Marcel Lefebvre
Z Wikipedii
| abp Marcel Lefebrve | |
| Data wyboru | 18 września 1947 |
| Urodzony | 29 listopada 1905 |
| Zmarł | 25 marca 1991 |
Arcybiskup Marcel François Lefebvre CSSp (ur. 29 listopada 1905 r. w Tourcoing we Francji, zm. 25 marca 1991 r. w Martigny w Szwajcarii) – francuski duchowny katolicki, tradycjonalista, który odmówił zaakceptowania niektórych zmian Drugiego Soboru Watykańskiego, szczególnie dotyczących ekumenizmu i kolegialności Kościoła. Nie zaakceptował również reformy mszału dokonanej przez Pawła VI. Założyciel Bractwa św. Piusa X w łonie Kościoła katolickiego. W roku 1988 bez zgody papieża Jana Pawła II, powołując się na zasadę jurysdykcji zastępczej, wyświęcił czterech biskupów i z tego powodu został przez papieża uznany za ekskomunikowanego (dokładniej, papież stwierdził, że zaciągnął on ekskomunikę latae sententiae z chwilą wyświęcenia biskupów). Sam arcybiskup uznawał, że ekskomunika była od samego początku nieważna, gdyż zakazany czyn popełnił sądząc, że jest w stanie wyższej konieczności związanej z kryzysem w Kościele, co według prawa kanonicznego zwalnia go z kary ekskomuniki, nawet gdyby się mylił.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Marcel Levebvre był drugim synem i trzecim dzieckiem René Lefebvra (zmarłego w roku 1944 w niemieckim obozie koncentracyjnym w Sonnenburgu) i Gabrielle Wattin (zmarłej w roku 1938).
W roku 1923 rozpoczął studia w seminarium duchownym w Rzymie, z przerwą dla odbycia obowiązkowej służby wojskowej w latach 1926-1927. 25 maja 1929 roku został wyświęcony na diakona przez kardynała Basilio Pompilja, a 21 września tego roku na księdza przez biskupa Achille Liénarta w Lille. Po przyjęciu święceń kontynuował studia w Rzymie i doktoryzował się w czerwcu 1930 roku.
W sierpniu 1930 roku kardynał Liénart wyznaczył Lefebvra na stanowisko kuratora parafii w Lomme na przedmieściu Lille. Lefebvre już wcześniej poprosił o pozwolenie na wstąpienie do Zgromadzenia Ducha Świętego, lecz kardynał nalegał na odroczenie decyzji. W lipcu 1931 roku Liénart zwolnił Lefebvra z diecezji i we wrześniu Lefebvre rozpoczął nowicjat Zgromadzenia w Orly. Dnia 8 września 1932 złożył śluby na okres trzech lat.
Jako członek zgromadzenia Lefebvre objął stanowisko wykładowcy w seminarium św. Jana w Libreville w Gabonie. W roku 1934 został rektorem seminarium, a 28 września złożył śluby wieczyste. Był przełożonym wielu misji prowadzonych przez Zgromadzenie w Gabonie: św. Michała w Ndjole (od maja 1938 do sierpnia 1939), św. Marii w Libreville (grudzień 1939 - sierpień 1940), św. Pawła w Donguila (sierpień 1940 - kwiecień 1943) i wreszcie św. Franciszka Ksawerego w Lambaréné (kwiecień 1943 - październik 1945). W październiku 1945 roku Lefebvre został wezwany do Francji i objął obowiązki rektora seminarium Zgromadzenia w Mortain.
O. Lefebvre został konsekrowany na biskupa 18 września 1947 roku przez kardynała Achillesa Liènart. Był doradcą papieża Piusa XII oraz zwierzchnikiem Kościoła na Afrykę Zachodnią. W wieku lat 50 został arcybiskupem Dakaru. W 1962 r. Papież Jan XXIII mianował go ordynariuszem diecezji Tulle we Francji.
