Rewersy pamiątkowych monet 2 euro

Z Wikipedii

Pamiątkowe monety 2 euro są specjalnymi monetami euro bitymi i emitowanymi przez członków Strefy Euro od 2004 r. jest legalnym środkiem płatniczym we wszystkich państwach będących członkami Strefy Euro. Monety przede wszystkim upamiętniają historyczne lub zwracają uwagę na szczególnie ważne bieżące wydarzenia. Do 2006 r. wybito 21 rodzajów pamiątkowych monet 2 euro – sześć w 2004 r., osiem w 2005 r. i siedem w 2006 r. Kolejne siedem jest planowane do wybicia w 2007 r. Pamiątkowe monety 2 euro stały się przedmiotem do kolekcjonowania.

Spis treści 1 Regulacje i restrykcje 2 Emisje 2.1 Monety w 2004 2.2 Monety w 2005 2.3 Monety w 2006 2.4 Monety w 2007 2.5 Seria: Niemieckie Kraje Związkowe 3 Przypisy

[edytuj] Regulacje i restrykcje

Podstawą do wprowadzenia monet pamiątkowych była decyzja Rady Europejskiej, która uchyliła zakaz zmiany narodowego rewersu na monetach euro z 1 stycznia 2004 r.^[1] Jednakże wiele zaleceń i restrykcji nadal się stosuje.

Dwie restrykcje dotyczą wyglądu. Pierwsza mówi o tym, że nic nie może zostać zmienione na awersie ("stronie wspólnej") monety, można zmieniać tylko rewers ("stronę narodową") monety. Dodatkowo standardowy narodowy rewers jako taki nie powinien być zmieniany przed 2008 r., chyba że przedstawia głowę państwa, która już nie żyje (taką klauzulę wykorzystano w Monako i Watykanie, kiedy głowy państwa – Rainier III Grimaldi i Jan Paweł II kolejno – zmarli w 2005 r. i narodowy rewers został zmieniony w 2006 r.).

Kolejne regulacje określają częstotliwość i liczbę emitowanych pamiątkowych monet. Każdy członek może dokonać tylko jednej emisji pamiątkowych monet w przeciągu roku i może dotyczyć tylko monet o nominale 2 euro. Całkowita liczba monet puszczonych do obiegu w ciągu roku nie powinna przekraczać poniższych dwóch liczb:

• 0,1% z całkowitej liczby monet o nominale 2 euro wpuszczonych do obiegu dla wszystkich członków strefy euro. Ten limit może być wyjątkowo zwiększony do 2% jeżeli pamiątkowe monety dotyczą ważnego i godnego uwagi wydarzenia; w tym przypadku, członek strefy euro emitując większą liczbę monet powinien powstrzymać się z puszczaniem w obieg innych pamiątkowych monet w przeciągu kolejnych czterech lat.
• 5,0% z całkowitej liczby monet o nominale 2 euro wpuszczonych do obiegu dla członków kraju emitującego pamiątkowe monety o nominale 2 euro.

Inne decyzje^[2] dodają dwie dodatkowe wytyczne dotyczących wyglądu monet. Kraj emitujący monety powinien być łatwo rozpoznawalny po rewersie, można podać pełną nazwę lub łatwo rozpoznawalny skrót; oraz żadna nazwa ani nominał monety nie powinien się powtarzać na rewersie ("stronie narodowej"), jeżeli jest zamieszczony na awersie ("stronie wspólnej").

Te restrykcje nie działają wstecz; tylko nowe monety są ich obiektem.

[edytuj] Emisje

W październiku 2006 r. dziesięć państw wyemitowało pamiątkowe monety 2 euro, są to: Austria, Belgia, Finlandia, Niemcy, Grecja, Włochy, Luksemburg, San Marino, Hiszpania i Watykan, Grecja była pierwszym krajem, który wyemitował taki typ monet. 6 krajów należących do strefy euro do tej pory nie wyemitowało żadnych pamiątkowych monet, są to Francja, Irlandia, Monako, Holandia, Portugalia i Słowenia). Portugalia planuje to zrobić w 2007 r.

