Karol XIV Jan Bernadotte
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: Styl. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Karol XIV Jan, nazwisko rodowe Jean Baptiste Bernadotte, później Jean Baptiste Jules Bernadotte (ur. 26 stycznia 1763 w Pau, zm. 8 marca 1844 w Sztokholmie), marszałek Francji w latach 1804–1811, książę (franc. duc) Pontecorvo, od 1818-1844 król Szwecji (jako Karol XIV) i Norwegii (jako Karol III), mason.
Wywodził się z drobnej burżuazji. Był synem prokuratora z Pau. Swą karierę wojskową rozpoczął już w armii królewskiej, w której dosłużył się stopnia sierżanta i adiutanta pułku.
W okresie rewolucji francuskiej służył w wojsku i wykazywał się dobrze na powierzonych mu odcinkach, najpierw został porucznikiem, a 18 lipca 1793 roku otrzymał awans na kapitana - co byłoby nie do osiągnięcia dla mieszczanina przed rewolucją. Stopień podpułkownika otrzymał 8 lutego 1794 roku drogą demokratycznego głosowania. Rewolucyjnym zwyczajem wybrali go żołnierze. Pułkownikiem został niebawem i służył pod rozkazami słynnego francuskiego generała Jeana-Baptiste Klébera.
Generałem został ponieważ we właściwym momencie znajdował się we właściwym miejscu, i usłyszał jak polityk Antonie Saint-Just wypowiadał słowa: „republika wymaga od was, abyście jutro zwyciężyli.” Bernadotte tak ustawił swoje oddziały nad rzeką Sambie, że jego skrzydło przyjęło na siebie i powstrzymało natarcie wojsk austriackich, a potem dobrze sprawił się w kolejnej bitwie pod Fleury 26 czerwca 1794. Podobno po bitwie serdecznie uściskał go sam Kléber i awansował go na generała brygady na polu bitwy.
Był jednym z generałów, którzy nie poparli zamachu stanu 18 brumaire'a i przez pewien czas usiłował nawet zawiązać spisek wojskowy w celu obalenia władzy Napoleona Bonapartego jako Pierwszego Konsula.
Jego żona, Dezyderia, była szwagierką Józefa Bonapartego, a także, przez pewien czas, narzeczoną Napoleona Bonapartego.
Do stopnia marszałka został nominowany 19 maja 1804. W 1805 objął komendę nad I Korpusem Wielkiej Armii. W 1806 Napoleon nadał mu tytuł diuka utworzonego księstwa Pontecorvo.
W 1810 adoptowany przez króla Szwecji Karola XIII, 21 sierpnia t.r. został ogłoszony następcą tronu Szwecji. W 1812 doprowadził do sojuszu z Rosją, w 1813 dowodził Armią Północną koalicji antynapoleońskiej (szwedzkim korpusem) na terenie Niemiec. Wstąpił na tron w 1818.
Z osobą Bernadotte wiąże się pewna anegdota związana z jego czynnym udziałem w Rewolucji Francuskiej. Walczył w niej po stronie Republiki jako zaciekły przeciwnik monarchów. Według anegdoty służba dziwiła się często, dlaczego kąpiący się król tak szczelnie zamyka drzwi. Gdy umarł, okazało się, że z czasów Rewolucji pozostał mu na piersi tatuaż "Mort aux rois!" (śmierć królom!). Żadne źródła historyczne nie potwierdzają jednak tej historii.
Poprzednik Karol XIII Oldenburg |
Król Szwecji 1818–1844 |
Następca Oskar I Bernadotte |
Poprzednik Karol II Oldenburg |
Król Norwegii 1818–1844 |
Następca Oskar I Bernadotte |
[edytuj] Linki zewnętrzne
Louis-Alexandre Berthier, Joachim Murat, Bon Adrien Jeannot de Moncey, Jean-Baptiste Jourdan, André Masséna, Pierre Augereau, Jean-Baptiste Bernadotte, Nicolas Jean de Dieu Soult, Guillaume Marie-Anne Brune, Jean Lannes, Édouard Adolphe Casimir Joseph Mortier, Michel Ney, Louis Nicolas Davout, Jean-Baptiste Bessières, François Christophe Kellermann, François Joseph Lefebvre, Catherine-Dominique de Pérignon, Jean Mathieu Philibert Sérurier, Claude Victor-Perrin, Etienne Jacques Joseph Alexandre Macdonald, Auguste Frédéric Louis Viesse de Marmont, Nicolas Charles Oudinot, Louis Gabriel Suchet, Laurent de Gouvion Saint-Cyr, Józef Poniatowski, Emmanuel de Grouchy.