Więcbork

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.

Współrzędne: 53°21'15" N 17°29'34" E53.3541667 17.4927778 (Więcbork)

Więcbork
Herb Więcborka Flaga Więcborka
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	sępoleński
Gmina  - rodzaj	Więcbork miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1383
Burmistrz	Paweł Toczko
Powierzchnia	4,31 km²
Położenie	53° 21'15'' N 17° 29'34'' E
Liczba mieszkańców (31.03.2007)  - liczba ludności  - gęstość	5945 1348,5 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	52,
Kod pocztowy	89-410
Tablice rejestracyjne	CSE
Położenie na mapie Polski Więcbork
TERC10 (TERYT)	6040513044
Urząd miejski3 ul. Mickiewicza 22 89-410 Więcbork tel. 52 389-72-07; faks 52 389-72-12 (e-mail)
Strona internetowa miasta

Więcbork (niem. Vandsburg) – miasto w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie sępoleńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Więcbork. Położone jest na Pojezierzu Krajeńskim.

Według danych z 31 marca 2007, miasto i gmina miały 13434 mieszkańców z czego miasto 5945 mieszkańców.

Spis treści 1 Historia 2 Zabytki 3 Rada Miejska 4 Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia i kluby 5 Warunki naturalne 6 Miejsca kultu w Więcborku 7 Edukacja 8 Opieka zdrowotna 9 Opieka społeczna 10 Sport 11 Osiedla Więcborka 12 Przemysł 13 Transport 13.1 Transport drogowy 13.2 Transport kolejowy 14 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

• We wczesnym średniowieczu istniał jako umocniony gród
• Prawdopodobnie po 960 r. gród znalazł się w obrębie państwa Polan.
• 1383 – Pierwsza wzmianka w źródłach o mieście nazywanym wówczas Wanszowna w kronice Janka z Czarnkowa. Informuje ona, iż miasto będące własnością Markusza z Pamperzyna zostało najechane i spalone przez Grzymalitę Domarata z Pierzchna, kasztelana poznańskiego i starostę generalnego wielkopolski. Był to jeden z epizodów wojny Grzymalitów z Nałęczami.
• 1405 – pierwszy dotychczas znany zapis obecnej nazwy
• Od średniowiecza miasto było własnością szlachecką w posiadaniu, kolejno, rodu Grzymalitów, Peperzyńskich, Więcborskich, Zebrzydowskich, Garczyńskich, Smoczewskich i Potulickich
• W latach 1558-1560 w więcborskim zamku przebywał biskup krakowski Andrzej Zebrzydowski
• Przed 1772 Więcbork należał administracyjnie do województwa kaliskiego, powiatu nakielskiego.
• 1772 w wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej miasto przeszło pod władzę Prus, wchodząc w skład Obwodu Nadnoteckiego w powiecie kamieńskim
• 1807 – Więcbork został włączony przez Napoleona Bonaparte do Wielkiego Księstwa Warszawskiego. Po upadku Księstwa Warszawskiego Więcbork wraca do Prus, do powiatu złotowskiego regencji bydgoskiej.
• 1830 – miasto spłonęło w wyniku wielkiego pożaru.
• 28 lutego 1835 – powstał Powiat Więcborski.
• 1910 - miasto liczyło 3.118 mieszkańców, w tym 74,9% Niemców
• 1920 – Więcbork powrócił do Polski na mocy traktatu wersalskiego z 1919 roku. Administracyjnie został włączony do województwa pomorskiego z siedzibą w Toruniu
• W okresie II RP rezydencja prezydenta Ignacego Mościckiego
• W trakcie II wojny światowej w pałacu w Runowie k. Więcborka rezydował Hermann Göring.
• W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. bydgoskiego.
• W latach 1980-1989 Więcbork stanowił silny ośrodek Solidarności z Henrykiem Napieralskim członkiem KK NSZZ "Solidarność" na czele.
• 2002 – Jan Paweł II przyjmuje honorowe obywatelstwa miasta i gminy Więcbork.