Wartość tych monet jest zazwyczaj większa od jej nominału i kształtuje się między 3 euro a 12 euro. Wyjątkiem jest San Marino i Watykan, gdzie monety te są sprzedawane za około 30 euro i 40 euro, a ceny starszych monet przewyższają czasem 100 euro.

Wizerunki narodowych rewersów monet publikowane są w Oficjalnym Dzienniku Unii Europejskiej.

Uwagi:

1. W heraldyce elementy herbu co do zasady opisywane są z punktu widzenia osoby noszącej herb, a nie – osoby oglądającej. W związku z tym, gdy w poniższych opisach używamy zwrotu "po lewej stronie", to dla osoby oglądającej jest to strona prawa.
2. We wspomnianych dokumentach Unii Europejskiej zastosowano odwrotną konwencję nazewniczą niż w niniejszym artykule i w ogóle w Wikipedii, a mianowicie, "strona wspólna" nazywana jest rewersem, a "strona narodowa" – awersem. Konwencja taka, jak w niniejszym artykule, stosowana jest np. w materiałach Narodowego Banku Polskiego. [1]

[edytuj] Monety w 2004

Rewers	Państwo	Cecha	Wielkość emisji	Data
	Grecja	Letnie Igrzyska w Atenach 2004	50 milionów monet	maj 2004[3]
Opis: Dyskobol (klasyczny grek dłuta Myrona) jest umieszczony w centrum monety. Po prawej[4] stronie dyskobola znajduje się logo igrzysk olimpijskich (ATHENS 2004) oraz pięć kół olimpijskich, po lewej[4] stronie znajduje się nominał monety po grecku (2 ΕΥΡΩ). Dwanaście gwiazd symbolizujących Unię Europejską jest rozmieszczonych wokół krawędzi monety. Rok jest umieszczony w dole po środku, pomiędzy gwiazdą (20*04), oraz znak mennicy znajduję się w górnym prawym rogu[4] obok głowy dyskobola.[5]
	Finlandia	Piąte rozszerzenie Unii Europejskiej w 2004	1 milion monet	lipiec 2004[6]
Opis: Wygląd monet przypomina stylizowany filar, z którego rośnie w górę dziesięć pędów. To jest metafora: dziesięć kiełków reprezentuje wzrost Unii Europejskiej (w 2004 r. do wspólnoty zostało przyjętych 10 państw), filar obrazuje fundament tego wzrostu. Na dole monety, pod filarem, jest napisane słowo EU i wraz z umieszczoną po lewej[4] stronie filaru, reprezentującą grecką literę ρ czytamy jako "euro". Dwanaście gwiazd Unii Europejskiej otaczają monetę wzdłuż jej krawędzi, a u góry[4] jest umieszczony rok.[7]
	Luksemburg	Wizerunek i monogram wielkiego księcia Henryka	2,49 miliona monet	26 lipca 2004[8]
Opis: Po prawej[4] stronie w centralnej części monety widać wizerunek wielkiego księcia Henryka, który spogląda w lewo[4]. Po lewej[4] stronie widoczny jest monogram (litera H z widoczną koroną). Dwanaście gwiazd Unii Europejskiej znajduje się po lewej[4] stronie tworząc półokrąg wokół monogramu. Rok, znak mennicy i inicjały grawera są wpisane w okrąg przy krawędzi monety, od góry znajduje się napis LËTZEBUERG ("Luksembourg" w luksemburskim), a w dolnej części HENRI — Grand-Duc de Luxembourg.[9]
	Włochy	Piąta dekada Światowego Programu Żywnościowego	16 milionów monet	13 grudnia 2004[10]
Opis: w centrum monety znajduje się globus, przechylony w lewo.[4] Trzy zboża wyłaniają się z tyłu globu, nachodząc na okrąg przy krawędzi monety. Są to kukurydza, ryż i pszenica, reprezentujące podstawowe pożywienie na świecie. Litery R i I, nałożone jedna na drugą są umieszczone na lewo[4] od globu (reprezentują Repubblica Italiana) i poniżej są inicjały (Uliana Pernazza) grawera (kombinacja liter U i P). Znak mennicy (R) jest u góry po prawej[4] stronie globu, rok jest pod globem i dwanaście gwiazd Unii Europejskiej na okręgu wokół monety tworzą trzy grupy po cztery gwiazdy, które oddzielone sa od siebie trzema zbożami[11]
	San Marino	Bartolomeo Borghesi	110 000 monet	16 grudnia 2004[12]
Opis: W centralnej części monety znajduje się popiersie sławnego historyka i numizmatyka Bartolomeo Borghesi. Jest otoczony napisem SAN MARINO po lewej[4] stronie oraz napisem BARTOLOMEO BORGHESI, znakiem mennicy (R) i inicjały grawera (E.L.F.) z prawej[4] strony. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej i rok na dole w centrum.[13]
	Watykan	75 rocznica powstania Watykanu	85 000 monet	16 grudnia 2004[14]
Opis: Centralną część monety tworzy schemat reprezentujący graniczne mury okalające Watykan z bazyliką św. Piotra na pierwszym planie, wraz z inskrypcjami 75° ANNO DELLO STATO (po prawej[4] stronie), 1929-2004 i znakiem mennicy (R, umieszczonymi po lewej[4] stronie). Dodatkowo jest nazwa projektanta (VEROI) oraz inicjały grawera (L.D.S. INC.) znajdujące się po lewej[4] stronie, napisane małą czcionką. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej i inskrypcja CITTÀ DEL VATICANO.[15]

