Stanisław Sylwester Szarzyński
Z Wikipedii
Stanisław Sylwester Szarzyński (XVII/ XVIII wiek) – polski kompozytor epoki baroku, ksiądz katolicki. Informacje o jego życiu są ułamkowe, nieznane są nawet daty urodzin i śmierci. Wiadomo, że należał do zakonu cystersów. Prawdopodobnie był dalekim krewnym poety Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i urodził się na terenie dawnej Rusi Czerwonej, gdzie leżały dobra Szarzyńskich.
Zachowane utwory Szarzyńskiego noszą daty 1692-1713. Zapewne autor był związany z kapelą prymasowską w Łowiczu, gdzie zachowały się rękopisy jego utworów. Mógł też długo przebywać za granicą, gdyż w polskich rejestrach klasztornych brak o nim informacji.
Pozostawił 10 zachowanych do dziś utworów. Są to głównie kompozycje wokalno-instrumentalne do łacińskich tekstów religijnych, m.in. koncerty na głos solowy, dwoje skrzypiec i organy (Jesu, spes mea, Pariendo non gravaris, Ave Regina, Veni Sancte Spiritus) oraz utwory na chór z towarzyszeniem instrumentów (Litania Cursoria, Completorium, motet Ad hymnos, ad cantus). Szarzyński jest także autorem najstarszej znanej w Polsce pastorałki, napisanej jeszcze do tekstu łacińskiego pt. Motetto de Nativitate. Jedynym zachowanym utworem instrumentalnym Szarzyńskiego jest Sonata na 2 skrzypiec i basso continuo (realizowane tu zwykle przez organy), napisana w formie sonaty da chiesa, ale jeszcze z cechami dawnej canzony. Sonata ta należy do najwybitniejszych utworów instrumentalnych polskiego baroku, zachowała się w rękopiśmiennej kopii z roku 1706.
Kompozytorzy baroku: Benedykt Cichoszewski • Grzegorz Gerwazy Gorczycki • Adam Jarzębski • Marcin Mielczewski • Bartłomiej Pękiel • Stanisław Sylwester Szarzyński • Damian Stachowicz • Mikołaj Zieleński • Marcin Józef Żebrowski
Drukarze: Jan Aleksander Gorczyn • Marcin Filipowski • Szarfenbergowie
Teoretycy: Jan Aleksander Gorczyn • Marianna Moszyńska
Budowniczowie instrumentów: Grobliczowie (lutnicy) • Matthäus Brandtner • Jan Głowiński • Nitrowscy • Józef Sitarski • Stanisław Studziński (organmistrze)
Obcokrajowcy działający w Polsce: Johann Adolf Hasse • Tarquinio Merula • Marco Scacchi
Zobacz też: Monogramiści • Tabulatury organowe • Kapela Rorantystów • Opera władysławowska
Inne sztuki: Architektura • Literatura
<<Renesansowa muzyka polska<< • >>Muzyka polska okresu klasycyzmu>>