[edytuj] Zabytki

• rokokowy kościół zbudowany przez hr. Aleksandra Hilarego Potulickiego w latach 1772-1778. Kościół jest murowany, jednonawowy, sklepiony, 24 m. długi, bez wieży, z elipsowatą zakrystią i posiada stylowo jednolite urządzenie wewnętrzne z czasów budowy kościoła. W kościele znajdują się epitafia i groby Potulickich.
• kaplica cmentarna z 1787 na Górze św. Katarzyny zbudowana przez hr. Potulickiego oraz zabytkowy 700-letni cmentarz katolicko-ewangelicki
• średniowieczny układ urbanistyczny i domy w rynku z XVIII-XX w.
• Kościół ewangelicki z XIX przy ul. Rybackiej
• Budynek drewniany z 1732, siedziba Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Więcborku.
• Fundamenty i fragmenty więcborskiego zamku Zebrzydowskich z 1556 r. przy ul. Potulickich i Powstańców Wlkp.
• Dworek prezydenta Ignacego Mościckiego
• Pozostałości po byłej synagodze żydowskiej z XVIII przy ul. Hallera - do dziś zachowało się biuro i dom rabina.
• Klasztor z kaplicą ewangelickich sióstr Diakonistek, obiekt z XIX w. zlokalizowany przy ul. Pocztowej, obecnie zajmowany przez szkoły średnie.
• Kościół ewangelicki, z XVIII w. wraz z infrastrukturą przy ul. Pocztowej, przerobiony w 1983 na dom kultury. Do dziś zachowały się obiekty przy kościelne z zabytkową plebanią zajmowaną obecnie przez opiekę społeczną i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.
• Pozostałości po dworku Potulickich przerobionym w latach 70. na szpital miejski w Więcborku, do dziś zachowały się przyległe obiekty, zajmowane obecnie przez szpital powiatowy w Więcborku.
• Klasztor sióstr franciszkanek z XIX w.
• Sąd i areszt z XIX w przy ul. Pocztowej.
• Teren grodu więcborskiego przy plaży miejskiej.

[edytuj] Rada Miejska

• Kadencja 2006-2010
  • Przewodniczący: Józef Kujawiak
  • Członkowie: Tadeusz Mroziński, Jerzy Urbaniak, Józef Kosiniak, Grażyna Sowińska, Waldemar Kuszewski, Piotr Węgrzyn, Barbara Bury, Marian Błażejewski, Roman Mroczkowski, Stanisław Piłka, Stanisław Posieczek, Stanisław Schwartz, Beata Lida, Ireneusz Balcer.

[edytuj] Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia i kluby

• Stowarzyszenie Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Więcborku - założone w 1732
• KS Grom Więcbork - założony w 1957
• TKKF Wodnik
• Stowarzyszenie Tarcza i Miecz
• Krajeńskie Stowarzyszenie Kulturalne
• Stowarzyszenie Rodzin Katolickich
• Liga Obrony Kraju
• Polski Związek Wędkarski
• Caritas oddział przy parafii Więcborskiej
• Ludowe Zespoły Sportowe
• Polski Związek Wędkarski
• 34 Wodna Drużyna Związku Harcerstwa Polskiego
• Stowarzyszenie Ochotnicza Straż Pożarna w Więcborku
• Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w Więcborku

[edytuj] Warunki naturalne

Więcbork to miejscowość turystyczna położona przy Jeziorze Więcborskim otoczonym w znacznej części lasami z kilkunastoma ośrodkami wypoczynkowymi, hotelami, motelami i pensjonatami. W 1998 Więcbork stał się siedzibą Krajeńskiego Parku Krajobrazowego. Malownicze wzgórza morenowe otoczone licznymi lasami i kilkudziesięcioma jeziorami połączonymi sześcioma rzekami sprawiają że co roku odwiedza Więcbork kilkadziesiąt tysięcy turystów i gości.

