiny ojciec Maciej zwany Skawiną. Uposażył on szpital posiadłością opacką, położoną poza murami miasta, na tzw. Przedmieściu Wschodnim. W wizytacji z 1595 roku istnieje znamienna wzmianka o powstałej przy szpitalu kaplicy pod wezwaniem św. Walentego, patrona ludzi chorych na epilepsję. Kaplica ta została wybudowana niedługo przed 1595 rokiem, gdyż w dokumencie wizytacyjnym jest mowa o jej świeżym wzniesieniu z drewna.

Wewnątrz posiadała 3 ołtarze kamienne, lecz — podobnie jak kaplica Św. Krzyża — poza tym nie była w żaden inny sposób uposażona. Niestety, około 1611 roku kaplica spłonęła i konieczna była jej całkowita odbudowa. Patronami fundatorami nowej kaplicy byli: prepozyt szpitalny ks. Krzysztof Muczudka oraz szlachcic Jananowski. Nowa kaplica otrzymała dodatkowo drugiego patrona, a mianowicie Najświętszą Maryję Dziewicę. Jej wyposażenie w porównaniu do pierwotnej kaplicy uległo powiększeniu, gdyż posiadała już 4 ołtarze, z których główny oraz pw. św. Jana Chrzciciela, znajdujący się przy Ewangelii — były konsekrowane. Dodatkowo kaplica posiadała na swoje utrzymanie pole z uprzedniej fundacji ks. Dudułki oraz drobny sprzęt liturgiczny, pozostałe zaś paramenty były, jak poprzednio, wypożyczane z kościoła parafialnego.

Promotorem kolejnej restauracji był pochodzący ze Skawiny ks. Sebastian Piskorski, przy którego udziale powstawał właśnie — znany wszystkim - kościół św. Anny w Krakowie. Od tej pory, tj. od roku 1704, kaplica nosi wezwanie św. Walentego i Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny. Ale nie jest to ostatnia zmiana jej patrocinum, gdyż w roku 1729 dochodzi trzecie: Matki Bożej Śnieżnej. Z tego samego roku pochodzi wzmianka o istniejącym przy niej cmentarzu.

Szpital-przytułek szybko zubożał. Aby zapobiec jego upadkowi, w 1571 roku opat Hieronim Krzyżanowski wznowił fundację swego poprzednika — opata Macieja Skawinki. Dzięki temu szpital przetrwał, aż do końca XIX w. W 1899 roku przebywało w nim jeszcze 14 ubogich.

Aktualnie kościółek jest filią kościoła parafialnego. Jest to niewielka, orientowana (ołtarz główny zwrócony w stronę orientu - wschodu), jednonawowa, oszkarpowana budowla. Najcenniejszym zabytkiem jest tu pochodzący z 1640 roku obraz Ukrzyżowanie, umieszczony w barokowym, XVIII-wiecznym ołtarzu głównym.

Ściany kościoła pokrywa wykonana przez Mieczysława Wieczorka w 1989 polichromia. Wśród malowideł znalazły się portrety świętych i błogosławionych współcześnie wyniesionych na ołtarze: św. Maksymiliana Kolbego, bł. Karoliny Kózkówny, bł. bpa Sebastiana Pelczara, bł. Anieli Salawy, Sł. Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego.

Kościół Miłosierdzia Bożego

Kościół pw. Miłosierdzia Bożego, murowany, wybudowany w latach 1982-1995. Ośrodek duszpasterski utworzono w 1979 roku. Okręg terytorialny wydzielono z parafii Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Skawinie. Znajduje się on przy ulicy Marii Curie Skłodowskiej 12. Pierwszym administratorem, a później proboszczem został ks. Marian Podgórny. Obecnie proboszczem tej parafii jest ks. Włodzimierz Łukowicz. W dniu 14.04.2007 ksiądz kardynał Stanisław Dziwisz konsekrował świątynie.

[edytuj] Religia

Oprócz wyznania rzymskokatolickiego, istnieją dwa zbory Świadków Jehowy oraz kościół zielonoświątkowców.

[edytuj] Zobacz też

• Synagoga Chewra Thilim w Skawinie
• Niezależny Związek Harcerstwa "Czerwony Mak"

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona internetowa miasta Skawiny
• Skawina w dokumencie archiwalnym

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

To jest tylko zalążek artykułu związanego z woj. małopolskim. Jeśli możesz, rozbuduj go.