HMAS Nestor

Z Wikipedii

HMAS Nestor (G02)
Historia
Położenie stępki	26 lipca 1939
Wodowanie	9 lipca 1940
Oddanie do służby	12 lutego 1941
Status okrętu	zatopiony 16 czerwca 1942 na Morzu Śródziemnym
Stocznia	Fairfield w Govan
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 1760 t pełna: 2330 t
Długość	108,6 m
Szerokość	10,8 m
Zanurzenie	3,9 m
Napęd	2 turbiny parowe o mocy łącznej 40 000 KM, 2 kotły parowe Admiralicji, 2 śruby
Prędkość	36 w
Zasięg	5500 mil morskich przy 15 w
Załoga	218-249
Uzbrojenie	6 x 120 mm (3xII), 1 x 102 mm plot, 4 x 40 mm plot (1xIV), 4 x 20 mm plot (4xI), 5 wt (1xV), bg, 2 mbg

HMAS Nestor – australijski niszczyciel z okresu II wojny światowej, należący do typu N (J/K/N), w służbie w latach 1941-1942. Nosił znak taktyczny G02. Został zatopiony na Morzu Śródziemnym 16 czerwca 1942 podczas operacji Vigorous. Był jedynym większym okrętem marynarki australijskiej, który nie odwiedził w toku swej służby Australii.

Spis treści 1 Budowa 2 Służba 2.1 Skrót 2.2 Morze Północne i Atlantyk 1941 2.3 Morze Śródziemne i Atlantyk 1941 2.4 Ocean Indyjski 1942 2.5 Morze Śródziemne 1942 3 Dane techniczne 3.1 Uzbrojenie 4 Źródła 5 Przypisy

[edytuj] Budowa

Okręt zamówiono 15 kwietnia 1939 w ramach programu finansowego na 1939 rok. Stępkę pod budowę położono 26 lipca 1939 w stoczni Fairfield Shipbuilding & Engineering Company w Govan w Szkocji, kadłub wodowano 9 lipca 1940. Okręt budowany był dla marynarki brytyjskiej Royal Navy, jako HMS "Nestor" (nazwany tak od mitycznego wodza trojańskiego Nestora - trzeci brytyjski okręt o tej nazwie), lecz ostatecznie został wraz z 5 innymi okrętami tego typu przekazany przed ukończeniem 3 lutego 1941 Australijskiej Marynarce Wojennej, pozostając własnością rządu brytyjskiego i wszedł tego dnia formalnie do służby jako HMAS "Nestor". Budowę ukończono 12 lutego 1941. W tej samej stoczni budowano też równocześnie niszczyciel HMAS "Napier" tego typu.

[edytuj] Służba

[edytuj] Skrót

"Nestor" służył od marca 1941, początkowo we Flocie Metropolii (Home Fleet). Brał udział w operacji przeciw pancernikowi "Bismarck" 22-28 maja 1941. W lipcu 1941 brał udział w eskorcie konwoju operacji Substance na Maltę. Od sierpnia 1941 bazował w Gibraltarze, skąd działał na Atlantyku i w akcjach floty na Morzu Śródziemnym. Od 26 września 1941 do 5 grudnia 1941 w remoncie z uwagi na uszkodzenie wybuchem bomby głębinowej. 15 grudnia 1941 zatopił niemiecki okręt podwodny U 127 na Atlantyku.

W grudniu 1941 przeniesiony do Floty Śródziemnomorskiej w Aleksandrii. W styczniu 1942 skierowany na Ocean Indyjski, eskortował tam lotniskowiec HMS "Indomitable" i siły Floty Wschodniej. W czerwcu powrócił na Morze Śródziemne. Ciężko uszkodzony przez włoskie lotnictwo podczas operacji konwojowej na Maltę Vigorous 15 czerwca 1942, zatonął 16 czerwca 1942 dobity przez niszczyciel HMS Javelin po nieudanej próbie holowania.