[edytuj] Miejsca kultu w Więcborku

• parafia i kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem św. Judy Tadeusza
• klasztor i kaplica sióstr franciszkanek, ul. Złotowska
• kaplica rzymskokatolicka w szpitalu
• kaplice rzymskokatolicka na cmentarzach: parafialnym i komunalnym

[edytuj] Edukacja

• szkoła podstawowa
• szkoła gimnazjalna
• zespół szkół ponadpodstawowych
• liceum ogólnokształcące
• zespół szkół policealnych
• technikum handlowe
• zasadnicza szkoła zawodowa
• internat-akademik
• Centrum Edukacji w Więcborku
• Ośrodek Zamiejscowy w Więcborku Wyższej Szkoły Gospodarki z Bydgoszczy

[edytuj] Opieka zdrowotna

• Szpital Powiatowy w Więcborku
• Pogotowie Ratunkowe w Więcborku.
• Specjalistyczna Przychodnia Rejonowa ZOZ PROVITA w Więcborku
• Rehabilitacja Zdrowotna ZOZ w Więcborku
• Laboratorium ZOZ w Więcborku
• Przychodnia Rejonowa ZOZ Medyk w Więcborku

[edytuj] Opieka społeczna

• Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Więcborku
• Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Więcborku
• Środowiskowy Dom Samopomocy w Więcborku
• Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza w Więcborku

[edytuj] Sport

• KS Grom Więcbork I liga w podnoszeniu ciężarów
• KS Grom Więcbork liga okręgowa piłka nożna
• KS Grom Więcbork sekcja lekkoatletyczna
• Więcborski Klub Motorowy WIZAMOR w Więcborku
• Polski Związek Wędkarski
• Więcborski Klub Szachistów WIEŻA
• Kurkowe Bractwo Strzeleckie
• Ludowe Zespoły Sportowe
• Liga Obrony Kraju oddział w Więcborku
• TKKF WODNIK w Więcborku

[edytuj] Osiedla Więcborka

• Osiedle BOWiD
• Osiedle Na Skarpie
• Osiedle Plebanka
• Osiedle Piastowskie
• Osiedle Słoneczne
• Osiedle Łopiennik [Lupinek]
• Osiedle Tartaczne
• Stare miasto

[edytuj] Przemysł

W Więcborku działa przemysł metalowy (Więcborskie Zakłady Metalowe WIZAMOR i firma BEMIX) oraz stolarski (firma GABI BIS). Na dzień 30.04.2007r. w Mieście i Gminie Więcbork działały 852 podmioty gospodarcze z czego 423 w handlu, 44 w przemyśle, 322 w usługach, 20 w gastronomii, 43 w transporcie. źródło Biuletyn Informacyjny Gminy Więcbork.

[edytuj] Transport

[edytuj] Transport drogowy

Więcbork leży nieco ponad 30 kilometrów od Złotowa przy drodze wojewódzkiej nr 189. Przez miasto przebiegają także drogi wojewódzkie nr 241 i 242.

W Więcborku funkcjonuje lokalny oddział przedsiębiorstwa PKS Chojnice. Można spotkać tu również autobusy PKS Bydgoszcz, PKS Koszalin, PKS Piła i PKS Bytów. Autobusem można bez problemu dojechać do Bydgoszczy, Chojnic, Tczewa, Gdańska, Gdyni Tucholi, Sępólna Krajeńskiego, Warszawy, Włocławka, Torunia, Piły, Poznania, a w sezonie letnim również do Łodzi, Krakowa i Częstochowy.

[edytuj] Transport kolejowy

Przez Więcbork przebiegają dwie linie kolejowe:

• relacji Świecie – Złotów
• oraz Chojnice – Oleśnica.

Niegdyś węzeł łączący Piłę i Złotów z Laskowicami Pomorskimi, czy Grudziądzem. Od 2000 roku przez Więcbork jeżdżą jedynie lokalne pociągi towarowe i skrajnie.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

• Oficjalna strona UMiG
• Kościół w Więcborku jako przykład fundacji Potulickich
• Więcbork - szkic monografii miasta, praca zbiorowa, Więcbork 1993
• A. Marach, E. Kiestrzyn, L. Skaza, Miasto i gmina Więcbork, Sępólno Krajeńskie – Więcbork, 2006. (pdf)