Palantír

Z Wikipedii

Palantír to potężny artefakt pochodzący ze Śródziemia, fikcyjnego świata stworzonego przez J. R. R. Tolkiena.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Kryształy Arnoru 3 Kryształy Gondoru 4 Korzystanie z Palantírów

[edytuj] Charakterystyka

Palantíry były magicznymi kamieniami w kształcie kuli, stworzonymi przez elfy z Valinoru, najprawdopodobniej przez Ñoldorów, a konkretnie przez Fëanora. Były zrobione z czarnego nieprzejrzystego kryształu o dużej twardości i wytrzymałości, którego nie dało się stłuc. Średnice palantírów wahały się od 1 stopy najpewniej do trzech zależnie od możliwości. Ich główną właściwością było to, że umożliwiały komunikację pomiędzy osobami, które spojrzały w ich głąb. Nie można było nic usłyszeć przez palantír, lecz można było odczytywać myśli. Jednak istoty obdarzone silną wolą mogły również oglądać dowolne miejsce na świecie wykorzystując palantír. Kontakt myślowy z istotami wrogo nastawionymi do rozmówcy, mógł być niekiedy dla niego szkodliwy - tak było zwykle w przypadku rozmów z Sauronem. Jeśli palantírem nie kierował wprawny umysł pokazywał on (jak sie wydawało) chaotyczne wizje. Gdyby umieścić palantír w wysokim punkcie pokazywałby on obraz odległy, zamazany, zamglony na krawędziach.

Zostało stworzonych wiele tych kamieni, ale ich liczba nie jest dokładnie znana (najprawdopodobniej osiem). Poszczególne z nich różniły się od siebie wielkością, jak również posiadaną mocą. Niektóre miały władzę nad innymi, a każdy z nich był wykorzystywany do nieco innych zadań, co było związane z ich umiejscowieniem i wolą prawowitych posiadaczy, którzy mogli narzucić im różne ograniczenia. Np. Kryształ Elendila został przez niego ustawiony tak by spoglądać aż na Tol Eresseę. W Śródziemiu znajdowało się siedem palantírów, przywiezionych po upadku Westernesse przez Elendila i jego synów. Trzy palantíry zostały przekazane do skarbca Arnoru, a cztery służyły Gondorowi.

Poza Śródziemiem wiadomo tylko o jednym Palantírze, Głównym, kontrolującym wszystkie inne. Znajdował się on na Tol Eressei, w wieży Avallonë i należał do elfów.

[edytuj] Kryształy Arnoru

• Kryształ Elendila, na Wieżowych Wzgórzach,w najwyższej z trzech Białych Wież (Elostirionie); był to specjalny palantír, skierowany tylko w stronę morza przez Elendila. Po upadku Arnoru znajdował się pod opieką Círdana.

• Kryształ Annúminas, znajdował się w Annúminas, stolicy Arnoru, po podziale Arnoru na trzy odrębne państwa został oddany do fortecy Fornost w Arthedainie. Po swojej klęsce król Arvedui, zabrał palantír podczas swojej ucieczki na północ. Palantír zatonął razem z królem, całą załogą i statkiem podczas sztormu na morzach północy.

• Kryształ Amon Sûl, najważniejszy palantír w Królestwie Północy, służył do kontaktów z Gondorem. Znajdował się w strażnicy na Amon Sûl. Podczas wojny Arthedainu z Angmarem przeniesiono go do twierdzy Fornost, tuż przed zdobyciem i spaleniem Amon Sûl przez wojska z Carn Dûm. Zabrał go ze sobą król Arvedui podczas swej ostatniej podróży.

[edytuj] Kryształy Gondoru

• Kryształ Osgiliath, przechowywany był w Osgiliath. Był to najpotężniejszy palantír, jedyny który miał możliwość podsłuchiwania innych. Podczas Waśni Rodzinnej, gdy miasto zostało zniszczone, palantír przepadł w odmętach Anduiny.

