Witamina B1

Z Wikipedii

Tiamina
Ogólne informacje
Inne nazwy	Witamina B1 Aneuryna
Wzór sumaryczny	C12H17N4OS
SMILES	OCCC1=C(C)[N+](CC(C=NC(C)=N2)=C2N)=CS1
Masa molowa	265,356 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	59-43-8, 67-03-8
PubChem	1130
Właściwości
Temperatura topnienia	254 °C (527,15 K; ± 6°, chlorowodorek, rozkład)
Niebezpieczeństwa
Zwroty bezpieczeństwa	S: 22-24/25
Numer RTECS	XI7350000
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa)

Tiamina (witamina B₁, aneuryna), heterocykliczny związek organiczny złożony z pierścienia tiazolowego i pierścienia pirymidynowego, które połączone są mostkiem metinowym.

Spis treści 1 Forma aktywna 2 Funkcja biochemiczna 3 Rola w organizmie 4 Skutki niedoboru 5 Skutki nadmiaru 6 Źródła witaminy 7 Zapotrzebowanie

[edytuj] Forma aktywna

DPT - difosfotiamina - pirofosforan tiaminy - kokarboksylaza. Reszta pirofosforanowa jest wbudowywana do tiaminy przy udziale transferazy, dawcą pirofosforanu jest ATP.

[edytuj] Funkcja biochemiczna

• dekarboksylacja oksydacyjna α-ketokwasów tj.:
  • kwas pirogronowy;
  • kwas α-ketoglutarowy;
  • α-ketokwasy powstałe w procesie transaminacji aminokwasów rozgałęzionych;
• udział w reakcji transketolacji odbywającej się w cyklu pentozowym.

[edytuj] Rola w organizmie

Rozpuszczalna w wodzie, odgrywa zasadniczą rolę w procesach oddychania tkankowego, głównie w przemianie węglowodanów, jest częścią składową koenzymu karboksylazy (pirofosforanu tiaminy). Wzmaga czynność acetylocholiny, hamuje esterazę cholinową, działa synergicznie z tyroksyną i insuliną, pobudza wydzielanie hormonów gonadotropowych. Tiamina przyspiesza gojenie się ran i wykazuje działanie uśmierzające ból.

[edytuj] Skutki niedoboru

Zaburzenia czynności centralnego układu nerwowego: uczucie osłabienia i zmęczenie, oczopląs, zaburzenia pamięci, koncentracji i depresja, niewydolność krążenia: przyspieszona akcja serca, powiększenie wymiarów serca, obrzęki kończyn górnych i dolnych, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: utrata łaknienia, nudności, wymioty, biegunki, bóle brzucha, brak apetytu, spadek wagi.

W przypadku silnej awitaminozy B₁ może wystąpić choroba beri-beri, objawiająca się zaburzeniami pracy neuronów i włókien mięśniowych, co powoduje bóle kończyn, osłabienie mięśni, drżenie, niewydolność układu krążenia.

Alkohol rozkłada witaminę B₁, co powoduje, że ludzie nadużywający alkoholu powinni szczególnie dbać o dostarczanie jej do organizmu.

Normalnie odżywiając się, nie można doprowadzić do niedoboru witaminy B₁. Problemem jest niedobór wit. B₁ wywołany spożywaniem alkoholu. W tym przypadku można rozpoznać takie objawy jak:

• encefalopatia Wernickego;
• psychoza Korsakowa;
• delirium tremens.

[edytuj] Skutki nadmiaru

(możliwe tylko w wypadku zastrzyków) - osłabienie, obrzęki, poty, nudności, zmęczenie, duszność, obrzęk krtani, zawroty głowy, drżenie mięśni, zaburzenia rytmu serca, reakcje alergiczne, a w skrajnych przypadkach może dojść do śmierci.

[edytuj] Źródła witaminy

Witamina B₁ występuje wszędzie, a szczególnie dużo jest jej w tkankach aktywnych metabolicznie (wątroba, serce), a także w: produkty zbożowe grubego przemiału, mięso, wędliny (szczególnie wieprzowina), rośliny strączkowe - groch, fasola oraz drożdże, orzechy, słonecznik, ryby, owoce i warzywa. Tiamina jest zgromadzona głównie w warstwie zewnętrznej ziaren zbóż, dlatego też procesy technologiczne polegające na łuskaniu i polerowaniu zubażają mąkę w tę witaminę. Także enzym obecny w surowych rybach: tiaminaza rozkłada tiaminę. Tiaminę odkrył Kazimierz Funk w 1912 roku.

[edytuj] Zapotrzebowanie

Około 1,6 mg na dobę.