[edytuj] Morze Północne i Atlantyk 1941

"Nestor" osiągnał gotowość i wszedł w marcu 1941 tymczasowo w skład 6. Flotylli Niszczycieli Floty Metropolii (Home Fleet). Przez pierwsze miesiące, podczas doszkalania załogi, przeważnie eskortował konwoje i główne siły floty na wodach na północ od Wielkiej Brytanii, operując ze Scapa Flow. 5-7 maja brał udział w operacji przechwycenia niemieckiego statku rozpoznania meteorologicznego "Munchen"^[1]. W osłonie pancernika HMS "King George V" wziął udział w operacji przeciw pancernikowi "Bismarck" od 22 maja 1941. 25 maja został odłączony w celu uzupełnienia paliwa na Islandii, a później skierowany do Derry i nie powrócił do zespołu przed starciem. 28 maja eskortował powracające pancerniki "King George V" i ""Rodney".

[edytuj] Morze Śródziemne i Atlantyk 1941

Od 13 lipca 1941 "Nestor" eskortował konwój WS-9C z Wielkiej Brytanii do Gibraltaru, po czym od 21 lipca eskortował ten konwój w ramach operacji Substance dalej na Maltę. 21 lipca, eskortując lotniskowiec HMS "Ark Royal", był atakowany przez włoski okręt podwodny "Diaspro" koło Bougie, lecz torpeda chybiła. Odpierał wówczas silne ataki lotnicze. Następnie, wraz z krążownikiem przeciwlotniczym "Hermione" odłączył się od konwoju w celu osłony uszkodzonego torpedą kutra MAS-533 statku "Sydney Star", z którym ostatecznie doszły na Maltę 24 lipca^[2]. "Nestor" powrócił następnie do Gibraltaru, skąd osłaniał konwoje i główne siły zespołu gibraltarskiego (Force H). Na przełomie lipca i sierpnia z głównymi siłami Zespołu H brał udział w operacji dywersyjnej dla przykrycia konwoju maltańskiego operacji Style.

Od 21 do 26 sierpnia brał udział w wypadzie głównych sił Zespołu H (pancernik HMS "Nelson", lotniskowiec "Ark Royal", krążownik "Hermione" i niszczyciele) zakończonego zbombardowaniem lasów na Sardynii (operacja Mincemeat), będącego jednocześnie przykryciem dla operacji stawiania min przez HMS "Manxman".

Na przełomie sierpnia i września eskortował konwój WS-11 do Freetown, podczas czego został 11 września pod Bathurst uszkodzony wybuchem własnej bomby głębinowej. 26 września wyruszył z Gibraltaru na remont do Devonport, trwający do 5 grudnia 1941, połączony z dodaniem działek 20 mm.^{[3] [1]}

Na początku grudnia 15 grudnia 1941 "Nestor" zatopił niemiecki okręt podwodny U 127 (typu IX) koło przylądka św. Wincentego (36°28'N, 9°12'W)^[4].

"Nestor" został następnie ponownie skierowany na Morze Śródziemne, docierając 16 grudnia do Gibraltaru i pod koniec grudnia do Aleksandrii i wchodząc w skład 7. Flotylli Niszczycieli. W nocy 30/31 bombardował rejon Bardii (z krążownikiem HMS "Ajax" i niszczycielami "Napier", "Gurkha", Foxhound").

[edytuj] Ocean Indyjski 1942

W styczniu 1942 wraz z "Napier" i "Nizam" został przerzucony na Ocean Indyjski, w skład Floty Wschodniej (Eastern Fleet), spotykając się 9 stycznia z lotniskowcem HMS "Indomitable" koło wysp Sokotra i stanowiąc odtąd jego eskortę. 21 stycznia zespół dotarł do atolu Addu. 28 stycznia niszczyciele eskortowały HMS "Indomitable", który dostarczył lotem 48 myśliwców Hawker Hurricane 232. i 258. Dywizjonu RAF do Batawii (operacja Opponent)^[5]. "Indomitable" eskortowany przez "Nestor" i "Napier" operował w lutym rejonie Adenu i Port Sudan, po czym 6 marca dostarczył Hurricane'y 30. i 261. Dywizjonu RAF na Cejlon.