[edytuj] Monety w 2005

Rewers	Państwo	Cecha	Wielkość emisji	Data
	Luksemburg	50 rocznica urodzin wielkiego księcia Henryka, 5 rocznica akcesji do tronu i 100 rocznica śmierci wielkiego księcia Adolfa	2,8 miliona monet	15 lutego 2005[16]
Opis: W centrum monety znajduje się wizerunki wielkiego księcia Henryka i Adolfa spoglądający w lewo[4], Henryk jest nałożony na Adolfa. Inskrypcja GRANDS-DUCS DE LUXEMBOURG pojawia się nad wizerunkami książąt, a inskrypcja HENRI *1955 i ADOLPHE †1905 znajdują się pod poszczególnymi wizerunkami. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej, umieszczonych między literami napisu LËTZEBUERG oraz rokiem wydania, który jest na środku pod wizerunkami, przed rokiem znajduje się inicjał (S) po prawej[4] stronie i znak mennicy po lewej[4] stronie[17].
	Austria	50 rocznica Austriackiego Traktatu Państwowego	7 milionów monet	11 maja 2005[18]
Opis: Centrum monety przedstawia pieczęcie i podpisy Austriackiego Traktatu Państwowego, podpisanego przez ministrów spraw zagranicznych sił alianckich (Vyacheslav Molotov ze Związku Radzieckiego, John Foster Dulles ze Stanów Zjednoczonych, Harold Macmillan z Wiekiej Brytanii i Antoine Pinay z Francji), wysokich komisarzy czterech sektorów, jak również ministra spraw zagranicznych Austrii (Leopolda Figla) 15 maja 1955. Inskrypcja 50 JAHRE STAATSVERTRAG znajduje się nad pieczęciami, a rok wydania pod nimi. W tle, pionowe paski w heraldyce wyobrażają flagę Austrii (czerwono-biało-czerwoną). Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej.[19]
	Belgia	Belgijsko-luksemburska Unia Ekonomiczna	6 milion monet	20 maja 2005[20]
Opis: W centrum monety widać wizerunki wielkiego księcia Luksemburga – Henryka i król Belgów – Albert II, którzy spoglądają w prawo.[4]. Inicjały grawera (LL) znajdują się po lewej[4] stronie w dole, a rok wydania znajduje się pod wizerunkami. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej, a na dole między nimi znajduje się znak mennicy, monogram wielkiego księcia Henryka przecina gwiazdy w połowie po lewej[4] stronie, a monogram króla Alberta II po prawej[4] stronie[21].
	Hiszpania	400-lecie pierwszego wydania powieści Miguela de Cervantesa El ingenioso hidalgo Don Quixote de la Mancha	8 milionów monet	30 czerwca 2005[22]
Opis: W centrum monety widać Don Kichota trzymającego lancę, a w tle wiatraki, na które przypuszczał często ataki. Inskrypcja ESPAÑA jest umieszczony w półokręgu po prawej[4] stronie obrazka, a znak mennicy (M na którym znajduje się korona) poniżej tej inskrypcji. Dwanaście gwiazd Unii Europejskiej jest umieszczona okręgu przy krawędzi, z czego cztery po lewej[4] stronie wbite w powierzchnie monety, rok wydania umieszczony na dole znajduje się między trzeba gwiazdami (*20*05*)[23].
