Jakub Uchański
Z Wikipedii
Jakub Uchański | |
Herb | |
Dewiza | brak |
Data wyboru | 1562 |
Urodzony | 1502 |
Zmarł | 1581 |
Jakub Uchański herbu Radwan (ur. 1502 – zm. 1581 w Łowiczu) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski od 1562, biskup włocławski od 1561 (wybrany już w 1557), biskup chełmski od 1551, sekretarz i zarządca dóbr królowej Bony. Opowiadał się za porozumieniem z protestantami, potajemnie sprzyjał reformacji, zwolennik rozluźnienia zależności Kościoła katolickiego w Polsce od Rzymu.
Był interreksem polskim po śmierci Zygmunta II Augusta od 1572 do 1573 roku kiedy królem został Henryk III Walezy i od 1574 do 1575 tj. do objęcia władzy przez Annę Jagiellonkę. W 1572 sułtan Selim II zalecał szlachcie jego kandydaturę, obok kandydatur marszałka wielkiego koronnego Jana Firleja i hetmana wielkiego koronnego Jerzego Jazłowieckiego. 21 lutego 1574 koronował w katedrze wawelskiej Henryka Walezego na króla Polski.
Był zwolennikiem powstania polskiego kościoła narodowego, zachowującego jednak łączność z Rzymem. Poparł postanowienia konfederacji warszawskiej (1573) . 12 grudnia 1575 stojąc na czele Senatu obwołał wraz z senatorami królem Polski cesarza rzymsko-niemieckiego Maksymiliana II Habsburga, lecz kandydatura ta przepadła wobec masowych protestów szlachty.
Osoba Jakuba Uchańskiego ma również istotne znaczenie z punktu widzenia badania historii Kościoła. Z jednej strony nie jest znany biskup, który mu udzielił święceń biskupich (sakry biskupiej). Z drugiej strony część żyjących biskupów (zwłaszcza wśród episkopatu polskiego) może prześledzić historię swoich święceń (sukcesji apostolskiej) właśnie do niego.
Został pochowany w kolegiacie łowickiej.
Poprzednik Jan Drohojowski |
Biskup chełmski 1551 – 1561 |
Następca Mikołaj Wolski |
Poprzednik Jan Drohojowski |
Biskup kujawski 1561 (57) – 1565 |
Następca Mikołaj Wolski |
Poprzednik Jan Przerębski |
Prymas Polski i Litwy 1562 - 1581 |
Następca Stanisław I Karnkowski |