Garnizon Gubin

Z Wikipedii

Garnizon Gubin - w latach 1945-2002 duży garnizon wojskowy w zachodniej Polsce; przed 1945 garnizon armii pruskiej, a następnie armii niemieckiej (niem. Garnison Guben).

Spis treści 1 Historia niemieckiego Garnizonu Guben (Garnison Guben) 2 Polska Ludowa 2.1 Regularne jednostki wojskowe 2.2 Jednostki WOP 2.3 Organy terenowe WSW 2.4 Radzieckie jednostki wojskowe 3 III RP 3.1 Regularne jednostki wojskowe 4 Polskie jednostki garnizonowe 5 Zobacz też

[edytuj] Historia niemieckiego Garnizonu Guben (Garnison Guben)

• 4 stycznia 1816: w Garnizonie Guben stacjonowanie zaczął II Batalion 8. Przybocznego Pułku Grenadierów im. Króla Fryderyka Wilhelma III (niem. das II. Bataillon des Leib-Infanterie-Regiments Nr. 8)
• 7 lutego 1864: 1 Batalion 18. Rezerwowego Pułku Piechoty (niem. das 1. Bataillon des Reserve-Infanterie-Regiments Nr. 18) opuścił Guben wyruszając na wojnę duńsko-pruską o Szlezwik
• 11 stycznia 1865: w Garnizonie Guben stacjonowanie zaczął 1 Batalion 12. Pułku Grenadierów im. Księcia Pruskiego Karola (niem. das 1. Bataillon des 12. Grenadier-Regiments)
• 1 lipca 1871: do Garnizonu Guben z wojny francusko-pruskiej wrócił 12. Pułk Grenadierów
• 31 marca 1881: 1 Batalion 12. Brandenburskiego Pułku Grenadierów im. Księcia Pruskiego Karola (niem. das 1. Bataillon des 2. Brandenburgischen Grenadier-Regiments Nr. 12), który przez 16 lat stacjonował w Guben, został przeniesiony do Frankfurtu nad Odrą; tym samym Garnizon Guben chwilowo przestał istnieć
• 29 stycznia 1916: umieszczenie dużego elektrycznego zegara na koszarach 4. Batalionu Rezerwowego 12. Pułku Grenadierów im. Księcia Pruskiego Karola (niem. das 4. Rekrutendepot des 12. Grenadier-Regiments), na dawnym młynie miejskim

• 15 lutego 1919: rozwiązanie Garnizonowej Rady Żołnierskiej (niem. der Garnisonsoldatenrat), komisji wykonawczej Garnizonu Guben
• 27 czerwca 1923: Gen. Paul von Lettow-Vorbeck opowiadał w wypełnionej po brzegi sali Domu Strzeleckiego o swoich przeżyciach podczas wojny w Niemieckiej Afryce Wschodniej
• 20 września 1935: do tzw. Koszar im. von Moltke (niem. Moltke-Kasernen) wkroczył 3. Batalion 29. Pułku Piechoty (niem. das 3. Bataillon des 29. Infanterie-Regiments); tym samym w mieście Guben z powrotem zaczął funkcjonować garnizon wojskowy
• 10 listopada 1938: w koszarach w Mückenberg (ob. Komorów) rozlokowanych zostało 16 kompanii 29. Pułku Piechoty; dowódca gen. bryg. Paul von Haase był jednocześnie dowódcą Garnizonu Guben i zamieszkiwał przy Uferstrasse 11; w związku z zamachem na Adolfa Hitlera 20 lipca 1944 został stracony 8 sierpnia 1944 w Berlinie-Plötzensee
• 1 września 1939: 29. Pułk Piechoty z Guben (niem. das Infanterie-Regiment Nr. 29) wziął udział w agresji na Polskę jako jednostka 3. Dywizji Piechoty 4. Armii (niem. die 3. Infanterie-Division der 4. Armee) niemieckiej Grupy Armii Północ (niem. Heeresgruppe Nord) gen. Fedora von Bocka.

