Józef Baryła

Z Wikipedii

Józef Baryła (ur. 21 listopada 1924 w Zawierciu) – polski wojskowy, generał broni, doktor nauk humanistycznych (1964), działacz PZPR.

W czasie II wojny światowej pracował jako robotnik w hucie szkła. Do Ludowego Wojska Polskiego wstąpił ochotniczo w maju 1945 r. W latach 1945-1947 brał czynny udział w walkach z oddziałami podziemia niepodległościowego. Ukończył Oficerską Szkołę Artylerii.

Na początku swej kariery wojskowej służył w artylerii, następnie przeszedł do aparatu partyjno-politycznego. Absolwent Wojskowej Akademii Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego (1953). W latach 1955-1960 zastępca dowódcy dywizji ds. politycznych, 1960-1967 – zastępca szefa Zarządu Propagandy i Agitacji Głównego Zarządu Politycznego WP. W 1964 r. obronił pracę doktorską w Wojskowej Akademii Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego. W latach 1967-1968 – szef Zarządu Propagandy i Agitacji GZP WP, 1968-1972 – zastępca dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego ds. politycznych, 1972-1980 I Zastępca szefa GZP WP, generał brygady od października 1970 r., generał dywizji od października 1974 r.

W 1980 r. mianowany szefem Głównego Zarządu Politycznego WP oraz wiceministrem obrony narodowej. W latach 1981-1983 był członkiem Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, w październiku 1983 awansowany do stopnia generała broni. Odpowiadał za propagandę wojskową w okresie stanu wojennego (1981-1983).

Równolegle z karierą wojskową piastował szereg funkcji partyjnych: członek PPR od 1946 r., PZPR od 1948 r. Od VI Zjazdu PZPR (1971) wchodził w skład centralnych władz partyjnych: 1971-1975 – członek Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR, 1975-1980 – zastępca członka KC PZPR, 1980-1981 – członek KC PZPR, 1982-1985 – ponownie zastępca członka KC PZPR, 1985-1990 – ponownie członek KC PZPR. W grudniu 1985 urlopowany z wojska w związku z wyborem na sekretarza KC PZPR. Od tego momentu wchodził w skład ścisłych władz partyjnych. 1985-1986 – przewodniczący Komisji Prawa i Praworządności KC PZPR. Na X Zjeździe PZPR (lipiec 1986) wybrany na członka Biura Politycznego KC PZPR. Od lipca 1986 do marca 1989 przewodniczący Komisji ds. Wewnątrzpartyjnych oraz Działalności Partii w Organach Przedstawicielskich i Administracji Państwowej KC PZPR oraz przewodniczący Rady Redakcyjnej "Życia Partii".

Ponadto w latach 1985-1989 był posłem na Sejm PRL IX kadencji, członkiem Prezydium Klubu Poselskiego PZPR oraz członkiem Sejmowej Komisji Edukacji Narodowej. W latach 1984-1989 był przewodniczącym Komitetu Redakcyjnego "Wojskowego Przeglądu Historycznego". W latach 1985-1990 – członek Prezydium Rady Naczelnej ZBoWiD.

W czerwcu 1988 odwołany z funkcji sekretarza KC PZPR. W dniach 20-21 grudnia 1988 r., na I części X Plenum KC PZPR, gen. Wojciech Jaruzelski przeprowadził głęboką rekonstrukcję kierownictwa PZPR. Z Biura Politycznego KC odeszło sześciu z piętnastu członków: Józef Baryła oraz Jan Główczyk, Tadeusz Porębski, Zbigniew Messner, Zygmunt Murański i Zofia Stępień (po ich odejściu awansowali w strukturach PZPR m.in. Stanisław Ciosek, Leszek Miller i Zygmunt Czarzasty), co umożliwiło podczas II części tego Plenum, która odbyła się w styczniu 1989, podjęcie decyzji o rozpoczęciu rozmów z Solidarnością, które zakończyły się likwidacją PZPR-owskiego systemu władzy w PRL.

Od grudnia 1988 do września 1990 Józef Baryła pełnił funkcję ambasadora PRL/RP w Syrii i Haszemidzkim Królestwie Jordanii. Od 1991 w stanie spoczynku.

Autor artykułów:
"Czas ocalenia, czas odrodzenia" /w/ "Żołnierz Wolności" 1982 nr 193, "Czas porozumienia, czas walki" /w/ "Żołnierz Wolności" 1983 nr 33, "Czas nadziei, czas tworzenia" /w/ "Żołnierz Wolności 1983 nr 200.

Odznaczony m.in. Orderem Budowniczych Polski Ludowej (1984), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą, Komandorskim i Oficerskim Orderem Odrodzenia Polski (II, III i IV klasy), Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1973), Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem 30-lecia Polski Ludowej (1974), Medalem 40-lecia Polski Ludowej (1984), Złotym medalem "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny", Srebrnym medalem "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny", Brązowym medalem "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny", Złotym medalem "Za zasługi dla obronności kraju", Srebrnym medalem "Za zasługi dla obronności kraju", Brązowym medalem "Za zasługi dla obronności kraju", radzieckim Orderem Przyjaźni Narodów (1973), radzieckim Orderem Czerwonej Gwiazdy (1985), czechosłowackim Orderem Czerwonej Gwiazdy (1985), Medalem "Braterstwa Broni" (ZSRR, 1981), Medalem 20-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Narodowej 1941-45 (ZSRR), Medalem 30-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Narodowej 1941-45 (ZSRR, 1975), Medalem 40-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Narodowej 1941-45 (ZSRR, 1985), Medalem "40-lecia Wyzwolenia Czechosłowacji przez Armię Radziecką"(CSRS, 1985), Medalem 30-lecia Narodowej Armii Ludowej NRD (1986), Medalem "Braterstwa Broni" Republiki Kuby (1983), medalem "100-lecia Polskiego Ruchu Robotniczego" (1982), medalem pamiątkowym "XXX lat MO i SB" (1974) oraz innymi odznaczeniami.

W latach stanu wojennego nazwisko generała (oraz dwóch innych generałów aktywnych w tamtym czasie) stało się powodem do żartu: za sprawą generała Jaruzelskiego z WRONy wydobyło się KRA - czyli Krajowy Ruch Antyalkoholowy, na czele którego stanęli generałowie Oliwa, Baryła i Żyto.

[edytuj] Bibliografia

• "Kto jest kim w Polsce 1989", Warszawa 1989
• T. Mołdawa "Ludzie władzy 1944-1991", Warszawa 1991
• H. P. Kosk "Generalicja Polska, tom I", Warszawa 2001
• dane o odznaczeniach na podstawie kroniki w "Wojskowym Przeglądzie Historycznym"
• "Encyklopedia Historii Polski", Warszawa 1996
• "Encyklopedia Powszechna PWN", tom IV - suplement, Warszawa 1989