[edytuj] Urząd biskupi w Afryce
Pobyt ks. Lefebvre'a we Francji nie trwał długo. 12 czerwca 1947 na polecenie Piusa XII objął wikariat apostolski Dakaru. Przyznano mu tytuł biskupa tytularnego Anthedonu (obecnie Al Blakijja koło Gazy w Palestynie). 18 września 1947 roku został wyświęcony przez kardynała Liénarta na biskupa w swym kościele parafialnym w Tourcoing. Jako wikary apostolski Lefebvre był odpowiedzialny za Kościół katolicki w części Senegalu na północ od Gambii. Sytuacja katolików była trudna, tworzyli 55 000 wspólnotę na zamieszkiwanym przez 2,5 miliona ludzi obszarze, z czego 1,5 miliona stanowili muzułmanie, a 25 000 wyznawcy animizmu. Działalność Lefebvra przyniosła rezultaty, wzrosła liczba księży, braci i sióstr zakonnych, zakładano nowe parafie i budowano kościoły.
22 września 1948 roku Lefebvre został nuncjuszem papieskim w Afryce Francuskiej. Był przedstawicielem stolicy apostolskiej dla Maroka, południowej Algierii, Mauretanii, Nigerii, Sudanu, Czadu, Senegalu, Gabonu, Dżibuti, Madagaskaru i terytorium Reunionu. Reprezentował również papieża na terenie 44 obszarów wyłączonych (jedna diecezja, 26 wikariatów i 17 prefektur apostolskich). Z nową funkcją wiązało się stanowisko arcybiskupa tytularnego Arcadiopolis (Lüleburgaz) w Turcji.
Głównym obowiązkiem nowego nuncjusza była rozbudowa struktur administracji kościelnej w Afryce Francuskiej. Celem Piusa XII było ustanowienie właściwej hierarchii kościelnej – diecezji z biskupami w miejsce prefektur. Lefebvre odpowiadał też za wybór nowych biskupów, za jego nuncjatury mianowano pierwszych biskupów pochodzących z Afryki. 14 września 1955 Lefebvre został pierwszym arcybiskupem Dakaru.
Po śmierci Piusa XII papieżem został Jan XXIII, a Lefebvre został wyznaczony do komisji przygotowawczej Drugiego Soboru Watykańskiego. 23 stycznia 1962 roku przeniesiono go na stanowisko biskupa Tulle we Francji, pozwalając na zachowanie tytułu arcybiskupa.
[edytuj] Odmowa zaakceptowania zmian posoborowych
Marcel Lefebvre odmówił zaakceptowania zmian następujących po Soborze Watykańskim II, pociągając za sobą innych, równie konserwatywnych księży francuskich. Część dokumentów soborowych jednakże podpisał, dopiero później przeszedł do bardziej radykalnej pozycji odrzucającej właściwie cały sobór.
W czasie Soboru Watykańskiego II arcybiskup Lefebvre uczestniczył wraz z ok. 250 osobami w obradach Cœtus internationalis patrum (odrębna grupa wewnątrz soboru). Wkrótce powstało tradycjonalistyczne seminarium Lefebvre'a w Ecône, a niechęć arcybiskupa do koncepcji Kościoła po Soborze (ekumenizm i odnowiona liturgia) spowodowała konflikt z Watykanem. Ruch integrystyczny rozwijał się mimo braku akceptacji ze strony Stolicy Apostolskiej. Nie udało się dojść do kompromisu z Marcelem Lefebvre'em ani papieżowi Pawłowi VI, ani papieżowi Janowi Pawłowi II.
[edytuj] Święcenia biskupie bez mandatu Rzymu. Ekskomunika
W 1988 (dokładnie 30 VI) nie mając zgody Rzymu (brak bulli nominacyjnej) udzielił święceń biskupich (sakry) czterem prezbiterom: Bernardowi Fellay, Alfonsowi de Galarreta, Bernardowi Tissier de Mallerias i Richardowi Williamsonowi. Papież Jan Paweł II w motu proprio "Ecclesia Dei" ogłosił, że zarówno przez samego arcybiskupa jak i 4 biskupów wyświęconych bez mandatu papieskiego zaciągnięta została ekskomunika latae sententiae (wiążącą mocą samego prawa) . Zdaniem papieża, ekskomunika objęła również Antoniego de Castro Mayer, emerytowanego biskupa diecezji Campos - współkonsekratora. Zwolennicy Abp. Lefebvre, wraz z nim samym, uznali, że ekskomunika była od samego początku nieważna, gdyż zakazany czyn popełnił sądząc, że jest w stanie wyższej konieczności związanej z kryzysem w Kościele, co według prawa kanonicznego zwalnia go z kary ekskomuniki, nawet gdyby się mylił.