[edytuj] Polska Ludowa

Pierwszym polskim oddziałem wojskowym, który stacjonował w Gubinie był 38 pułk piechoty z 11 DP. Dywizja realizowała rozkaz dowódcy 2 Armii WP o ochronie granicy zachodniej. Sztab dywizji rozmieszczono w Lubsku, natomiast dowództwa pułków: 38 pp w Gubinie, 40 pp w Gozdnicy, 42 pp w Trzebielu, 33 pal w Jasieniu.

Pierwsze kompleksowe plany wykorzystania obiektów koszarowych w Gubinie pojawiły się w 1949, kiedy to postanowiono przenieść z Wielkopolski na Ziemię Lubuską 4 Pomorską Dywizje Piechoty. W Gubinie miał rozlokować się 12 pułk piechoty oraz 5 bsap. W praktyce jednak jednostki te trafiły odpowiednio do Gorzowa i do Krosna Odrzańskiego.

Garnizon Gubin przeznaczono na miejsce formowania oddziałów nowo powstałej 19 Dywizji Zmechanizowanej ze sztabem w Torzymiu. Początek formowania wyznaczył rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 0045/org z 17 maja 1951, nakazujący sformować poszczególne oddziały dywizji (w tym gubińskie) do 1 grudnia 1952.

[edytuj] Regularne jednostki wojskowe

• 38 pułk piechoty 11 Dywizji Piechoty - 1945 - w ramach ochrony granicy - koszary "przy stacji kolejowej"
• nowo formowane jednostki 19 Dywizji Zmechanizowanej:
  • 72 pułk zmechanizowany (rozformowany w 1955 roku) - koszary "przy stacji kolejowej"
  • 73 pułk zmechanizowany - początkowo rozmieszczony w Komorowie a następnie przejął koszary po 72 pułku - koszary "przy stacji kolejowej"
  • 26 pułk artylerii pancernej - Komorów
  • 113 pułk artylerii haubic - Komorów
  • 18 pułk moździerzy - Komorów do 15 października 1953 (zwolnił miejsce dla sztabu dywizji)
  • 12 dywizjon artylerii rakietowej - Komorów
  • 29 Ruchomy Warsztat Naprawy Sprzętu Artyleryjskiego
  • 27 Ruchomy Warsztat Naprawy Sprzętu Samochodowego
• po przegrupowaniu sztabu ZT
  • sztab 19 Dywizji Zmechanizowanej - Komorów od 15 października 1953
  • 59 batalion łączności - Komorów od 15 października 1953
  • kompania dowodzenia - Komorów od 15 października 1953
• jednostki po przeformowaniu na pancerny związek taktyczny
  • sztab 19 Dywizji Pancernej od września 1955
  • 13 batalion czołgów i artylerii pancernej
  • kompania sztabowa
  • 36 dywizjon artylerii haubic
  • 48 batalion samochodowo-transportowy
  • dywizyjny punkt zaopatrywania
  • 56 batalion medyczno-sanitarny
  • 60 kompania ochrony przeciwchemicznej
  • pluton dowodzenia dowódcy artylerii dywizji
• po przemianowaniu na Saski Związek Taktyczny
  • sztab 5 Saskiej Dywizji Pancernej im gen. Aleksandra Waszkiewicza (1957-1990)
  • 73 pułk zmechanizowany ok. 1960
  • 73 pułk czołgów (JW 2894)
  • 26 pułk czołgów ok. 1960
  • 27 Pułk Czołgów im. Niemieckich Bojowników Antyfaszystowskich (JW 3116)
  • 3 dywizjon artylerii przeciwlotniczej ok. 1960
  • 5 pułk artylerii przeciwlotniczej (JW 3631)
  • 5 batalion zaopatrzenia (JW 1280)
  • 2 batalion rozpoznawczy (JW 2429) - koszary "przy stacji"

