Modernizm (sztuka)
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
 |
Artykuł wymaga poszerzenia. Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, czego brakuje i uzupełnij braki, jeśli to możliwe. |
Modernizm (fr. modernisme "nowoczesność"), neoromantyzm - ogół awangardowych kierunków artystyczno-literackich na przełomie XIX i XX wieku będących wyrazem sprzeciwu wobec pozytywistycznego realizmu. Termin ten ma zasięg europejski, obejmuje całość zjawisk literackich i kulturowych z przełomu wieków.
Terminu neoromantyzm po raz pierwszy użył Edward Porębowicz w 1902 roku, określenie to upowszechniło się przede wszystkim w muzyce (neoromantyzm w muzyce). W literaturze termin ten jest świadectwem nawiązania do myśli i pisarstwa wielkich romantyków.
Współistniejące lub kolejne zjawiska i ruchy artystyczne trwające do ok. 1918 - 1920 r.:
- fin de siècle, dekadentyzm (schyłkowość czyli nastrój i nastawienie filozoficzne końca epoki, do ok. 1905 r.),
- secesja
- symbolizm
- impresjonizm
- postimpresjonizm
- kubizm
- konstruktywizm
- fowizm
- nabizm
- Młoda Polska
W architekturze epoce modernizmu w sztuce stosuje się raczej termin secesja, zaś modernizm w tej dziedzinie jest prądem późniejszym i skrajnie odmiennym ideowo i stylistycznie.
Spis treści |
[edytuj] Zobacz też
Arthur Schopenhauer, Fryderyk Nietzsche, Henri Bergson
[edytuj] W Austrii: secesja wiedeńska, we Francji i Belgii Art nouveau
Secesję wiedeńską (inaczej i Art Nouveau charakteryzują: bogactwo ornamentyki, asymetria, płaskie plamy, wyrafinowane zestawienia kolorystyczne, płynne, wygięte faliście linie i nieregularne krzywizny. Oprócz ornamentów roślinnych i zwierzęcych do najczęściej powtarzanych tematów należały postacie kobiet, zazwyczaj zmysłowych, o wysmukłej sylwetce i długich włosach. Towarzyszyły im motywy o charakterze fantastycznym, baśniowym i mitologicznym lub przejęte z wierzeń ludowych. Podkreślić warto wyraźny wpływ sztuki Dalekiego Wschodu na twórczość artystów secesyjnych.
Styl Art Nouveau został zaakceptowany przez kręgi mieszczańskie, rozszerzając później swój zasięg oddziaływania.
Nowe trendy uwidoczniły się w architekturze wnętrz, zdobnictwie oraz wzornictwie przemysłowym.
Artyści nawiązali współpracę z wytwórcami i wykonywali projekty wielu przedmiotów użytkowych. Nowatorskie sposoby obróbki i zdobienia uwidoczniły się w wytwórczości słynnych europejskich fabryk porcelany, których wyroby nadal są cenione za jakość i nieszablonowe wzornictwo.
Styl odniósł sukces także w Belgii w okresie przed pierwszą wojną światową.
Przedstawiciele:
- Austria: Gustav Klimt, Otto Wagner, Joseph Hoffman, Joseph Maria Olbrich
- Francja: Henri de Toulouse-Lautrec, Emil Gallé, René Lalique, Eugène Gaillard, Jacques Gruber, Hector Guimard, Louis Majorelle, Samuel Bing
- Belgia: Paul Hankar, Victor Horta (architekt), Henry van de Velde, Philippe Wolfers, Jules Brunfaut
[edytuj] W krajach germańskich. Niemcy: Jugendstil, Austria: Secesja Wiedeńska, Wiener Werkstätte.
Wybrani Przedstawiciele:
- Niemcy: Richard Wagner, August Endel, Hermann Obrist
- Austria: Gustaw Klimt, Gustaw Mahler, Otto Wagner, Hermann Muthesius
- Norwegia: Edvard Munch
[edytuj] W krajach angloamerykańskich
Przedstawiciele:
- Wielka Brytania:John Ruskin, William Bradley, Charles R. Ashbee, Charles Rennie Mackintosh, William Morris,
- USA: Louis Comfort Tiffany, Louis Sullivan
[edytuj] W innych krajach Europy:
- Czechy: Alfons Mucha
- Polska: Młoda Polska, Stanisław Wyspiański, Józef Mehoffer
- Hiszpania: Antoni Gaudí
- Rosja: A.P.Czechow
