Auguste Frédéric Louis Viesse de Marmont

Z Wikipedii

Auguste Frédéric Louis Viesse de Marmont, książę Raguzy (Dubrovnik), (ur. 20 lipca 1774 w Châtillon-sur-Seine; zm. 2 marca 1852 w Wenecji) francuski wojskowy, marszałek Francji.

Pochodził ze szlacheckiego rodu. Jego ojciec też był wojskowym. Auguste Marmont w wieku 15 lat wstąpił do piechoty, jednak wkrótce potem został przeniesiony do artylerii.

Przy okazji oblężenia Toulonu poznał osobiście Napoleona Bonaparte, który to postanowił go zabrać jako adiutanta na wyprawę do Włoch w 1796. Marmont miał istotny wkład w zwycięstwo w bitwie pod Castiglione.

Następnie towarzyszył Napoleonowi w wyprawie do Egiptu, gdzie dosłużył się awansu na generała brygady. W roku 1799 wrócił wraz ze swym wodzem do Europy; brał udział w coup d'état 18 Brumaire'a i przygotowywał artylerię na wyprawę do Włoch; dowodził nią ze znakomitym skutkiem w czasie bitwy pod Marengo. To było powodem mianowania go generałem dywizji. W roku 1801 został inspektorem generalnym artylerii, a w 1804 otrzymał krzyż oficerski Legii Honorowej, ale był wyraźnie niezadowolony, że pominięto go przy mianowaniu marszałków.

W 1805 otrzymał dowództwo korpusu i wykazał się na tym stanowisku podczas bitwy pod Ulm. Następnie został wysłany na czele niewielkiej armii celem zajęcia Dalmacji i zdobył Dubrownik (wł. Ragusa). Przez następne pięć lat pełnił obowiązki cywilnego i wojskowego gubernatora Dalmacji, a ślady tych jego rządów przetrwały zarówno w postaci budowli, jakie wzniósł, jak i we wspomnieniach współczesnych. W 1808 został diukiem Raguzy, a w 1809 został wezwany przez Napoleona do wzięcia udziału w wojnie z siłami V koalicji; brał udział w walkach pod Wiedniem w końcowym okresie kampanii. Teraz Napoleon mianował go marszałkiem i gubernatorem prowincji Iliria.

W lipcu roku 1810 Marmont został nagle wezwany by zastąpił Massénę jako dowódca armii francuskiej w północnej Hiszpanii. Okazał się znakomitym dowódcą, szczególnie podczas odbicia z rąk Brytyjczyków Ciudad Rodrigo jesienią 1811 i przed bitwą pod Salamanką. W jej trakcie jednak został bardzo poważnie ranny.

Wrócił na leczenie do Francji i był jeszcze w fatalnym stanie, gdy w kwietniu 1813 Napoleon wezwał go ponownie i powierzył dowodzenie korpusu. Brał udział w bitwach pod Lützen, Budziszynem i Dreznem, a także w zimowej kampanii roku 1814 aż do ostatniej bitwy w obronie Paryża, skąd wycofał swe wojska, w liczbie około 20 000 do Essonne.

Od tego momentu Marmont był postrzegany jako sprzedawczyk i zdrajca. Potajemnie porozumiał się z koalicjantami, a następnie skierował swoje siły tam, gdzie natychmiast zostały okrążone przez nieprzyjaciela. Wówczas Marmont, jak to było ustalone, skapitulował. Napoleon na wieść o tym powiedział: "Marmont zadał mi ostatni cios".

W latach restauracji dynastii Burbonów został parem Francji i generałem-majorem gwardii królewskiej, a w roku 1820 kawalerem orderu Świętego Ducha i oficerem krzyża św. Ludwika, ale nigdy nie zdobył sobie pełnego zaufania dworu.

Pod koniec życia Marmont poświęcił się pisaniem swoich Mémoires, jednego z doskonalszych źródeł historii wojskowości okresu, w którym żył.

Jego prace to:

• Voyage en Hongrie (4 tomy, 1837);
• Voyage en Sicile (1838);
• Esprit des institutions militaires (1845);
• Cesar; Xenophon; i Mémoires (8 tomów wydanych pośmiertnie w roku 1856).

[edytuj] Zobacz też

• VI Korpus Wielkiej Armii