Osetia Południowa

Z Wikipedii

Республикæ Хуссар Ирыстон
სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკა
Республика Южная Осетия
Republika Osetii Południowej


Flaga Osetii Południowej	Godło Osetii Południowej

Język urzędowy

osetyjski, rosyjski, gruziński¹

Stolica

Cchinwali

Głowa państwa

prezydent Eduard Djabejewicz Kokojty

Szef rządu

premier Jurij Jonowicz Morozow

Powierzchnia
• całkowita

3 900 km²

Liczba ludności (2004)
• całkowita
• gęstość zaludnienia

70 000
18 osób/km²

Jednostka monetarna

rubel rosyjski (RUR)
lari (GEL)

Data powstania

Gruzji
28 listopada 1991

Strefa czasowa

UTC +3

¹ wg władz Gruzji językami urzędowymi są gruziński i osetyjski, natomiast wg władz Osetii Pd. – osetyjski i rosyjski

Osetia Południowa (gruz.: სამხრეთ ოსეთი – trl.: Samkhret’ Oset’i, trb.: Samchreti Oseti; oset.: Хуссар Ирыстон – trl.: Hussar Iryston, trb.: Chussar Iryston; ros. Южная Осетия – trl.: Južnaja Osetija, trb.: Jużnaja Osietija) – samozwańcza republika w północnej Gruzji obejmująca tereny istniejącego do 1991 roku Południowoosetyjskiego Obwodu Autonomicznego wchodzącego w skład ówczesnej Gruzińskiej SRR. Jej niezależność nie została uznana przez społeczność międzynarodową.

Osetia Południowa zajmuje północną część prowincji Szida Kartli oraz małe kawałki trzech sąsiednich prowincji. Stolica, region Cchinwali oraz miejscowości ze znaczną populacją osetyjską, ułożone mniej więcej w kształt łuku wokół niej, pozostają pod kontrolą buntowników, natomiast wiele wiosek w dalszym ciągu zamieszkałych w większości przez Gruzinów pozostaje pod zwierzchnictwem rządu Gruzji.

[edytuj] Geografia

Osetia Południowa leży w północnej Gruzji, w środkowej części Wielkiego Kaukazu; jej granica przebiega około 40 km na północny zachód od Tbilisi, od północy graniczy z rosyjską Republiką Osetii Północnej. Powierzchnia wynosi 3,9 tys. km². Stolicą jest Cchinwali. Liczba ludności w 1990 r. – około 100 tys., z czego 67,5% stanowili Osetyjczycy, 28% – Gruzini, 2,5% – Rosjanie, zaś 1,5% – Ormianie. W wyniku wojny 1990-1992 Osetię opuściła trudna do oszacowania liczba Gruzinów.

Powierzchnia górzysta, klimat górski, główna rzeka Wielka Liachwi.

[edytuj] Historia

Na początku wieków średnich Osetyjczycy przyjęli chrześcijaństwo za pośrednictwem Gruzji. W XIII wieku pod naporem Mongołów zostali wyparci znad Donu w góry Kaukazu. Na południu powstało osetyjskie księstwo Tualläg, wchodzące w skład gruzińskiego księstwa Samachablo, które później nazwano Osetią Południową. W 1801 wraz z Gruzją zostało podbite przez Rosję. W 1921 bolszewicy utworzyli tutaj Południowoosetyjski Obwód Autonomiczny. W 1989 wspierani przez Moskwę południowi Osetyjczycy proklamowali połączenie z Północną Osetią w ramach Rosji. Gruzja nigdy tego nie uznała, rozpoczęła się wojna domowa. W 1992 nastąpiło zawieszenie broni, na terenie Osetii Południowej sformowano siły pokojowe, składające się z wojsk rosyjskich, gruzińskich i południowoosetyjskich. W miarę stabilny rozejm utrzymał się do 2004, kiedy to w wyniku pogorszenia relacji rosyjsko-gruzińskich (po wyborze Szakaszwilego na prezydenta Gruzji) zaczęły się sporadyczne incydenty zbrojne. Niespełna miesiąc przed podpisaniem zawieszenia broni Osetia Południowa ogłosiła niepodległość. Proklamacja niepodległości ogłoszona przez rząd nie została potwierdzona przez parlament – do tej pory, gdy stosunki osetyjsko-gruzińskie ulegają pogorszeniu, rząd Osetii Południowej grozi przeprowadzeniem referendum potwierdzającego niepodległość kraju lub też referendum o włączeniu Osetii Południowej do Rosji. W 2007 władze Gruzji zaproponowały utworzenie Autonomicznej Republiki Południowej Osetii wchodzącej, podobnie jak Adżaria, w skład Gruzji. W kwietniu 2007 parlament Gruzji powołał na terenie Południowej Osetii "Tymczasową Jednostkę Terytorialną" wraz z "Tymczasową Administracja Południowej Osetii". Ogłoszenie przez Kosowo niepodległości w lutym 2008 zachęciło do oderwania się od terytorium Gruzji i prezydent Kokojty zapowiedział domaganie się od Trybunału Konstytucyjnego Rosji uznania swojej republiki za część terytorium Federacji Rosyjskiej. Progruzińskie władze Osetii Południowej swoją siedzibę mają w miejscowości Kurta położonej 9 km na północny-wschód od Cchinwali, na terenie Osetii zajmowanym przez siły gruzińskie.