Máriapócs
Z Wikipedii
Máriapócs – miasteczko we wschodnich Węgrzech, w komitacie Szabolcs-Szatmár-Bereg, sanktuarium maryjne.
Miasteczko w płn. części Wielkiej Niziny Węgierskiej, 280 km od Budapesztu i 30 km na wsch.od Nyíregyháza, przy linii kolejowej do Nyírbátor. Ważne centrum pielgrzymkowe. Nazwa niemiecka Pötsch, rumuńska Pociu. Znajduje się tam kościół greckokatolicki św. Michała Archanioła (węg. Szent Mihály), w którym czczona jest ikona Płaczącej Madonny.
Współrzędne: 47°53′N, 22°02′E
Spis treści |
[edytuj] Historia
Miejscowość Pócs (obecnie Máriapócs) istniała już w 1280. Od połowy XIV w. należała do posiadłości zamku Ecsed, a od XVII w. do książąt siedmiogrodzkich. Przynajmniej od XVII w. osiadali tu karpaccy Rusini, później ulegający stopniowej madziaryzacji. Prawa miejskie miejscowość otrzymała 1993. Liczy ok. 2200 mieszkańców. W herbie miasta znajduje się wizerunek świątyni klasztornej.
Najstarszym zabytkiem jest rzymskokatolicki kościół parafialny Niepokalanego Poczęcia NMP. Powstał w XV w., został przebudowany w XVIII i XIX w. Zachowały się w nim gotyckie malowidła ścienne.
Atrakcją miejscowości jest słynny tor samochodowy, miejsce zawodów kartingowych i driftingu oraz rozległy park rekreacyjny.
[edytuj] Sanktuarium
Ikona w Máriapócs jest kopią, gdyż oryginał przechowywany jest w katedrze św. Szczepana w Wiedniu. Jest to wizerunek Marii z Dzieciątkiem w bizantyjskim typie Hodegetrii. Dzieciątko trzyma w ręku kwiat, symbol Trójcy Świętej. Pod względem artystycznym należy do prowincjonalnego nurtu ikon malowanych w XVII w. przez karpackich Rusinów.
Obraz miał namalować w 1676 Istvan Papp dla Laszlo Csigri uwolnionego z tureckiej niewoli. Ponieważ Csigri nie miał wystarczającej ilości pieniędzy, ostatecznie ikonę zakupił Laszlo Hurta i przekazał do miejscowej drewnianej cerkwi unickiej, również powstałej jako wotum za wyzwolenie kraju spod okupacji. Początki kultu wiążą się z datą 14 listopada 1696, gdy na ikonie miały się pojawić krople, uznane za łzy. Zjawisko to powtarzało się więcej razy i było obserwowane przez wiele osób. Modlitwami przed ikoną przypisano zwycięstwo nad Turkami, które odniósł książę Eugeniusz Sabaudzki w bitwie pod Zentą (Sentą), 11 września 1697. Na polecenie cesarza Leopolda I obraz został przeniesiony do katedry w Wiedniu, gdzie Matka Boska z Pócs (niem. Maria Pötsch, Maria Pócs) stała się patronką stolicy. Mieszkańcy Pócs, nalegający na zwrot, musieli zadowolić się uproszczoną pod względem formalnym kopią, namalowaną w 1707, która również zasłynęła cudami. W związku z tym nazwę wsi zmieniono na Máriapócs. W 1731 opiekę nad sanktuarium objęli bazylianie i rozpoczęto budowę barokowej murowanej świątyni na planie krzyża, o dwuwieżowej fasadzie, poświęconej w 1749 i ukończonej w 1756. Wyposażenie wnętrza, w tym ikonostas jest przeważnie barokowe. Od 1946 cudowny obraz jest umieszczony w nowo wzniesionym ołtarzu bocznym, a kościół nosi tytuł bazyliki. Do sanktuarium pielgrzymowali grekokatolicy, katolicy łacińscy i prawosławni, zarówno z Węgier, jak Rumunii, Słowacji i Ukrainy. Również obecnie ruch pielgrzymkowy jest duży, oceniany na 500-600 tysięcy osób rocznie, a Máriapócs określane jest jako narodowe sanktuarium Węgier. 18 sierpnia 1991 przebywał tu papież Jan Paweł II, co upamiętniono założeniem parku noszącego jego imię. Przy sanktuarium istnieje muzeum i dom pielgrzyma. W pobliżu siostry bazylianki prowadzą dom opieki dla osób starszych.
[edytuj] Bibliografia
- Maria Wrzeszcz, Máriapócs, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 11, Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL, 2006, ISBN 83-86668-00-8, ISBN 83-7306-300-5