	San Marino	Światowy Rok Fizyki	130 000 monet	14 października 2005[24]
Opis: Centrum monety zawiera dowolną interpretację alegorycznego obrazu Galileo Galilei znanego z La fisica antica. Rok wydania znajduje się poniżej globusa, który stoi na biurku. Znak mennicy (R) jest po prawej[4] stronie obrazka, a inicjały grawera (LDS) znajdują się po lewej[4] stronie. Inskrypcja SAN MARINO jest umieszczona nad obrazkiem w półokręgu, podobnie z inskrypcją ANNO MONDIALE DELLA FISICA, która znajduje się pod obrazkiem w półokręgu. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej, które są oddzielone od siebie elipsami symbolizującymi atom[25]
	Finlandia	60 rocznica powołania Organizacji Narodów Zjednoczonych i 50 rocznica członkostwa Finlandii w ONZ	2 miliony monet	25 października 2005[26]
Opis: W centrum monety znajduje się część puzzli, które pokazują symbol pokoju. Poniżej centralnej części znajduje się inskrypcja FINLAND — UN oraz rok jej wydania. Inicjał artysty (K) znajduje się po lewej[4] stronie, natomiast znak mennicyk (M) nad inskrypcją. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej[27]
	Włochy	1 rocznica podpisania konstytucji Unii Europejskiej	18 milionów monet	29 października 2005[28]
Opis: W centrum monety znajduje się Europa oraz byk (Zeus, razem z Konstytucją Unii Europejskiej. Europa trzyma pióro, co symbolizuje podpisanie jej. Znak mennicy (R) znajduje się w górnym prawym[4] roku obrazka, inicjały (MCC) grawera (Maria Carmela Colaneri) w dolnym lewym[4] roku, a rok wydania w górny lewym[4] rogu. Monogram Republiki Włoskiej (RI) jest na dole po środku, skierowany nieco w prawą[4] stronę. Na dole okręgu przy krawędzi monety znajduje się inskrypcja COSTITUZIONE EUROPEA, a powyżej dwanaście gwiazd Unii Europejskiej[29]
	Watykan	20 Światowy Dzień Młodzieży, w Kolonii	100 000 monet	6 grudnia 2005[30]
Opis: W centrum monety znajduje się Katedra św. Piotra i NMP w Kolonii, a nad nią kometa. Inskrypcja XX GIORNATA MONDIALE DELLA GIOVENTÙ jest wpisana w łuk znajdujący się nad katedrą i podzielona na dwie części przez kometę. Na dole okręgu przy krawędzi monety znajduje się inskrypcja CITTÀ DEL VATICANO, a w górnej części umieszczonych jest dwanaście gwiazd Unii Europejskiej, które podzielone są pośrodku rokiem wydania i znakiem mennicy (R)[31]