• Kryształ Orthanku, znajdował się w Isengardzie, był to pomniejszy Palantír nastawiony na komunikacje ze stolicą i obserwację niespokojnej granicy zachodniej. Gdy namiestnicy Gondoru oddali Isengard pod władanie Sarumana, ten odnalazł palantír i wkrótce zaczął go używać do szpiegowania innych, zatajając przed światem jego posiadanie. Ostatecznie poprzez palantír dostał się pod wpływ Saurona. Palantír z Isengardu został przypadkowo znaleziony przez Peregrina Tuka po zrzuceniu go przez Grímę, szpiega czarodzieja, z wieży Orthanku. Gandalf oddał go Aragornowi. Ten po koronacji na króla Gondoru umieścił palantír z powrotem w odbudowanym Isengardzie, by czuwał nad bezpieczeństwem zachodu.

• Kryształ Ithilu, złożono w Minas Ithil, Wieży Księżyca. Palantír z tego ukochanego grodu Isildura długo czuwał nad niespokojnym Mordorem, by ostatecznie w 2002 roku Trzeciej Ery zostać zdobyty przez Nazgûle podczas szturmu na miasto, które przemianowano wtedy na Minas Morgul, Wieże złych Czarów. Przewieziony do Barad-dûr znajdował się we władaniu Saurona, który użył go do skuszenia Sarumana jak i mamienia Denethora II, namiestnika Gondoru. Po upadku Barad-dûr najprawdopodobniej został zniszczony w gorącej lawie otaczającej twierdzę Saurona.

• Kryształ Anoru, przechowywano w Minas Anor, Wieży Słońca, po upadku Osgiliath przemianowaną na Minas Tirith, Wieże Czat. Znajdował się we władaniu namiestników Gondoru. Po upadku Minas Ithil, nie używano go w obawie przed Sauronem. Ostatecznie zdecydował się na to Denethor II, co przyniosło mu wiele pożytecznych informacji, lecz doprowadziło go do szaleństwa. Potem pozostawał we władaniu królów Gondoru. Niestety,korzystanie z niego było bardzo utrudnione. Trzeba było wprawy i dużej siły woli, by zobaczyć w nim cokolwiek innego niż obracające się w popioły starcze ręce. Było to spowodowane tym, że namiestnik Denethor II trzymał go w rękach gdy popełnił samobójstwo przez spalenie się na stosie.

[edytuj] Korzystanie z Palantírów

Każdy pomniejszy Palantír (jak te w Orthanku, Minas Ithil, Minas Anor i zapewne w Annúminas) był skierowany w odpowiednim kierunku tzn. określony palantír mógł patrzeć tylko na zachód. a obrócony w innym kierunku nie pokazywał nic (najwyraźniej Pippin czystym przypadkiem ustawił go w miarę pionowo i akurat był na zachód od palantíru i nawiązał łączność z Barad-dûrem). Po ewentualnym strąceniu palantíru ze stanowiska należało nastawić go pionowo po czym kręcąc nim wokół własnej osi odnaleźć odpowiedni kierunek. Głównie palantíry były bardziej "wszechstronne", ponieważ nie były nastawiane - wystarczyło stanąć przed kryształem a powinien pokazać nam przeciwległy widok. Gdy stanęło się na wschód od palantíra pokazywał on widoki na zachód i odwrotnie (analogicznie sytuacja przedstawiała się w każdym kierunku). Pole widzenia palantíru ograniczał jedynie przypadek i ciemność - widziały przez wszystko i w bardzo dużych odległościach, lecz obserwowany obiekt musiał być oświetlony. Palantírem mogły od razu zawładnąć wybrane osoby takie jak np. Namiestnik czy król Gondoru. Wszelkie istoty pozbawione praw do palantírów aby ich używać musiały nagiąć kryształ do swojej woli. Każda konfrontacja z palantírem wymagała maksymalnej koncentracji użytkownika i była bardzo męcząca (to wyjaśnia przyspieszone zestarzenie się Denethora).