Rubel
Z Wikipedii
Rubel (ros. рубль — rubl; biał. рубе́ль — rubiel) jest jednostką monetarną używaną obecnie na Białorusi, w Rosji, Naddniestrzu (część Mołdawii) oraz Abchazji i Osetii Południowej (części Gruzji). Dawniej używany był także w Rosji carskiej i terytoriach zależnych (m.in. w Królestwie Polskim — Kongresówce), a także w ZSRR, Tadżykistanie i na Łotwie).
Rubel dzieli się na 100 kopiejek.
Spis treści |
[edytuj] Nazwa
Według jednej z wersji, nazwa rubla pochodzi od rosyjskiego czasownika рубить (rubiť) — "odcinać" (od sztuki srebra).
[edytuj] Historia rubla
[edytuj] Od średniowiecza do Rosji carskiej
Rubel jako jednostka monetarna znany był już od XIII w., początkowo w Nowogrodzie Wielkim, był odpowiednikiem grzywny (nowogrodzkiej) srebra, emitowanym w postaci srebrnych sztabek i odpowiadał 200 diengom. Później pozostał jedynie jako jednostka obrachunkowa, równa nadal 200 diengom, a od 1534 r. 100 kopiejkom. Dopiero Aleksy I Romanow wybił w 1654 r. monetę talarową o wartości rubla. Na stałe jako moneta pojawił się od 1704 r., w wyniku reformy pieniężnej Piotra Wielkiego.
[edytuj] Po I wojnie światowej
Po zakończeniu wojny oddzielne waluty o nazwie "rubel" wprowadzone zostały m.in. w Armenii, Azerbejdżanie, Gruzji, Harbinie (dzisiejsze Chiny), na Łotwie, w Republice Dalekiego Wschodu, Turkiestanie.
[edytuj] Związek Radziecki
W Związku Radzieckim, od 1922 r. używany był rubel radziecki (SUR). W 1964 r. wprowadzono rubel transferowy jako walutę rozliczeniową między krajami RWPG.
[edytuj] Lata 90. XX wieku
Po rozpadzie Związku Radzieckiego, w niektórych byłych republikach radzieckich zostały wprowadzone waluty tymczasowe. Wśród nich dwie nosiły nazwę "rubel":
[edytuj] Współczesność
Obecnie w użyciu są:
- rubel rosyjski (od 1998 RUB, 1992 — 1997 RUR) — używany także w Abchazji i Osetii Południowej,
- rubel białoruski (od 2000 BYR, 1992 — 1999 — BYB),
- rubel naddniestrzański (od 1994, symbol PRB nie jest włączony do normy ISO 4217).
[edytuj] Rubel rosyjski
Kurs rosyjskiego rubla był ustalany odgórnie przez Centralny Bank Rosji do 29 czerwca 2006 r., kiedy podjęto decyzję o jego uwolnieniu. Od lipca 2006 r. kurs ustala rynek. W maju 2008 r. 1 rubel był wart 0,0935 PLN.
[edytuj] Linki zewnętrzne
| Unia Europejska |
euro • korona duńska • korona szwedzka • funt szterling • korona czeska • korona słowacka • forint węgierski • złoty polski • lit litewski • łat łotewski • korona estońska • lew bułgarski • lej rumuński • funt gibraltarski |
| Europa Zachodnia |
frank szwajcarski • korona norweska • korona islandzka • korona Wysp Owczych • funt manx • funt Jersey • funt Guernsey |
| Europa Wschodnia |
rubel • hrywna ukraińska • rubel białoruski • lej mołdawski • rubel naddniestrzański |
| Bałkany |
denar macedoński • kuna chorwacka • dinar serbski • bośniacka marka zamienna • lek albański • nowa lira turecka |
| Zakaukazie | |
|
kursywą zaznaczone regiony autonomiczne suwerennych państw posiadające własne waluty |
|
| Środkowa |
afgani afgański • tenge kazachski • som kirgiski • tugrik mongolski • rubel rosyjski • somoni tadżycki • manat turkmeński • sum uzbecki |
| Wschodnia |
juan chiński • dolar hongkoński • jen japoński • pataca Makao • won północnokoreański • won południowokoreański • dolar tajwański |
| Południowo-Wschodnia |
dolar Brunei • riel kambodżański • rupia indonezyjska • kip laotański • ringgit malezyjski • kiat Myanmaru • peso filipińskie • dolar singapurski • bat tajski • dolar amerykański (Timor Wschodni) • dong wietnamski |
| Południowa |
taka bengalska • ngultrum bhutański • rupia indyjska • rupia malediwska • rupia nepalska • rupia pakistańska • rupia lankijska |
| Zachodnia |
dram armeński • manat azerbejdżański • dinar Bahrajnu • funt egipski • lari gruziński • rial irański • dinar iracki • nowy izraelski szekel • dinar jordański • dinar kuwejcki • funt libański • rial omański • rial Kataru • rial saudyjski • funt syryjski • nowa lira turecka • diram ZEA • rial jemeński |
dram armeński • manat azerbejdżański • rubel białoruski • korona estońska • lari gruziński • dram karabachski • tenge kazachski • som kirgiski • lit litewski • łat łotewski • lej mołdawski • rubel naddniestrzański • rubel rosyjski • somoni tadżycki • manat turkmeński • hrywna ukraińska • sum uzbecki
wycofane z obiegu
kupon lari gruziński • talon litewski • rubel łotewski • kupon mołdawski • rubel radziecki • rubel tadżycki • karbowaniec ukraiński