[edytuj] Monety w 2006

Rewers	Państwo	Cecha	Wielkość emisji	Data
	Luksemburg	25 rocznica urodzin następcy tronu wielkiego księcia Guillaume	1,1 miliona monet	1 lutego 2006[32]
Opis: W centrum monety znajduje się wizerunek wielkiego księcia Henryka po lewej[4] stronie oraz nałożony wizerunek następcy tronu, wielkiego księcia Guillaume po prawej[4] stronie, oboje spoglądają w lewo[4]. Rok wydania znajduje się pod wizerunkami, a przed nim znajduje się litera S, a za nim znak mennicy. Inskrypcja LËTZEBUERG w kształcie łuku znajduje się nad wizerunkami książąt. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej[33].
	Niemcy	Holstentor w Lubece (Szlezwik-Holsztyn) Pierwsza moneta z serii Niemieckie Kraje Związkowe	30 milionów monet	3 lutego 2006[34]
Opis: Moneta w centralnej części przedstawia Holstentor w Lubece, wraz z inskrypcją SCHLESWIG–HOLSTEIN, która znajduje się po środku pod wizerunkiem bramy. Znak mennicy znajduje się po prawej[4] stronie, a inicjały projektanta (HH) po lewej[4] stronie. Inskrypcja BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND znajduje się na okręgu przy krawędzi monety na dole tworząc półokrąg. Tok wydania znajduje się u góry dzieląc dwanaście gwiazd Unii Europejskiej, które tworzą półokrąg na połowę[35]
	Włochy	Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Turynie	40 milionów monet	10 lutego 2006[36]
Opis: Moneta przedstawia biegnącego narciarza oraz atrakcję turystyczną w Turynie, Mole Antonelliana (która również znajduje się na włoskiej monecie 2 centów), wraz z duża ilością inskrypcji: nad głową narciarza znajduje się napis GIOCHI INVERNALI ("Zimowe Igrzyska Olimpijskie"), pod wieżą nazwa miasta olimpijskiego TORINO, po lewej[4] stronie narciarza inicjały grawera (MCC)oraz rok wydania monety (pionowo) oraz po lewej[4] stronie wieży monogram Włoskiej Republiki (RI) oraz znak mennicy (R). Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej[37].
	Belgia	Renowacja Atomium w Brukseli	5 milinów monet	10 kwietnia 2006[38]
Opis: Moneta przedstawia Atomium w centralnej części, ze znakiem mennicy w lewym[4] dolnym rogu oraz prawym[4] dolnym rogu. Znak autora (LL) znajduje się po prawej[4] stronie. Litera B pochodząca od słowa Belgia znajduje się u góry na okręgu przy krawędzi monety, a rok wydania monety na dole, dwanaście gwiazd Unii Europejskiej jest podzielona na dwie grupy przez rok wydania i literę B[39].
	Finlandia	100-lecie wprowadzenia powszechnych i równych praw wyborczych	2,5 miliona monet	4 października 2006[40]
Opis: Moneta w centralnej części przedstawia dwie stylizowane twarze, jednego mężczyznę i jedną kobietę, którzy są oddzieleni powyginaną linią. Dwie duże litery M są widoczne po prawej[4] stronie przy twarzach, jedna z nich, to znak mennicy, a druga to inicjał artysty. Po prawej[4] stronie znajduje się data wprowadzenia powszechnych i równych praw wyborczych (1. 10. 1906), a po lewej[4] stronie monety znajduje się rok wydania, który jest przedzielony przez litery FI oznaczające państwo (20 FI 06). Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej[41].
	San Marino	500 rocznica śmierci Krzysztofa Kolumba	120 000 monet	17 października 2006[42]
Opis: Portret Krzysztofa Kolumba (spoglądającego w lewo[4]), w tle widać trzy karawele (Niña, Pinta oraz Santa María), które zostały użyte podczas pierwszej wyprawy przez Ocena Atlantycki w 1492 r., wszystko to znajduje się w centrum monety. W górnej części monety znajduje się inskrypcja SAN MARINO w kształcie łuku, a pod nią róża wiatrów. Na samym środku monety widać znak mennicy R, a na dole kartusz zawierający inskrypcję 1506 — 2006 oraz inskrypcja autora (LDS). Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej.[43].
	Watykan	500 rocznica Gwardii Szwajcarskiej	100 000 monet	9 listopada 2006[44]
Opis: W centralnej części monety znajduje się przyszły członek Gwardii Szwajcarskiej składający przysięgę na flagę Gwardii Szwajcarskiej, skierowany twarzą w lewą[4] stronę. W górnej części monety znajduje się inskrypcja GUARDIA SVIZZERA PONTIFICIA wokół strażnika, a na dole widoczna jest inskrypcja CITTÁ DEL VATICANO. Strażnik jest otoczony przez inne inskrypcje, przez rok 1506 i inicjały artysty O. ROSSI po prawej[4] stronie oraz rok wydania 2006 i znak mennicy R po lewej[4] stronie. Na okręgu przy krawędzi monety znajduje się dwanaście gwiazd Unii Europejskiej[45]