[edytuj] Jednostki WOP

• 7 Komenda Odcinka Gubin (+ 5 strażnic) (1945-1946-1948) (koszary "przy stacji")
• Samodzielny Batalion Ochrony Pogranicza nr 32 (+7 strażnic) (1948-1950) (ul. Sportowa)
• 92 batalion WOP (+ 7 strażnic) (1950-1958-1976) rozwiązany w 1976 (strażnice podlegały bezpośrednio pod Brygadę WOP).
• 92 batalion WOP (+ 5 strażnic) (1983-1989) został odtworzony po stanie wojennym.
  • strażnica WOP (ul. Sportowa)
  • GPK kolejowe (kolejowy most graniczny)
  • GPK drogowe (most graniczny - pl. Katedralny)

[edytuj] Organy terenowe WSW

• Wydział Kontrwywiadu 5 Saskiej Dywizji Pancernej im gen. Aleksandra Waszkiewicza w Gubinie
• Delegatura WSW w Gubinie (podporządkowana szefowi Oddziału WSW w Krośnie Odrzańskim)

[edytuj] Radzieckie jednostki wojskowe

W latach 60. ubiegłego wieku na terenie garnizonu stacjonował pododdział wojsk radiotechnicznych Armii Sowieckiej. Swoje koszary mieli przy Zakładach "Carina" . Kadra mieszkała min przy ul. Emilii Plater (obecnie ul. Miodowa). Radary ustawione były natomiast na Wzniesieniach Gubińskich - tzw. "Góra Śmierci".

[edytuj] III RP

[edytuj] Regularne jednostki wojskowe

• 1990-1993: sztab 5 Dywizji Zmechanizowanej
  • 73 pułk zmechanizowany
  • 59 batalion łączności przemianowany na 5 batalion dowodzenia
• 1993-1998: sztab 5 Kresowej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Bolesława Chrobrego
  • 5 batalion dowodzenia
  • 73 pułk zmechanizowany im. Ułanów Karpackich
  • 5 pułk artylerii przeciwlotniczej
  • 6 batalion rozpoznawczy
  • 5 batalion remontowy
  • 5 batalion zaopatrzenia
  • 5 batalion medyczny
  • kompania chemiczna
  • orkiestra garnizonu Gubin
• 1998-2002: jednostki garnizonu Gubin podporządkowane 4 Lubuskiej Dywizji Zmechanizowanej im. płk. Jana Kilińskiego
  • 5 Kresowa Brygada Zmechanizowana im. Króla Bolesława Chrobrego (1998-2002)
  • 6 Kresowy Batalion Rozpoznawczy im. gen. Józefa Hallera
  • 5 pułk artylerii przeciwlotniczej

[edytuj] Polskie jednostki garnizonowe

• Komenda Garnizonu (ul. Śląska, później ul. Wyzwolenia)
• Garnizonowy Węzeł Łączności
• Hotel garnizonowy (ul. Kresowa)
• Internaty (ul. Morska, Wyzwolenia, Roosevelta)
• Parafia wojskowa Kościół Garnizonowy (ul. Kresowa)
• Klub garnizonowy z kinem "Grunwald"
• Dom Żołnierza, potem muzeum (ul. Piastowska obecnie Sąd Grodzki)
• Pralnia garnizonowa
• Sklep WCH ( ul. Batalionów Chłopskich i Roosevelta)
• Garnizonowa Przychodnia Lekarska
• Garnizonowa Administracja Mieszkaniowa
• Piekarnia Wojskowa (przy stacji)

[edytuj] Zobacz też

• Gubin
• 12 Pułk Grenadierów im. Księcia Pruskiego Karola (2 Brandenburski)
• 8 Przyboczny Pułk Grenadierów im. Króla Fryderyka Wilhelma III (1 Brandenburski)
• 5 Dywizja Piechoty (1945-1957)
• 19 Dywizja Zmechanizowana (1951-1957)
• 5 Saska Dywizja Pancerna (1957-1990)
• 5 Kresowa Dywizja Zmechanizowana (1990-1998)
• Garnizon Słubice
• przegląd zagadnień z zakresu wojskowości