Kamesznica
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°33'53" N 19°01'14" E
Kamesznica | |
Województwo | śląskie |
Powiat | żywiecki |
Gmina | Milówka |
Sołtys | Irena Pietras |
Położenie | 49° 33' 53'' N 19° 01' 14'' E |
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
2800 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
33 |
Kod pocztowy | 34-383 |
Tablice rejestracyjne | SZY |
Położenie na mapie Polski
|
Kamesznica – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Milówka. Jest sołectwem, liczy 3000 mieszkańców. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Kamesznica leży w Beskidzie Śląskim, w dolinie Kameszniczanki i jej dopływów: Bystrej (Złatnej) i Janoski, u południowych i wschodnich podnóży masywu Baraniej Góry. Zabudowania rozłożone są w większości na wysokości od 480 do 560 metrów n.p.m..
[edytuj] Historia
Wieś powstała na początku XVII w. Założona została na miejscu wcześniejszego osiedla pasterskiego przez ówczesną właścicielkę Żywiecczyzny, królową Konstancję. W 1672 r. Kamesznica liczyła 26 gospodarstw i 210 mieszkańców. W 1720 r. po bezpotomnej śmierci wojewody wałaskiego Tomasza Jaska jego grunty w Kamesznicy przejął dwór żywiecki. Na polecenie ówczesnego „pana na Żywcu”, Franciszka Wielopolskiego, na ziemiach tych założono folwark, a zabudowania folwarczne wzniesiono u zbiegu Kamesznickiego Potoku i Bystrej.
Gdy w końcu XVIII w. zaczęła się rozpadać fortuna Wielopolskich, Kamesznica przeszła w 1800 r. w ręce Marcina Badeniego, działacza politycznego i społecznego w Królestwie Polskim, posła na Sejm Czteroletni, a następnie w 1831 r. stała się własnością hrabiów Marcelego i Teresy Potockich herbu Pilawa z Buczacza. Na miejscu dawnych budowli folwarcznych wznieśli oni w 1833 r. swą letnią rezydencję, otoczoną pięknym parkiem krajobrazowym o powierzchni ok. 7,5 ha. W 1846 r. Kamesznicę wraz z dworkiem i parkiem nabył od Teresy Potockiej Karol Ludwik Habsburg. Dworek stał się siedzibą arcyksiążęcego Zarządu Lasowego. W tym czasie we wsi w wielu prymitywnych szybach kopano rudę żelaza, dowożoną do huty w Węgierskiej Górce.
W wiekach XVII i XVIII Kamesznica była jedną z ostoi beskidzkiego zbójnictwa. Wywodziło się z niej wielu zbójników, a wśród nich jeden z najsłynniejszych beskidzkich „harnasiów” - Jerzy Fiedor, zwany Proćpakiem.
Tragicznie zapisała się w dziejach Kamesznicy II wojna światowa. 11 października 1940 r. w ramach „Saybusch Aktion” hitlerowcy wysiedlili ze wsi 1269 osób - najwięcej na całej Żywiecczyźnie. Jednocześnie pobliskie lasy były terenem działania partyzantki. Jedną z większych potyczek z Niemcami stoczyli partyzanci w samej wsi, w pobliżu kościoła. 3 września 1943 r. hitlerowcy, w odwecie za współpracę mieszkańców wsi z ruchem oporu, rozstrzelali tu 11 zakładników. Ich śmierć upamiętnia pomnik w pobliżu poczty.
[edytuj] Współczesność
Kamesznica zasłynęła dzięki miejscowemu proboszczowi,prałatowi ks. Władysławowi Zązlowi, kapelanowi Związku Podhalan, krzewicielowi idei wesel bezalkoholowych i inicjatorowi spotkań "Wesele Wesel" małżeństw, które takie wesela miały.
[edytuj] Zabytki i inne obiekty godne uwagi
- Zespół zabudowań dworskich rodu Potockich, po prawej stronie drogi wiodącej do Złatnej, obejmujący:
- klasycystyczny dwór z 1833 r.; parterowy, zbudowany na rzucie prostokąta, murowany i kryty gontem; od frontu wydatny ryzalit wejściowy z owalnymi oknami, od strony przeciwnej - pięcioosiowa fasada z niewielkim tarasem, opadającym wysokimi schodami do ogrodu; we wnętrzach, zajmowanych obecnie przez Administrację Lasów Państwowych (Nadleśnictwo Węgierska Górka), zachował się z dawniejszych czasów jedynie marmurowy, neogotycki kominek;
- budynek zwany kancelarią, z czworoboczną, drewnianą wieżą zegarową nakrytą baniastym, gontowym hełmem;
- dawną suszarnię szyszek (obecnie dom mieszkalny);
- kamienny krzyż, z datą na cokole "1833 i herbem Potockich - Pilawa;
- kaplicę Matki Bożej Szkaplerznej.
- Park dworski w stylu angielskim, z niewielkim stawem, o bogatym drzewostanie, na który składają się lipy, modrzewie, jawory, jesiony, 250-letnie sosny wejmutki, 150-letnia tuja i in. W drzewostanie parkowym znajduje się 60 drzew o wymiarach pomnikowych, w tym 8 sosen wejmutek, 27 modrzewi europejskich, 11 jaworów, 5 lip drobnolistnych, 6 świerków pospolitych, 2 jesiony wyniosłe i 1 buk zwyczajny. Spośród tych drzew na uwagę zasługuje największy okaz modrzewia europejskiego w tej części Beskidów, o obwodzie w pierśnicy 345 cm. Potężna sosna wejmutka o kandelabrowym pokroju korony i obwodzie 510 cm, rosnąca niegdyś w parku, została powalona wichurą w 1997 r. Inna wejmutka rosnąca przy wjeździe do parku, o obwodzie 425 cm, uschła w tym samym czasie.
- Kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Świata.
- Kościół Imienia Najświętszej Marii Panny.
[edytuj] Turystyka
- W miejscowości zaczyna się jeden z najstarszych szlaków turystycznych prowadzący na Baranią Górę.
- Przez miejscowość przebiegają dwa szlaki rowerowe (zielony i niebieski).
- Zimą działa orczykowy wyciąg narciarski.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi