Zduńska Wola
Z Wikipedii
Współrzędne: 51°36' N 18°58' E
| Zduńska Wola | |||||
|
|||||
| Województwo | łódzkie | ||||
| Powiat | zduńskowolski | ||||
| Gmina - rodzaj |
Zduńska Wola miejska |
||||
| Założono | ok. 1394 | ||||
| Prawa miejskie | 1825 | ||||
| Prezydent miasta | Zenon Rzeźniczak (e-mail) |
||||
| Powierzchnia | 24,58 km² | ||||
| Położenie | 51° 36' N 18° 58' E |
||||
| Liczba mieszkańców (31.12.2004 (BDR - GUS)) - liczba ludności - gęstość |
44 890 1787 os./km² |
||||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
0-43 | ||||
| Kod pocztowy | 98-220 | ||||
| Tablice rejestracyjne | EZD | ||||
|
Położenie na mapie Polski
  Zduńska Wola
|
|||||
| TERC10 (TERYT) |
101901 | ||||
| Miasta partnerskie | Zarasai  Litwa, Valmiera  Łotwa, Pietrasanta  Włochy, |
||||
|
Urząd miejski3
ul. Stefana Złotnickiego 1298-220 Zduńska Wola tel. (43)823 41 62 do 67; faks (43)823 33 32 (e-mail) |
|||||
| Strona internetowa miasta | |||||
Zduńska Wola — miasto i gmina miejska w województwie łódzkim, siedziba powiatu zduńskowolskiego. Położone jest na Wysoczyźnie Łaskiej, na obszarze prawie równinnym, nad rzeką Pichną, prawym dopływem Warty.
Według danych statystycznych z 31 grudnia 2004, miasto liczy 44 890 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Położenie i komunikacja
W Zduńskiej Woli krzyżują się dwa ważne szlaki kolejowe:
- Białystok - Warszawa - Łódź - Zduńska Wola - Ostrów Wielkopolski - Poznań / Leszno / Wrocław
- Częstochowa / Lubliniec / Zagłębie Śląsko-Dąbrowskie - Zduńska Wola - Inowrocław - Bydgoszcz - Trójmiasto.
Miasto przecina wspólny odcinek dwóch dróg krajowych nr:
- 12 Łęknica – Kalisz – Sieradz - Zduńska Wola – Piotrków Trybunalski – Dorohusk
- 14 (Wrocław) – Walichnowy – Złoczew/(Wieluń) - Sieradz – Zduńska Wola - Łódź – Łowicz
W okolicy miasta planowana jest także budowa drogi szybkiego ruchu S8.
[edytuj] Historia
Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Pierwsze wzmianki w tekstach pisanych pojawiły się w 1394 r., kiedy to posłużono się zamiennie nazwami „Zduny” i „Wola”. Sądząc po dacie pierwszych zapisków i nazwie osady, można przypuszczać, że na tych terenach miała miejsce kolonizacja na prawie polskim. Prawdopodobnie na początku XVIII w. największymi właścicielami dóbr w tej okolicy stali się Złotniccy. W 1773 roku król Stanisław August Poniatowski nadał przywilej organizowania 12 targów wielkich w miejscu zwanym Czekay vel Zduńska Wola. Mimo braku praw miejskich, ośrodek już wtedy spełniał funkcje miejskie,z racji swojego położenia na szlaku handlowym kalisko-piotrkowskim. Dalszy rozwój osady jest związany z działalnością dziedzica rodu - Stefana Prawdzic Złotnickiego, który od 1817 roku sprowadzał tu tkaczy ze Śląska, Saksonii, Prus i Czech.
Rozwój funkcji przemysłowej miasta nie byłby jednak możliwy, gdyby nie przyciągnięcie przez Złotnickiego handlarzy z pobliskiego Szadku, Łasku i Widawy. Dzięki temu w 1825 roku Zduńska Wola uzyskała prawa miejskie. W 1930 roku na obszarze ówczesnej wsi Karsznice powstała osada kolejarska dla obsługi wybudowanej linii towarowej ze Śląska do Gdyni, będąca jednym z największych węzłów komunikacyjnych w kraju. W Zduńskiej Woli urodził się i został ochrzczony św. Maksymilian Maria Kolbe, który dziś jest patronem miasta.
[edytuj] Historia Żydów w Zduńskiej Woli
Kahał powstał tu w 1826, wtedy też wybudowano drewnianą bóżnicę. W 1828 Żydzi założyli kirkut. W 1858 wzniesiono synagogę murowaną.
Pierwszym rabinem był Lewi Cybis. Po 1918 w mieście były dwie szkoły hebrajskie, trzy spółdzielcze banki żydowskie, okazały dom kahalny. W 1939 na 25 tys. mieszkańców 10 tys. było Żydami.
[edytuj] Związki wyznaniowe
- Kościół Rzymskokatolicki
- Parafia Rzymskokatolicka św. M.M.Kolbego
- Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego Serca Jezusowego
- Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia NMP - Sanktuarium Świętego Maksymiliana
- Parafia Rzymskokatolicka św. Antoniego
- Parafia Ewangelicko - Augsburska
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
- Kościół Chrześcijan Baptystów
[edytuj] Przemysł
Zduńska Wola była największym miastem dawnego województwa sieradzkiego. Tu rozwija się prężnie przemysł odzieżowy i włókienniczy.
Istnieje tutaj kilka znanych nie tylko w kraju, ważnych dla regionu firm:
- Fabryka Wyrobów Frotowych i Kocowych "Zwoltex" S.A.
- Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego "Wola"
- "Icopal" S.A. - producent pap i gontów, dawna "Izolacja" S.A.