[edytuj] Monety w 2007

Obok emisji drugiej monety z serii Niemieckie Kraje Związkowe (Bundesländer series), która odbyła się 2 lutego 2007 r., powstały plany emisji pamiątkowych monet 2€ we wszystkich trzynastu krajach strefy euro na 25 marca 2007 r., która upamiętniałaby 50 rocznice podpisania traktatów rzymskich^[46]. Edycja luksemburska pamiatkowej monety o nominale 2 euro będzie się różnić od innych, gdyż zostanie dodany hologram z portretem wielkiego księcia. Spowodowane specjalnymi prawami wymagającymi na każdej monecie wizerunku wielkiego księcia.^[47]

Co więcej, Finlandia wyemituje monety upamiętniające 90 rocznicę niepodległości kraju w październiku, Luksemburg wyemituje monety upamiętniające Pałac Wielkiego Księcia, Portugalia wyemituje pierwsze monety upamiętniające przewodnictwo w Unii Europejskiej w czerwcu^[48], San Marino wyemituje czwartą edycję monet we wrześniu dla upamiętnienia 200 rocznicy urodzin Giuseppe Garibaldi^[49] i Watykan wyemituje monety z okazji 80 rocznicy urodzin papieża Benedykta XVI.

[edytuj] Seria: Niemieckie Kraje Związkowe

Niemcy rozpoczeli emisję serii pamiątkowych monet Die 16 Bundesländer der Bundesrepublik Deutschland (16 Landów Republiki Federalnej Niemiec) w 2006 r., która będzie kontynuowana do 2021 r. Rok, w którym moneta poszczególnego landu zostanie wyemitowana zbiegają się z prezydenturą tego landu w Bundesrat.^[50] Pierwsza moneta została wyemitowana w 2006 r.:

Rok	Numer	Region	Rewers
2006	1	Szlezwik-Holsztyn	Holstentor w Lubece
2007	2	Meklemburgia-Pomorze Przednie	Zamek w Schwerin
2008	3	Hamburg	Kościół św. Michała

Reszta, czyli piętnaście monet będzie emitowana w kolejnych latach; niektóre z wizerunków rewersu nie są jeszcze ostateczne i nadal mogą być zmienione (chodzi tutaj o Hamburg i Bawarię może się zmienić na Landungsbrücken i Frauenkirche w Monachium)^[51][52]

Rok	Numer	Region	Rewers
2009	4	Saarland	Ludwigskirche w Saarbrücken
2010	5	Brema	Ratusz
2011	6	Nadrenia Północna-Westfalia	Katedra w Kolonii
2012	7	Bawaria	Zamek Neuschwanstein
2013	8	Badenia-Wirtembergia	Klasztor Maulbronn
2014	9	Dolna Saksonia	Ratusz w Hanowerze
2015	10	Hesja	Römer we Frankfurcie na Menem
2016	11	Saksonia	Pałac Zwinger w Dreźnie
2017	12	Nadrenia-Palatynat	Porta Nigra w Trewirze
2018	13	Berlin	Reichstag
2019	14	Saksonia-Anhalt	Katedra w Magdeburgu
2020	15	Turyngia	Zamek Wartburg w Eisenach
2021	16	Brandenburgia	Pałac Sanssouci w Poczdamie

Seria podobna jest do serii United States' State Quarters, w której wyemitowano 50 monet, po pięć na rok między 1999 a 2008 rokiem.

[edytuj] Przypisy