Ignacy Baranowski
Z Wikipedii
Ignacy Baranowski (26 lipca 1833 w Lublinie – 24 lutego 1919 w Warszawie), lekarz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Mecenas nauk przyrodniczych, filantrop, patriota.
Doktor honoris causa medycyny na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Urodził się w Lublinie, w rodzinie adwokackiej. Gimnazjum ukończył w Lublinie w roku 1851, następnie studia rozpoczął na uniwersytecie w Dorpacie (dzisiejsze Tartu), gdzie studiował medycynę. Tam też w roku 1858 otrzymał dyplom dr. medycyny. Po studiach, w latach 1859 – 1860, wyjechał, by uzyskać specjalizacje. Przebywał w Berlinie ( pod kierunkiem Rudolfa Virchowa, w Wiedniu (u boku Karla von Rokitansky’ego) i w Paryżu.
W pierwszym okresie pracy szczególny wpływ na niego mieli Włodzimierz Dybek i Aleksander Antoni Le Brun, a szczególnie Tytus Chałubiński.
Przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Akademii Medyko-Chirurgicznej jako asystent u boku Tytusa Chałubińskiego. Był jego przyjacielem i kontynuatorem idei rozpatrywania badanych przypadków w szerokim aspekcie ogólnobiologicznym.
Jako naukowiec przyczynił sie do rozwoju kultury, nauki i oświaty w Warszawie.
Od roku 1862 był adiunktem w Szkoły Głównej Warszawskiej, następnie w roku 1869 docentem diagnostyki i terapii ogólnej.
Po kilku latach pracy zdecydował się na wykłady z semiotyki chorób układu moczowego oraz z diagnostyki i terapii ogólnej w Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując w 1871 roku tytuł i stanowisko profesora nadzwyczajnego.
W roku 1870 założył prywatne seminarium dla nauczycielek. Następnie w 1876 roku założył czasopismo "Ateneum" i był współnakładcą 1876-1905.
Był zwolennikiem lecznictwa nowoczesnego i naturalnego, m.in. stawiania baniek i stosowania pijawek.
Z powodu patriotycznej postawy i za obronę polskości, w roku 1882 otrzymał naganę od rektora tej uczelni, w wyniku której pominięto go w nadaniu mu tytułu profesora zwyczajnego i pozbawiono prawa wykładania. Na żądanie rosyjskiego kuratora Aleksandra Apuchtina został zmuszony do przejścia w roku 1885 na emeryturę i opuszczenia uniwersytetu.
W roku 1900 na Uniwersytecie Jagiellońskim odbyła się uroczystość nadania mu tytułu doktora honoris causa medycyny.
Miał duży wkład w tworzenie się i rozwoju działalności Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[1] w jego początkowym okresie. Udostępnił Towarzystwu trzy pokoje w swym własnym mieszkaniu przy Krakowskim Przedmieściu 7, które stało się czasowo pierwszą siedzibą TNW. W roku 1908 został jego honorowym członkiem, a w roku 1912 Towarzystwo wybiło na jego cześć okolicznościowy medal. Pośmiertnie przekazał w testamencie na rzecz TNW dużą kwotę (105 tys. rubli), z przeznaczeniem na rozwój funduszy TNW: im. Jędrzeja Śniadeckiego i im. Adama Naruszewicza.
Był aktywny społecznie. Przyczynił się do utworzenia Muzeum Tatrzańskiego, [2], sanatorium przeciwgruźliczego w Zakopanem, jak również przyczynił się do budowy Politechniki Warszawskiej.
Czołowy działacz Czytelni Zakopiańskiej, mającej swą siedzibę w willi "Polanka" przy górnych Krupówkach, od 1904 r. przekształconej w Bibliotekę Publiczną (wśród bywalców m.in. Piotr Chmielowski, Kazimierz Dłuski, Tadeusz Miciński, Wacław Tokarz, Marcin Woyczyński (osobisty lekarz marszałka Piłsudskiego), Stefan Żeromski, Mariusz Zaruski, Ksawery Franciszek Prauss (w pierwszym rządzie wolnej Polski był ministrem oświaty), Wacław Tokarz).
Żonaty z „Entuzjastką" Julią Bąkowską. Stryj Ignacego Tadeusza Baranowskiego.
Pośmiertnie otrzymał tytuł profesora honorowego Uniwersytetu Warszawskiego. Cały swój księgozbiór zapisał Lublinowi: Towarzystwu Lekarskiemu i Bibliotece Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego.
W Lublinie, w kamienicy Rynek 17 (zwanej kiedyś Felklowską kamienicą), w której się urodził, wmurowano tablicę pamiątkową.
Spis treści |
[edytuj] Ciekawostki
- W Zakopanem u zbiegu dzisiejszych ulic Jagiellońskiej i Kościuszki zlecił w roku 1877 wybudowanie domu Gustawowi Fingerowi.
- Popularność dr. Ignacego Baranowskiego jako lekarza uwiecznił w swej powieści Bolesław Prus w "Anielce".
- W Lublinie, w tej samej kamienicy urodził się Henryk Wieniawski (1835-1880)– skrzypek, kompozytor i pedagog.
[edytuj] Publikacje
- Sprawa polska (1878)
- Obrachunki polityczne (1895)
- Równouprawnienie narodowości (1907)
- Pamiętniki (1923).
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
Zdjęcie Ignacego Baranowskiego
[edytuj] Źródła
Słownik biologów polskich, PWN Warszawa 1987