- Ferax - producent rajstop Gatta
- Browar Staropolski
- Agros Nova (dawniej Sonda, Garden)
- Izodom 2000 Polska
- Aves
- Automark
- Taro sp.j
- Budvar Centrum S.A.
- Borg Automotive Sp. z o.o.
- Elektrociepłownia Zduńska Wola Sp. z.o.o
W dzielnicy Karsznice znajduje się węzeł kolejowy, dawniej jeden z najważniejszych w kraju z ekspozycją zabytkowego taboru kolejowego.
[edytuj] Zabytki i muzea
- Dom urodzin św. Maksymiliana Marii Kolbe , Muzeum Maksymiliana Marii Kolbe
- Dworek Złotnickich , teraz Urząd Miasta
- Muzeum Zgromadzenia Małego Dzieła Boskiej Opatrzności Księży Orionistów na Ziemiach Polskich
- Muzeum Historii Miasta
- Skansen lokomotyw i Izba Historii Taboru PKP
- Domy tkackie.
[edytuj] Kultura
- Miejski Dom Kultury
- Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury "Na pięterku"
- Dom Kultury "Lokator"
- Miejska Biblioteka Publiczna im. Jerzego Szaniawskiego
[edytuj] Sport i rekreacja
Na terenie miasta funkcjonuje kilka klubów i stowarzyszeń, które kształcą kulturę fizyczną dzieci, młodzieży i dorosłych.
- Pogoń-Ekolog Zduńska Wola - piłka nożna
- MKPS Lokator Zduńska Wola - piłka siatkowa dziewcząt
- MKS PMOS Zduńska Wola - piłka nożna, piłka siatkowa chłopców, lekkoatletyka. Wychowankami klubu są Michał Stasiak, Adrian Budka, Łukasz Masłowski.
- MUKS "Park" Zduńska Wola - lekkoatletyka
- KS Resursa Zduńska Wola - lekkoatletyka
- Rugby Klub Zduńska Wola - rugby siedmioosobowe
Infrastrukturą sportową zarządza wraz z klubami MOSiR "Relaks" - Miejski Ośrodek Sportu "Relaks".
Na terenie miasta odbywają się również amatorskie rozgrywki, które są istotnym elementem w popularyzacji sportu:
- ALS - Amatorska Liga Siatkówki w Zduńskiej Woli
- ZALK - Zduńskowolska Amatorska Liga Koszykówki
- MHLPN - Miejska Halowa Liga Piłki Nożnej
[edytuj] Edukacja
- I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza Wielkiego
- II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II
- Zespół Szkół Elektronicznych im. Stanisława Staszica
- Zespół Szkół Specjalnych im. Marii Grzegorzewskiej w Zduńskiej Woli
- Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych
- Szkoła Muzyczna I i II stopnia
- Zespół Szkół Zawodowych nr 1
- Politechnika Łódzka - Wydziały: Mechaniczny, Elektroniki i Telekomunikacji
- Policealne Studium Ekonomiczno-Administracyjno-Prawne
- Policealne Studium Zawodowe - CKU w Sieradzu
- Wyższe Seminarium Duchowne Księży Orionistów
- Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych pod patronatem Uniwersytetu Wrocławskiego.
[edytuj] Miasta partnerskie
[edytuj] Osiedla
- Osiedle Zachód
- Osiedle Karsznice
- Osiedle Osmolin
- Osiedle Panorama
- Osiedle Południe
- Osiedle Różana
- Osiedle Tysiąclecia
- Osiedle "Żytnia"
- Osiedle Nowe Miasto
[edytuj] Lista znanych osób związanych ze Zduńską Wolą
- św. Maksymilian Maria Kolbe - ur. 8.I.1894 w Zduńskiej Woli
- Łazar Lusternik (matematyk) - ur. 31.XII.1899 w Zduńskiej Woli
- Ryszard Muzaj (pieśniarz) - pochodzi ze Zduńskiej Woli
- Wojciech Jagielski (prezenter telewizyjny) - ur. 1963 w Zduńskiej Woli
- Marek Niedźwiecki (dziennikarz radiowy) - uczęszczał w latach 1969-1973 do II LO w Zduńskiej Woli
- Jan Jankowski (aktor) - ur. 2.VI.1961 w Zduńskiej Woli
- Paweł Królikowski (aktor) - ur. 1.IV.1961 w Zduńskiej Woli
- Rafał Królikowski (aktor) - ur. 27.XII.1966 w Zduńskiej Woli
- Magda Femme (wokalistka) - wychowała się w Zduńskiej Woli
- Justyna Majkowska (wokalistka) - ur. 17.VII.1977 w Zduńskiej Woli
- Pinchas Menachem Joskowicz (Naczelny Rabin Polski) - ur. 1924 w Zduńskiej Woli
- Wojciech Kikowski (trener paraolimpijskiej kadry lekkoatletycznej Ateny 2004, fizyk, przygotował specjalny program treningowy dla niepełnosprawnego Jasia Meli, który wraz z Markiem Kamińskim zdobył bieguny) - mieszka w Zduńskiej Woli
- Beata Andrzejczuk (z domu Barczyńska) (pisarka, autorka książek i opowiadań dla dzieci i dorosłych) - ur. 20.01.1966, mieszkała w Zduńskiej Woli od 1966 do 1985 roku
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Urząd Miasta Zduńska Wola
- Koło Rekonstrukcji Historycznych w Zduńskiej Woli
- Zduńska Wola w fotografii
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Miasta: Szadek • Zduńska Wola
Gminy miejskie: Zduńska Wola
Gminy miejsko-wiejskie: Szadek
Gminy wiejskie: Zapolice • Zduńska Wola