Podczas japońskiego wypadu na Ocean Indyjski w kwietniu "Nestor" przydzielony został do Zespołu A ("szybkiego") Floty Wschodniej, lecz nie doszło do starć z przeciwnikiem. Operował w tym okresie z głównymi siłami floty z atolu Addu. W drugiej połowie kwietnia przeszedł krótki remont w Bombaju. W maju pełnił służbę konwojową z bazy Kilindini (Mombasa).

[edytuj] Morze Śródziemne 1942

W czerwcu 1942 "Nestor" powrócił wraz z pozostałymi australijskimi niszczycielami na Morze Śródziemne dla przeprowadzenia dużej operacji konwojowej Vigorous na Maltę. 15 czerwca 1942 został podczas niej ciężko uszkodzony przez lotnictwo (prawdopodobnie włoskie bombowce CANT Z 1007bis), na pozycji 33°36'N, 24°30'E. Bliskie wybuchy bomb spowodowały przecieki kadłuba w kotłowni (4 zabitych). "Nestor" został wzięty na hol przez niszczyciel HMS "Javelin", ale z powodu pogłębiających się przecieków, holowanie zarzucono i ok. 7 rano 16 czerwca 1942 został dobity bombami głębinowymi przez "Javelin" i zatonął na pozycji 33°42' N, 24°27'E. "Javelin" przejął załogę.^[6]

Podczas służby okręt otrzymał trzy wyróżnienia bojowe (battle honours): za Atlantyk 1941, akcję przeciw Bismarckowi 1941 i konwoje maltańskie 1941.^[1]

Dowódcy:

• 1941-1942: Cdr (kmdr por) A.S. Rosenthal

[edytuj] Dane techniczne

[edytuj] Uzbrojenie

• 6 dział 120 mm QF Mk XII na podwójnych podstawach CP Mk XIX, osłoniętych maskami (3xII)
  • długość lufy: L/45 (45 kalibrów), donośność maksymalna 15.520 m, kąt podniesienia +40°, masa pocisku 22,7 kg
• 1 działo plot 102 mm QF Mk V na podstawie HA Mk III ^[7]
  • długość lufy: L/45, kąt podniesienia +80°, masa pocisku 14,06 kg
• 4 automatyczne armaty przeciwlotnicze 40 mm Vickers Mk VIII ("pom-pom") poczwórnie sprzężone na podstawie Mk VII (1xIV)
• 4 automatyczne działka plot 20 mm Oerlikon 20 mm (4xI)
• 5 wyrzutni torpedowych 533 mm w aparacie torpedowym PR Mk II (2xV), 5 torped Mk IX
• 1 zrzutnia na 6 bomb i 2 miotacze bomb głębinowych (20 bomb głębinowych)

Wyposażenie

• hydrolokator
• system kierowania ogniem artylerii: dalocelownik (DCT) i główny dalmierz (na nadbudówce dziobowej)
• radar dozoru ogólnego Typ 286 (na głównym maszcie), później Typ 291
• radar kierowania ogniem plot Typ 285 (na stanowisku dalmierza)

[edytuj] Źródła

• NAVAL-HISTORY.NET
• Geoffrey B Mason: HMAS NESTOR - N-class Destroyer
• Sea Power Centre Australia - HMAS Nestor

[edytuj] Przypisy

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2} Geoffrey B Mason: HMAS NESTOR - N-class Destroyer
2. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4107-34JUL02.htm
3. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4109-36SEP01.htm
4. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4112-39DEC02.htm
5. ↑ http://www.naval-history.net/xDKWW2-4201-41JAN02.htm
6. ↑ U-Boat.net
7. ↑ Według [1], dopiero między 8-13 czerwca 1941 zamontowano armatę plot 102 mm w miejsce przewidzianego drugiego aparatu torpedowego, co kłóci się z informacją, że niszczyciele typu N wchodziły już do służby z działem 102 mm.