Karl von Nassau-Siegen
Z Wikipedii
Książę Karol Henryk Mikołaj Otto de Nassau-Siegen wł. niem. Karl Heinrich Nikolaus Otto, Prinz von Nassau-Siegen, (ros. Карл-Генрих Нассау-Зиген) (1745-1808), podróżnik, pułkownik francuski, admirał rosyjski pochodzenia niemieckiego.
Książę w latach 1766-1769 brał udział w słynnej pierwszej francuskiej wyprawie odkrywczej dookoła świata Louisa Antoine de Bougainville. Na Oceanie Spokojnym w 1768 r. zatrzymano się na Tahiti, niektórych wyspach w archipelagu Tuamotu, Samoa, Vanuatu (Nowe Hebrydy), Wyspach Salomona i Nowej Gwinei. Zasłynął w całej Europie dzięki romansowi z władczynią Tahiti.
W czasie wojny Anglii z Hiszpanią przeszedł na służbę hiszpańską i dowodził artylerią na Gibraltarze. Od 1774 mieszkał w Polsce, przyjaźnił się z królem Stanisławem Augustem Poniatowskim. Ożenił się z Karoliną Gozdzką rozwiedzioną z Januszem Sanguszką, właścicielką posiadłości znanej później jako Dynasy od jego nazwiska. W 1784 r. otrzymał obywatelstwo polskie i szlachectwo. Badał spławność Dniestru i opracował dobre mapy hydrograficzne Polski oraz próbował organizować polski handel morski na Morzu Czarnym.
W 1786 przybył do Rosji i poznał Potiomkina, brał udział w 1787 w przygotowaniach do wyprawy carycy Katarzyny na południe i w czasie kolejnej wojny rosyjsko-tureckiej wstąpił na służbę rosyjską. Dowodził flotą rosyjskich galer i rozgromił flotę turecką na Oczakowskim Limanie. Konflikt z Potiomkinem w sprawie obsady Oczakowa zmusił go do wyjazdu do Sankt Petersburga, skąd jako rosyjski agent wyjechał do Hiszpanii i Francji z misją zbadania możliwości zawarcia sojuszu pomiędzy Rosją, Austrią, Wielką Brytanią i Hiszpanią. Misja nie zakończyła się sukcesem i już w latach 1789 i 1790 brał czynny udział w wojnie przeciw Szwecji, gdzie oprócz kilku zwycięskich bitew w 1790 doznał porażki, a jego flotę rozgromili Szwedzi w zatoce pod Wyborgiem zdobywając 46 galer. W wyniku tej klęski opuścił służbę rosyjską.
Był odznaczony polskimi orderami, m.in. Orła Białego i św. Stanisława.
Książę de Nassau-Siegen występuje też w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza jako książę Denassów.
[edytuj] Źródła
- Wacław Słabczyński, "Polscy podróżnicy i odkrywcy", PWN, Warszawa 1988. ISBN 83-01-08310-7
- Нассау-Зиген (Nassau-Siegen) ros.
