Щ

Z Wikipedii

Щ (Щ, щ, bułg. szta, ros., ukr. szcza) – 27. litera podstawowej cyrylicy. Początkowo nie była uważana za osobną literę, lecz ligaturę dwóch znaków Ш i Т, i tak też jest do dzisiaj wymawiana w języku bułgarskim. Litera ta trafiła następnie na Ruś. Przejmując tę literę, nie zmieniano pisowni zawierających ją wyrazów; ponieważ jednak bułgarskiemu [ʃt] odpowiadało staroruskie [ʃʧ], na Rusi litera Щ zmieniła wartość fonetyczną na [ʃʧ]. Z alfabetu staroruskiego przejęły ją alfabety rosyjski i ukraiński; natomiast w alfabecie białoruskim doszło do wtórnego rozdzielenia w dwuznak ШЧ. Podobnie litera Щ została usunięta z alfabetu serbskiego i zastąpiona dwuznakiem ШТ.

We współczesnej wymowie rosyjskiej litera Щ zwykle posiada wartość dwugłoski palatalnej (miękkiej) [ɕʨ] lub długiej spółgłoski palatalnej [ɕ:]. We współczesnym literackim języku ukraińskim posiada wartość dwugłoski [ʃʧ], a w szybkiej wymowie potocznej – spółgłoski [ʃ].

Polacy poznali literę Щ za pośrednictwem staroruskim, dlatego w języku polskim przyjęło się ją transkrybować za pomocą połączenia szcz (w przypadku języka bułgarskiego – szt). Oficjalna transkrypcja rosyjska przewiduje pisownię angielską shch, ukraińska – sch, bułgarska – sht natomiast transliteracja zgodnie z normą ISO to Ŝ.

[edytuj] Zobacz też

• Ш
• Т
• Ч

To jest tylko zalążek artykułu związanego z językoznawstwem. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.