Osgiliath

Z Wikipedii

Osgiliath (sind. cytadela gwiazd) – fikcyjne miasto ze stworzonej przez J. R. R. Tolkiena mitologii Śródziemia.

Wspominają o nim bohaterowie Władcy pierścieni. Informacje na temat historii tego miasta można znaleźć w Dodatkach do trzeciego tomu powieści oraz w Silmarillionie.

Osgiliath jest zaznaczony i podpisany na mapach Śródziemia dołączonych do Władcy pierścieni.

• W angielskim oryginale – Osgiliath
• Przekład Marii Skibniewskiej – Osgiliath
• Przekład Jerzego Łozińskiego – Osgiliat
• Przekład Marii i Cezarego Frąców – Osgiliath

Osgiliath to pierwsza stolica Gondoru, miasto wzniesione na obu brzegach Anduiny w połowie drogi między Minas Anor a Minas Ithil. Założone zostało przez Elendila i jego synów, Isildura oraz Anáriona, w 3320 roku Drugiej Ery.

Od początku była to największe i najwspanialsze miasto Południowego Królestwa. Ważnymi tamtejszymi budowlami był Dom Króla i Gwiaździsta Kopuła, gdzie przechowywano Kryształ Osgiliath, najważniejszy z palantírów Gondoru. Nad rzeką, przepływającą przez środek miasta, wzniesiono liczne mosty, a do miejskich nabrzeży mogły przybijać statki.

W 3429 roku Drugiej Ery Anárionowi udało się obronić Osgiliath przed atakiem wojsk Saurona. Przez następne stulecia miasto rozwijało się i rozkwitało. Jego zmierzch zapoczątkowała Waśń Rodzinna, wojna domowa, podczas której w Osgiliath przez pięć lat (1432 –1437 Trzeciej Ery) bronił się prawowity król Eldacar przed buntownikami pod wodzą Castamira. W końcu jednak, miasto zostało zdobyte, a w pożarze i walkach zniszczono znaczą jego część (zginęło też wielu mieszkańców). Największy gmach, Gwiaździstą Kopułę, w której przechowywano palantír i od której nazwano miasto, również zniszczono.

Ostatecznym ciosem dla stolicy był Wielki Mór (1636 rok Trzeciej Ery), zaraza w trakcie której większość tamtejszej ludności zmarła, reszta zaś uciekła do innych prowincji. W tej sytuacji król Tarondor (w 1640 roku) przeniósł siedzibę monarszą do Minas Anor, a miasto zaczęło popadać w ruinę.

W 2475 roku Trzeciej Ery roku Osgiliath zostało zajęte przez orków z Mordoru (zniszczyli oni ostatni most), a po krótkim czasie odbite przez Boromira, syna namiestnika Denethora I. Po tych wydarzeniach miasto całkowicie opustoszało i stało się jedyną placówką wojskową strzegącą Gondoru przed napaścią ze wschodu.

Wschodnia część miasta została zajęta przez wojska Mordoru (być może około 2954 roku), jednak na początku rządów Denethora II żołnierze Gondoru odbili ją i odbudowali most, by móc przerzucać swoje siły na drugi brzeg rzeki. Stan ten utrzymał się do Wojny o Pierścień.

W toku kolejnych walk (Bitwy o Osgiliath), wpierw wojska Mordoru zajęły wschodnią część miasta (20 czerwca 3018 roku)^[1], a później zachodnią (12 marca 3019 roku)^[2]. Podczas oblężenia Minas Tirith Osgiliath było zapleczem armii Saurona i tam zbudowano m. in. wielkie wieże oblężnicze.

W Czwartej Erze miasto zostało odbudowane, nie odzyskało jednak dawnej świetności, stolicą państwa pozostało Minas Tirith.

[edytuj] Ekranizacja

W ekranizacji powieści (reżyseria Peter Jackson) Osgiliath pojawia się w filmach Dwie wieże i Powrót króla. Więcej scen w ruinach tego miasta można zobaczyć w wersjach reżyserskich (rozszerzonych) obu filmów, wydanych na DVD.

W Dwóch wieżach w Osgiliath widzimy scenę przemowy Boromira do żołnierzy po zwycięstwie nad orkami oraz toczące się tam rozmowy między nim a Denethorem i Faramirem. W kolejnej senie Faramir zabiera Froda, Sama oraz Golluma do Osgiliath, gdzie rozpoczyna się bitwa. Podczas walki Gondorczyków z orkami, jeden z Nazgûli omal nie zdobywa Pierścienia. Ostatecznie Faramir wypuszcza hobbitów i pozwala im odjeść tajnym przejściem wiodącym na drugi brzeg rzeki. Wszystkie te sceny są wymysłem scenarzystów i nie mają miejsca w książce.

W Powrocie króla pokazano z kolei sceny walk żołnierzy Faramira z orkami o miasta. W ich wyniku Gondorczycy muszą się wycofać do Minas Tirith. Później jednak Denethor nakazuje odbić ruiny Faramirowi. Dochodzi do dramatycznej szarży na Osgiliath, która kończy się całkowitą klęską jazdy Gondoru (nie ma takowej sceny w książce).

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Wedle kalendarza hobbitów z Shire’u był to dzień 20 miesiąca Forlithe. Jedynie z grubsza odpowiada on naszemu czerwcowi, bowiem hobbicki kalendarz nie jest tożsamy z naszym.
   Z kolei według kalendarza stosowanego w innych częściach Śródziemia (tzw. Kalendarz Namiestników) miesiąc ten zwał się Nárië.
2. ↑ Wedle kalendarza hobbitów z Shire’u był to dzień 12 miesiąca Rethe. Jedynie z grubsza odpowiada on naszemu marcowi, bowiem hobbicki kalendarz nie jest tożsamy z naszym.
   Z kolei według kalendarza stosowanego w innych częściach Śródziemia (tzw. Kalendarz Namiestników) miesiąc ten zwał się Súlimë.