Adolf Warski

Z Wikipedii

Adolf Warski, właściwie Adolf Jerzy Warszawski, ps. Jan z Czerniakowskiej, Michałkowski, Jelski (ur. 20 kwietnia 1868, Warszawa - zm. 9 lipca 1937, Moskwa) - działacz robotniczy, socjalistyczny i komunistyczny pochodzenia żydowskiego, dziennikarz i publicysta.

Jako uczeń Warski uczestniczył w tajnych kółkach samokształceniowych. W 1886 roku został członkiem tzw. I Proletariatu, a w 1889 był jednym z założycieli Związku Robotników Polskich. W 1891 został aresztowany i osadzony w X Pawilonie Cytadeli. Po zwolnieniu za kaucją w 1892 r. udał się na przymusową emigrację do Paryża. W 1893 był jednym z założycieli SDKPiL (członek Zarządu Głównego). Na przełomie XIX i XX wieku działał w Niemczech, współpracując z Różą Luksemburg. Uczestnik rewolucji 1905-07, redaktor Robotnika, Czerwonego Sztandaru i Sprawy Robotniczej. Więziony przez władze carskie. 1918 współzałożyciel KPP, członek KC i Biura Politycznego w latach 1926-29. Przywódca "większości" w KPP. W 1929 podczas VI Plenum KC KPP został oskarżony o "odchylenia prawicowe" i odsunięty od władzy. W 1930 uczestniczył w V Zjeździe, podczas którego nie został wybrany do KC. Przebywał w Moskwie, gdzie podjął pracę w słynnym Instytucie Marksa-Engelsa-Lenina.

9 lipca 1937 został aresztowany przez NKWD podczas czystek partyjnych m.in. za sprzeciwianie się stalinizacji KPP, skazany na karę śmierci i tegoż samego dnia stracony. Jego rehabilitacja nastąpiła w 1956 r.

W czasach PRL Warski-Warszawski był patronem Stoczni Szczecińskiej.

[edytuj] Prace

Adolf Warski, Wybór pism i przemówień, t. I-II, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1958;
Teodora Feder, Adolf Warski, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1986.