[edytuj] Proces i śmierć
Na krótko przed śmiercią Liga przeciw Rasizmowi i Antysemityzmowi oskarżyła Marcela Lefebvre'a o propagowanie nienawiści rasowej i wytoczyła mu proces sądowy (arcybiskup Lefebvre z tego powodu został ogłoszony persona non grata w Senegalu). Kardynał Hyacinthe Thiandoum, afrykański hierarcha, wydał pełne oburzenia, publiczne oświadczenie w obronie wielkiego misjonarza, arcybiskupa Dakaru, który pozostawił po sobie w Afryce niezapomniane dzieła, a pamięć o nim jest tam wciąż żywa. Prezydent Gabonu również stanął po stronie dobrego Arcybiskupa, który spędził w Afryce 30 lat, czyniąc tylko dobro.
Zmarł na nowotwór w wieku 85 lat.
[edytuj] Pogrzeb
2 kwietnia 1991 r. w Ecône odbyły się ceremonie pogrzebowe z udziałem piętnastu tysięcy wiernych, wielu księży i seminarzystów. Przez swojego kanclerza reprezentowany był kardynał Hyacinthe Thiandoum, arcybiskup Dakaru. Ciało spoczęło w krypcie seminarium w Ecône. Na kamieniu grobowca znajduje się napis w języku francuskim – Monseigneur Marcel Lefebvre 1905–1991, Arcybiskup, Biskup-emeryt Tulle, Założyciel Bractwa Kapłańskiego Św. Piusa X – Tradidi quod et accepi (Przekazałem to co otrzymałem).
W maju 1992 r. do Ecône przybył kardynał Silvio Oddi, po odmówieniu modlitw nad grobem arcybiskupa publicznie powiedział Dziękuję, Monseigneur.
[edytuj] Sukcesja apostolska
| Sukcesja apostolska | |
| Konsekrator: | Achille Liénart |
| Współkonsekrator: | Alfred-Jean-Félix Ancel |
| Współkonsekrator: | Jean-Baptiste Victor Fauret CSSp. |
| Data konsekracji | 18 września 1947 |
| Konsekrował | |
| Biskup | Data konsekracji |
| Georges-Henri Guibert CSSp. | 19 lutego 1950 |
| Prosper Dodds CSSp. | 26 października 1952 |
| François Ndong | 2 lipca 1961 |
| Bernard Tissier de Mallerias FSSPX | 30 czerwca 1988 |
| Richard Williamson FSSPX | 30 czerwca 1988 |
| Alfonso de Galarreta FSSPX | 30 czerwca 1988 |
| Bernard Fellay FSSPX | 30 czerwca 1988 |
| Współkonsekrował | |
| Biskup | Data konsekracji |
| Emile-Elie Verhille CSSp. | 21 grudnia 1951 |
| Gordon Anthony Pantin CSSp. | 19 marca 1968 |
[edytuj] Źródła i opracowania
- ks. Karl Stehlin FSSPX, W obronie Prawdy katolickiej - Dzieło abpa Lefebvre, Te Deum, Warszawa 2001 ISBN 83-87770-16-7.
- ks. bp Zygmunt Pawłowicz, Lefebvre i lefebryści, Gdańsk 1998.
- ks. abp Marcel Lefebvre, Little story of my long live, Angelus Press.
- ks. bp Bernard Tissier de Mallerias, Marcel Lefebvre: The Biography, Angelus Press, Kansas 2004 ISBN 1-892331-24-1.
- dr David White, The Horn of the Unicorn, Angelus Press, Kansas 2006 ISBN 1-892331-39-X.
- M. Karas, Bractwo św. Piusa X – katolicki ruch tradycjonalistyczny w dobie posoborowej, „Nomos. Kwartalnik Religioznawczy”, z. 30-31 (2000), s. 79-99.
- J. Zoppa, Kryzys Kościoła i chrześcijańskiego porządku społecznego w ujęciu współczesnego integryzmu rzymskokatolickiego. Refleksja historiozoficzna abp. Marcela Lefebvre’a (1905-1991), praca magisterska, mps., Instytut Filozofii UJ w Krakowie.
